Gelişmekte Olan Ülkelerde Doğrudan Yabancı Sermaye Girişlerinin Belirleyicileri: PanelVeri Analizi

Yurt içi tasarrufların yatırıma dönüştürülmesi yanında dış kaynaklardan, özellikle doğrudan yatırımbiçiminde yararlanmak, sağladığı istihdam, üretim, ihracat, vb katkılarıyla milli gelir düzeyi ve büyümeperformansını desteklemektedir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin, kalkınma süreci için daha önemli olanistikrarlı ve makul büyüme oranlarının sağlanması ve sürdürülmesi bakımından doğrudan yabancı yatırımların (DYY) katkısına ihtiyaç duyulmaktadır. Zira yabancı yatırımlar, ilave yatırım fonu, üretim,istihdam ile birlikte yeni teknoloji de sağlamakta; böylece ülkenin rekabetçiliği, ihracatı ve döviz gelirleri deartmaktadır. Uluslararası yatırımcıların ülke tercihleri, kar fırsatları ile birlikte birçok değişkendenetkilenmektedir. Bu çalışmada, yabancı yatırımcıların ilgisini çeken seçilmiş gelişmekte olan ülkeler(Brezilya, Şili, Kolombiya, Meksika) için doğrudan yabancı yatırım girişlerinin belirleyicileri, 1997-2018dönemi verileri kullanılarak incelenmiştir. İktisadi politik belirsizlik, dışa açıklık, enflasyon ve büyümedeğişkenlerinin DYY girişlerinin belirleyicileri olarak ele alınmıştır. Değişkenlerin uzun dönem ilişkisininsınanması için Westerlund ve Edgerton (2007) LM; etkileşim yönünün belirlenmesi için ise, Dumitrescu veHurlin (2012) testi kullanılmıştır. Analiz bulguları, ilgili ülkelerde DYY girişlerinin, iktisadi politikbelirsizlik, dışa açık, enflasyon ve büyüme değişkenleriyle anlamlı ve literatürle uyumlu ilişkisini ortayakoymaktadır. Teorik beklentiler ve analiz bulgularından hareketle, uluslararası yatırımlardan daha fazla payalmak için, iktisadi politikalarında belirsizliklerin azaltılması, iktisadi istikrarın sağlanması ve jeopolitikriskler ile bunlardan etkilenen algı ve beklentilerin doğru yönetilmesi önerilmektedir.

Determinants of Foreign Direct Investment Inflows to Developing Countries: A Panel DataAnalysis

Besides transforming domestic savings into investments, making use of foreign sources especiallythose in the form of direct investments, supports the level of national income and growth performance, withtheir contributions to employment, production, exportation, etc. In order to obtain and sustain reasonable andstable growth rates, which is of more importance especially for development process of developing countries,contributions of foreign direct investmets (FDI) are needed. FDIs are expected to bring new technologies, aswell as additional funds for investmet, production, and employment; thus, competitiveness, exports, andforeign exchange revenues of the home coutry increase. Country preferences of international investors havebeen shaped by different variables, in addition to profit opportunities. In this study, determiners of FDIinflows to selected developing countries (Brazil, Chile, Colombia, Mexico), which have attracted foreigninvestors recently, were investigated using annual data for the period of 1997-2018. Economic policyuncertainty, openness, inflation, and growth were taken as determiners of FDI inflows. Westerlund andEdgerton (2007) LM, and Dumitrescu and Hurlin (2012) tests were used to determine the long-runrelationships of the variables, and the direction of relationships, respectively. In a consistency with existingliterature, findings indicate that FDI inflows are significantly related to the independent variables of themodel. Based on the empirical findings, reducing economic and political uncertainty, trade openness, andsustaining economic stability (acceptable rates of growth, and inflation) are highly recommended. Based ontheoratical expectations and empirical findings, reducing uncertainities in economic policy, obtainingeconomic stability (e.g. low inflation rate), and appropriate management of perceptions and expectetions,which affect uncertainty and stability, are recommended.

PDF

___

Alper, A. E. & Oransay, G. (2016). Doğrudan yabancı yatırımların belirleyicileri üzerine bir analiz: üst orta gelirli ülkeler grubu ile OECD karşılaştırması, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30(2), 303-318.
Alvarado, R., Iniguez, M., & Ponce, P. (2017). Foreign direct investment and economic growth in Latin America, Economic Analysis and Policy, 56, 176-187.
Arık, Ş., Akay B., & Zanbak, M. (2013). Doğrudan yabancı yatırımları belirleyen faktörler: yükselen piyasalar örneği, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 97-110.
Bal, H., & Akça, E. E. (2016). Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının belirleyicileri: seçilmiş Doğu Asya ve Pasifik ülkelerinden ampirik bulgular. Sosyoekonomi, 24(30), 91-111.
Bayar, Y., & Öztürk, Ö. F. (2016). Doğrudan yabancı sermaye yatırımları girişlerinin belirleyicileri üzerine bir literatür incelemesi, International Journal of Applied Economicand Finance Studies, 1(1), 60-85.
Bayraktutan, Y. & Tarı Özgür, M. (2016). Politik riskler, iki taraflı yatırım anlaşmaları ve uyuşmazlıklar bağlamında doğrudan yabancı yatırımlar. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 87-104.
Bevan, A. A. & Estrin, S. (2004). The determinants of foreign direct investmentin to European transition economies, Journal of Comp. Econnomics, 32(4), 775–787.
Blonigen, B.A. (2005). A Review of the Empirical Literature on FDI Determinants. Atlantic Economic Journal, 33(4), 383-403.
Blonigen, B.A., & Piger, J. (2014). Determinants of foreign direct investment. Canadian Journal of Economics, Revue Canadienne d’_economique, 47(3), 775–812.
Borensztein, E., De Gregorio, J., & Lee, J.W. (1998). How does foreign direct investment affect economic growth? Journal of International Economics, 45: 115-135.
Boyce, P. (2020). Types of foreign direct investment, https://boycewire.com/foreign-directinvestment-definition/#Types/
Brunetti, A., Kisunko, G., & Weder, B. (1997). Institutions in transition: reliability of rules and economic performance in former socialist countries. The World Bank, Policy Research Working Paper Series, No 1809.
Canh, N. P., Binh, N. T., Thanh, S. D. & Schinckus, C. (2020). Determinants of foreign direct investmentın flows: the role of economic policy uncertainty. International Economics, 161, 159-172.
Chakrabarti, A. (2001). The determinants of foreign direct investment: Sensitivity analyses of cross-country regression. Kyklos, 54(1), 89-114.
Dumitrescu, E. I., & Hurlin, C. (2012). Testing for granger non-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling, 29(4), 1450–1460.
Eğilmez, M. (2019). Ekonominin Temelleri, Kavramlar ve Kurumlar. Remzi Kitabevi. EPU (Economic Policy Uncertainity). https://www.policyuncertainty.com/ 10.04.2020
Hsieh, H. C., Boarelli, S., &Vu, T. H. C. (2019). The Effects of economic policy uncertainty on outwardforeign direct investment. International Review of Economicsand Finance, 64, 377-392.
Jensen, N. M. (2003). Democratic governance and multinational corporations: political regimesand inflows of foreign direct investment. International Organization, 57(3),587–616.
Khan, M. M., & Akbar, M. I. (2013). The impact of political risk on foreign direct investment. Munich Personal RePEc Archive (MPRA), Paper No.47283.
Kok, R., & Ersoy, B. A. (2009). Analyses of FDI determinants in developing countries, International Journal of Social Economics, 36(1/2), 105–123.
Kurt, Ü. (2018). Türkiye ekonomisinde ekonomik istikrar, tüketici güveni ve doğrudan yabancı yatırımlar ilişkisinin ARDL modeli ile analizi. Turkish Studies, 13(14), 307-320.
Moosa, I. A., & Cardak, B. A. (2006). The determinants of foreign direct investment: an extreme bounds analysis. Journal of Multinational Financial Management, 16(2), 199–211.
Nur, H. B. & Dilber, İ. (2017). Gelişmekte olan ülkelerde doğrudan yabancı yatırımları belirleyen temel unsurlar. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(2), 15-45.
Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unitroot test in the presence of cross‐sectiondependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312.
Pesaran, M. H., &Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93.
Pravin, J. (2012), Determinants of foreign direct investment in BRICS economies: analysis of economic. Institutionaland Political Factor, S Procedia- Socialand Behavioral Sciences, 37, 5-14.
Savrul, M., & Azazi, H. (2019). The effects of political risk and economic policy uncertainty on foreign direct investments: a panel cointegration analysis for selected EU countries. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 14(1), 87-100.
Sekkat, K., & Véganzonès-Varoudakı, M. A. (2004). Trade and foreign exchange liberalization, lnvestment climate, and FDl in the MENA countries. Middle East and North Africa Working Paper Series No. 39.
Sunde, T. (2017). Foreign direct investment, exportsand economic growth: ARDL and causality analysis for South Africa, Research in International Business and Finance, 41, 434-444.
Şahin, D. (2018). APEC ülkelerinde doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının belirleyicileri. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 415-430.
UNCTAD (2020). https://unctad.org/en/Pages/DIAE/World%20Investment%20Report /AnnexTables.aspx/15.06.2020
Westerlund, J., & Edgerton, D. (2007). A panel bootstrap cointegration test. Economics Letters, 97(3), 185-190.
Worldbank (2020). World Development Indicators. https://data.worldbank.org/indicator/15.06.2020

ISSN: 2667-5617
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ