Logolarda Kullanılan Figürlerin Coğrafi Analizi: Giresun İli, İlçe Belediyeleri Örneği

Günümüz dünyasında tüzel kişi ve kurumlara kimlik vermek, onları tanıtmak, marka yapmak için amblem ve logo adı verilen semboller tasarlanmakta, kullanılmaktadır. Bunları kullanan kurumlardan biri de belediyelerdir. Belediye logoları, kuruma ek olarak hizmet bölgesini temsil eder; tasarımcıların ve şehir sakinlerinin yer hakkındaki imajlarını yansıtırlar. Mekânın doğal ve beşeri çevreye ilişkin unsurlarını içerirler. Bu çalışmada Giresun ilinin ilçe belediyelerinin logoları, mekânsal özelliklere ve kullanılan figürlere odaklanılarak, coğrafi yaklaşımla analiz edilmiştir. Veri temini için logoların tasarımcılarıyla görüşülmüş; onlardan kullanılan unsurlar ve bu unsurları tercih nedenleri hakkında bilgi edinilmiştir. Derlenen veriler tema analizi yöntemi ilegruplandırılmıştır. Sonuç olarak 16 logoda, 26 farklı konuda, toplam 74 figürün kullanıldığıgörülmüştür.Giresun denize kıyısı bulunan, gür bitki örtüsüne sahip olan, kültürel yapısında ve ekonomisinde fındık ve balığın önemli yer tuttuğu bir ildir. İlin bu genel yapısı logolarda karşılığını bulmuştur. Tasarımlarda fındık, deniz, akarsu, dağ, ağaç ve kale figürlerinin daha çok tercih edildiği;doğal çevre özelliklerine oranlabeşeri çevre özelliklerine daha fazla yer verildiği tespit edilmiştir.Kullanılan unsur çeşidi ve sayısı bakımından kıyı kuşağındaki ilçe belediyeleri ile iç kesimde yer alan belediyelerin logoları arasında kayda değer farklılıklar olduğu belirlenmiştir.Bazı logoların kurumu ve hizmet bölgesini temsil etmek için yetersiz kaldığı;marka oluşturma sürecine yeterince katkıda bulunmadığı ileri sürülmüştür. Öneriler sunulmuştur.

Geographical Analysis of the Figures Use Logos: The Case of District Municipality of Giresun Province

In today's world, symbols called emblems and logos are used to give identity to legal entities / institutions, to promote them and to make them a brand. The symbols called logo are used by the municipalities for the same reasons. The Municipality logos used represent the space in addition to the institution. The Municipality Logos reflect the image of people (designers and city dwellers) about the place. The Municipality Logos contain natural and human environmental elements in the region. For these reasons, logoshave become one of the subjects worth examining geographically. In this study, logos of district municipalities of Giresun province were analyzed with a geographical approach by focusing on spatial features and used figures. In this context, the designers of the logos were interviewedfor data supply.From them, information was obtained about the figures used and the reasons for their preference. The compiled data are grouped by theme analysis method.As a result, it was determined that 24 different figures were used 74 times in total in 16 logos. Giresun has a coast and lush plant cover. Hazelnuts and fish are significant in its culture and economy. These things are depicted onthe logos. Figures of hazelnuts, sea, creek, mountains, trees and castles are used in many of the designs. It was determined that natural environment elements were used more in thelogos. In terms of the figures and number of figures used, it has been determined that there are differences between the coast districts and the inner districts. Some logos are insufficient to represent the institution and service area.Theirs havebeen suggested that it does not contribute sufficiently to the branding process. Suggestions are presented.

PDF

___

Adamus – Matuszynska, A. ve Dzik, P. (2017): “Managing Silesia visual identıty through regional and local logo design”. Zeszyty Naukowe Politechniki Czestochowskiej Zarzadzanie Nr 28 t. 2(27): 87-112. https://doi.org/10.17512/znpcz.2017.4.2.08
Aliağaoğlu, A. (2007). “Lakap ve logolarda Türkiye şehirleri: Anlamların coğrafyası”. Doğu Coğrafya Dergisi, 12(17): 263-290.
Aliağaoğlu, A. ve Uğur A. (2018). “Logolarda Erzurum kent kimliği: Yorumlayıcı anlamaya yönelik bir çalışma”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(4): 2357-2379.
Aka S. T., Gülbahçe, Ö. ve Saki Ü. (2018). “2018-2019 sezonu Türkiye Futbol Süper Ligi’nde yer alan kulüplerin simgeleri üzerine bir araştırma”. Turkish Studies, 13(26): 43-54. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.14606
Arıel Mazlum, Ö. (2009). Güzel Sanatlar Fakülteleri Grafik Bölümü öğrencilerinin amblem inceleme yoluyla grafik değerlendirme becerilerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Becer, E. (1997). İletişim ve grafik tasarım. Dost Kitabevi Yayınları.
Bekdemir, Ü., Ertürk, M., ve Güner, İ. (2011). “Giresun'un Tarihi Coğrafyası”. Doğu Coğrafya Dergisi, 6(4): 1-17.
Bilirdönmez, T. ve Şahin, C. (2019). “Doğu Karadeniz Bölgesi şehirlerinin logolarındaki tanıtıcı sembollerin analizi”. Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(2): 38-47.
Bogdanoviç, B. (1975). “Symbols in the city and the city as symbol”. Ekistics, 39(232):140-146.
Braun, E. (2008). City Marketing: Towards an Integrated Approach. Erasmus Research Instıtute of Management (ERIM), ERIM PhD Series in Research and Management, 142.
Büyükçanga, M. (2003). “Konya Merkez İlçe belediye amblemleri”. Konya Kitabı Cilt IV (Editör: Caner Arabacı) içinde, 373-378, Bahçıvanlar Basım San. A.Ş.
Büyükçanga M. (2004). “Ilgın, Kadınhanı, Sarayönü, Karapınar, Hadim ilçelerinin belediye amblemleri”. Konya Kitabı Cilt VII (Editör: Caner Arabacı) içinde, 403-406, Damla Ofset.
Byrom, J. W. ve Lehman, K. F. (2007). “Corporate visual identity in local government: The role of the logo”. Proceedings of the 6th International Congress on Public and Non-profit Marketing (14-15 June 2007), 1-13.
Ceylan, İ. G. (2015). “Amblem ve logo tasarımlarında renklerin dili”. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi (SDÜ ART-E), 8(16): 314-330. https://doi.org/10.21602/sgsfsd.27667
Çakmak, N. M. (2013). “Belediye logoları hakkında bazı düşünceler”. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 17(1-2): 1315-1326.
Çalış, E. (2008). Amblem ve logo tasarımlarında yalınlaştırmalar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü.
Çamdereli, M. (2006). “İBB logosu nasıl okunmalı?”, Reklam Arası içinde (161-192), Tablet Yayınları.
Çamdereli M., Varlı M., Varlı Z. ve Gürer M. (2006). “Kentsel kimlik göstergesi olarak kent logoları”. II. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu (21. Yüzyılda Halkla İlişkilerde Yeni Yönelimler, Sorunlar ve Çözümler - 27-28 Nisan 2006) Bildiriler Kitabı içinde: 235-280.
Çelik, M. E. (2017). “Birinci Dünya Savaşı’nda Harşit Savunması”. Harşit Vadisi Tarih, Coğrafya, Kültür (Ed: M. Fatsa ve M. Özmenli) içinde: 153-158, ASD Grafik.
Çeliker, M. ve Tokoğlu, A. A. (2017). “Marka kent oluşturulmasında grafik tasarımın rolü ve Gaziantep Örneği”. Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat Dergisi (SDÜ ART-E), 10(19): 136-159. https://doi.org/10.21602/sduarte.309825
Darkot, B. (1986). “Giresun Maddesi”. İslam Ansiklopedisi Cilt: IV içinde:789-790, MEB Yayınevi.
Demir, H. (2013). “Mersin’de kentsel kimlik göstergeleri olarak kullanılan logolara ilişkin bir değerlendirme”, Sanat Dergisi, (22): 115-122.
Demirel, M. (2014). “Burdur kent imajı: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi öğrencileri üzerine bir alan araştırması-Burdur”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(10): 230-241.
Demirkol, U. (2019). Türkiye Cumhuriyeti valilik logo ve amblemlerinin tasarım elemanları, tasarım ilkeleri ve içerik açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Giresun Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Doğanay, S. (2005). “Trabzon ilinde fındık tarımı”. Doğu Coğrafya Dergisi, 10(13): 233-252.
Doğanay, S. (2006). “Trabzon’da çay tarımının coğrafi esasları”. Doğu Coğrafya Dergisi, 11(16): 233-252.
Elliot, J. A., ve Maier, M. A. (2014). “Color psychology: Effects of perceiving color on phychological functioning in humans”. Annual Reviews of Psyhology, (65): 95-120. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-010213-115035
Emecen, F. (1996). “Giresun Maddesi”. Diyanet İslam Ansiklopedisi Cilt XIV içinde: 78-84.
Erinç, S. (1945). “Kuzey Anadolu Kenar Dağlarının Ordu- Giresun kesiminde lanşaft şeritleri”. Türk Coğrafya Dergisi, (7,8): 119-140.
Fettahlıoğlu, S., Yıldız, A. ve Göksu, N. (2017). “Kahramanmaraş halkının şehir pazarlaması sürecinde algısının ölçülmesi ve logo geliştirilmesine yönelik bir çalışma”. Journal of Social And Humanites Sciences Research, 4(15): 1924-1936. https://doi.org/10.26450/jshsr.305
Geçikli, F. (2013). Şehir imajı: Amasya Şehri üzerine bir inceleme. Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
Giritlioğlu, İ. ve Avcıkurt, C. (2010). “Şehirlerin turistik bir ürün olarak pazarlaması, örnek şehirler ve Türkiye’deki şehirler üzerine örnekler (Derlemeden oluşmuş bir uygulama)”. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(4): 74-89.
Gemci, D., Gülşen, G. ve Kabasakal F. M. (2009). “Markalar ve markalaşma şartları”. Uludağ Üniversitesi Mimarlık ve Mühendislik Dergisi, 14(1): 105-114.
Govers, R. (2013): “Why place branding is not about logos and slogans”. Place Branding and Public Diplomacy, 9(2): 71-75. https://doi.org/10.1057/pb.2013.11
Görgülü, Y. (2019). “Kentlerin markalaşması sürecinde logoların kimlik inşası: Antalya Örneği Göstergebilimsel bir çözümleme”. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 1(3): 65-83.
Gross, M. A. (2019). “Color in bank logos – Culture specific or universal? A Color clustering of bank logos in Jordan, China and Germany”. EAS Journal of Humanites and Culturel Studies, 1(4): 212-221.
Hildreth, J. (2013): “The joys and sorrows of logos and slogans in place branding”. Place Branding and Public Diplomacy, 9(4): 217-222. https://doi.org/10.1057/pb.2013.28
Hospers, G. J. (2010). “Lynch's The Image of the City after 50 Years: City marketing lessons from an urban planning classic”. Europen Planning, 18(12): 2073-2081. https://doi.org/10.1080/09654313.2010.525369
Işıklı, S. (2012). Grafik tasarımda logo ve amblemin sektörlere göre renk algısı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Jansson, J. ve Power, D. (2006). The image of the city: Urban branding as constructed capabilities in Nordic city regions. Nordic Innovation Centre.
Kara Düzgün, Ü. (2009). “Giresun adak yerlerinde tespit edilen çeşitli uygulama, inanış ve efsaneler”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(7): 133-153.
Karadağ, A. ve Turut, H. (2013). “Üniversite öğrencilerinin kentsel çevre algısı üzerine bir araştırma: İzmir örneği”. Coğrafi Bilimler Dergisi, 11(1): 31-51. https://doi.org/10.1501/cogbil_0000000141
Kavaratzis, M. (2007). “City Marketing: The past, the present and some unresolved issues”. Geogaphy Compass 1(3): 695-712. https://doi.org/10.1111/j.1749-8198.2007.00034.x
Kavaratzis, M. ve Hatch, J. M. (2013). “The dynamics of place brands: An identity-based approach to place branding theory”. Marketing Theory, 13(1): 69-86. https://doi.org/10.1177/1470593112467268
Kavuran, T. ve Çetinkaya, A. (2016). “Elazığ il ve ilçe belediyelerinin logo ve amblemlerinin görsel iletişim tasarımı bağlamında irdelenmesi”. Uluslararası Tarihten Günümüze Elazığ Uluslararası Kongresi Bildiriler (17 Kasım 2015) Kitabı Cilt:2 içinde: 1147-1163.
Kaypak, Ş. (2013). “Küreselleşme sürecinde kentlerin markalaşması ve marka kentler”. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1): 335-355.
Keskin Karaalan, Ö. S. (1998). Türkiye iller amblemi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kızılçaoğlu, A. (2014). “Afrika ülkelerinin kâğıt paralarındaki coğrafi unsurlar”. Marmara Coğrafya Dergisi, (29): 1-33. https://doi.org/10.14781/mcd.89821
Kızıltaş, S. (2017). “Mekân pazarlama yaklaşımıyla ülke ve şehir logolarının analizi”. İMÜ Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 3(2): 214-229.
Köroğlu, A. ve Yağcı, P. (2018). “Türkiye’deki şehirleri imgeleyen logoların doğal ve kültürel miras unsurları açısından çözümlenmesi”. Turizm Akademik Dergisi, 5(1): 63-85.
Kurtoğlu, R. (2017). “ Şehir pazarlaması ve markalaşması kapsamında Yozgat ilinin potansiyelinin değerlendirilmesi ve öneriler”. Turkish Journal of Marketing, 2(1): 1-20. https://doi.org/10.30685/tujom.v2i1.18
Lynch, K. (1960). The image of city. The M.I.T. Press.
Martinez, G. J. (2006). “Designing symbols: The Logos of The Spanish autonomous comunities (1977 – 1991)”. Journal of Spanish Cultural Studies, 7(1): 51-74. https://doi.org/10.1080/14636200600558695
Nas, E. Ve Topaklı, A. (2017). Kültürel kent imajını etkileyen büyükşehir belediyesi logolarına öznel ve nesnel bir yaklaşım”. Sosyal Bilimler Dergisi (SOBİDER), (17): 152-167. https://doi.org/10.16990/sobider.3891
Okay, A. (2000). Kurum Kimliği. Mediacat Yayınları.
Örenç, A. F. (2009). “Geçmişten günümüze Giresun Adası”. Uluslararası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu (09- 11 Ekim 2008) Bildiriler Kitabı, (1): 40-54.
Özcan, M. ve Yazıcıoğlu, E. (2013). “Türkiye’de çay yetiştiriciliğinin sorunları ve öncelikleri”. II. Rize Kalkınma Sempozyumu (3-4 Mayıs 2013) Bildiriler Kitabı içinde 64-77.
Özdemir Ş. ve Karaca Y. (2009). “Kent markası ve marka imajının ölçümü: Afyonkarahisar Kenti imajı üzerine bir araştırma”. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİ BF Dergisi, (11): 113-134.
Özer, A. (2003) “Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti Ankara için düşünülen amblem ve tartışmalar”. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1): 95-108.
Özsoy S. A., Tuncay, B. ve Uğur, E. (2017). “Yeni kurulan üniversitelerin amblem ve logolarının grafik tasarım yönünden analizi”. Ulakbilge Dergisi, 5(16): 1643-1661. https://doi.org/10.7816/ulakbilge-05-16-06
Özsöz, M. F. (2018). “Şehir pazarlamasında bir marka şehir olarak Eskişehir’in incelenmesi”. USOBED Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1): 12-34.
Papp-Vary ve Farkas, M. (2019). “A Categorization of cauntry logos, or how individual cauntries focus on The heart of the branding programs”. Proceedings of IAC in Dressen (25-26 October 2019), 28-50.
Pılıcı, A. (2008). Tarihsel süreçte sembolden ikona: Logo. Yayınlanmamış sanatta yeterlilik tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Resmi Gazete (2005). Belediye Kanunu (Tarih:13.07.2005, Sayı:25874).
Sağdıç M. (2014). “Üniversite öğrencilerinin İstanbul’a ilişkin algılarının şehir imajı açısından analizi”. Turkish Studies, 9(2): 1267-1283. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.6342
Saraçoğlu, H. ve Kaya, G. (2010). “Balkan ülkelerinin bayrakları üzerine bir değerlendirme”. Karadeniz Dergi, (8): 55-67.
Saraçoğlu, H. (2012). “Türk Cumhuriyetlerinin bayrakları üzerine bir değerlendirme”. Birinci Ulusal Coğrafya Sempozyumu (28-30 Mayıs 2012) Bildiriler Kitabı içinde 487-494.
Şenol, E. ve Saraçoğlu, H. (2013). “Sinop ili doğal ve beşeri çevre özelliklerinin valilik ve belediye amblemlerinde kullanımı”. Sinop İli Değerleri Sempozyumu (15-18 Mayıs 2013) Bildiriler Kitabı içinde, 335-342, Manas Medya.
Tarlakazan, B. E. ve Tıngır, M. (2018). “Selçuklu izleri taşıyan kimi belediye amblemlerindeki sembollerin tarih, kültür ve tasarım açısından incelenmesi”. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (ERZSOSDE), 11(1): 111-128.
Tepecik, A. (2002). Grafik sanatlar. Detay Yayıncılık.
Türkan, O. (2018). “Evaluation of spatial symbol on municipal logos: Sample fo Çankırı Province”. Current Debates in Gender & Culturel Studies (Ed: Gülçin Taşkıran ve Ercan Geçkin) içinde, 153-166, IJOPEC Publication.
URL 1. (Erişim: 10.02.2020) https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx.
Uzun, M. ve Özcan, S. (2014). “Belediye logolarındaki coğrafi sembollerin analizi: Kocaeli örneği”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(32): 272-288.
Uzuntaş, H. ve Yazar, T. (2017). “Dijital çağdaki yeni eğilimler bağlamında yapılan amblem / logo tasarım trendleri. Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 2(2): 99-112. https://doi.org/10.29228/ijiia.2.17.
Vermeer, R. A. (2011). “Squares, water and historic buildings: The transforming power of city marketing on urban symbolism in Ghent, Belgium”. Cities Full of Symbols: ATheory of Urban Space and Culture (Ed: Peter J. M. Nas) içinde, 55-84, Leiden University Press.
Vural, B. B. (2010). Şehir markası yaratma süreci ve Edirne şehir markası için bir model önerisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yenipınar, U. ve Yıldırım, O. (2016). “Destinasyon markalaşmasında yerel simgelerin logo ve amblemlerde kullanılması: Muğla araştırması”. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(1): 28-46.
Yerkan, M. (2010). Türkiye’deki üniversitelerin amblemleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
Yıldırım, M. (2018). “Samsun’un belediye logolarında kullanılan coğrafi sembollerin analizi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(61): 375-389. https://doi.org/10.17719/jisr.2018.2928
Yılmaz, İ. (2015). İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin kurumsal kimliğinin grafik tasarım açısından analizi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yiğit, A., Çakır, S., Yıldız, G. ve Aslım, G. (2011). “Bayraklarda kullanılan hayvan figürleri üzerine bir inceleme”. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 82 (2): 51-58.
Yüksel, A. (2017). “Rus işgal yılları ve Harşit Müdafaası şehitleri”. Harşit Vadisi Tarih, Coğrafya, Kültür (Ed: M. Fatsa ve M. Özmenli) içinde: 168-182, ASD Grafik
Zaman, M. (2004). “Türkiye’de fındık bahçelerinin coğrafi dağılışı ve üretimi”. Doğu Coğrafya Dergisi, 9(11): 233-252.
Zeren, H. E. (2011). “Stratejik kent yönetimi ve kent markası oluşturma süreci”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2): 175-200.
Zeybek, B. ve Ünlü, D. G. (2016). “A view on countries’ tourism logos, slogans, contents and figural characteristics within the concept of country identity”. Informacıjos Mokslai /Information Sciences (76): 26-41.

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ