Eğitim ve Felsefe İlişkisi Üzerine

İnsan hakları, bireyin yaşama katkısı ve dünyayı aydınlatması yoluyla değiştirmesi, eğitimin iç-öz amaçları arasında gelmektedir. İnsanı insani değerleriyle buluşturan ana faktör, yaşama felsefesinin çevrelediği insan ve çevresinin verimlilik ve sorumluluk duygusunu etkinleştirmektir. Eğitim sistemleri de insanın iç dinamiklerini yerinden oynatmak kaydıyla, insanı ve kazanımlarını insan yaşamına en yapıcı aktörler olarak katmayı hedeflemektedir. İnsani bir etkinlik olan eğitimin iç-öz amaçlarını dikkatlerden uzak tutmamak en vazgeçilmez olgudur. Özellikle çağımızın, insanı ve çevresini birlikte ele alıp değerlendirmek durumunda olması bu gereksinimi daha da belirginleştirmektedir. Eğitim, bireye istendik davranışlar kazandırıyor ya da akültürasyon faaliyeti olarak ortaya çıkıyorsa, yani bireyi gruba dâhil ederek onun toplumsal entegrasyonunu sağlıyorsa, bütünleşilmiş grubun değer yargılarını, dünya görüşünü benimsemek kaçınılmaz olmaktadır. Eğitim bu anlamda, bireylerin bilgiye dayalı yeteneklerini ve etik değerlerini geliştiren bir süreçtir. Bireyin çevresinde olan bitene sorumluluk ve farkındalık duygularıyla bakıp; kendi algı ve değer bilgisiyle değerlendirmeyi ve bakmayı öğreten bir faaliyet. Yani kendi benliği ile dış dünyaya yönelmesi ve insan olarak özel yetenekleri sayesinde ayırt edici özelliğini iyi kullanmasını sağlamalıdır. Eğitimin bu becerileri kazandırması sürecinde, felsefesi de kendiliğinden, bir eğitim (işlevsel bakış) anlayışı olarak ortaya çıkmaktadır. Günümüzde eğitim sistemleri, bireyin bireysel bilgisini ve yeteneklerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Dijital dünyamızda önemli bir etkiye sahip olan dijital dönüşüm süreçlerinin robotik çalışmaları ve uzantıları dikkate alındığında, bireylerin etik değerlere ve bunları geliştirmeye ne denli önem vermeleri gerektiği, farklı ve yeni bir sorun olarak daha da netleşmektedir. İnsan türüne özgü becerilerin inşası, eğitim felsefesinin kazanımları arasında önemli bir yer tutmalıdır. Çalışma, yayın şartları bağlamında, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Etik Kurulu ölçütlerine göre onay almış bulunmaktadır (11-04, 21.08.2020). Anahtar Kelimeler: eğitim, eğitim sorunsalı, felsefe, birey, bilgi, değer.

On The Relationship Of Education And Philosophy

Human rights, the individual's contribution to life and changing the world through its illumination are among the essential aims of education. The main factor that brings human together with humanitarian values is to activate the sense of productivity and responsibility of the human being and its environment, which is surrounded by the philosophy of life. Education systems aim to add people and their achievements as the most constructive actors to human life, provided that they move the internal dynamics of people. It is an indispensable phenomenon to pay the essential aims of education, which is a humanitarian activity, attention. In particular, the necessity of our age to discuss and evaluate the human and its environment together makes this requirement even more apparent. İf education is bringing terminal behavior or emerges as a cultural amalgamation activity, if it ensures the social integration of the individual by including them into the group, it is inevitable to adopt the value judgments and the world view of the integrated group. In this sense, education is a process that develops knowledge-based skills and ethical values of individuals. An activity that teaches the individual to watch his environment with a sense of responsibility and awareness and evaluate with his own perception and value knowledge. In other words, it should ensure that it turns to the outside world with its own self and uses its distinctive feature as a human thanks to its special abilities. In the process of education to acquire these skills its philosophy emerges spontaneously as an understanding of education. Today education systems aim to develop individual knowledge and abilities. Considering the robotic studies and extensions of digital transformation processes, which have a significant impact in our digital world, it becomes clearer as a different and new problem, how much individuals should attach importance to ethical values and their development. The building of human-specific skills should be an important part of the achievements of the philosophy of education. The study has been approved according to the criteria of Atatürk University Educational Sciences Ethics Committee in the context of publication conditions (11-04, 21.08.2020).

___

  • Akyüz, Y. (2012). Türk eğitim tarihi (MÖ 1000-MS 2012), Pegem A. Yayınları.
  • Arslanoğlu, İ, (2012). Eğitim felsefesi, Nobel.
  • Aydın, H. (2006). Eleştirel aklın ışığında postmodernizm, temel dayanakları ve eğitim felsefesi, Eğitimde Politika Analizleri ve Stratejik Araştırmalar Dergisi, I(1). S. 71.
  • Aydın, H. (2015). Eğip bükmeden eğitmek ama nasıl? https://bilimvegerçek.com.tr/wpcontent/uploads/2018/01/egitim-terbiye.
  • Barbara, B. & Oberle, B. (2000). Deutsche literatur in epochen, M. Hueber Verlag: Ismaning.
  • Bilhan, S. (1991). Eğitim felsefesi. Kavram çözümlemesi. Cilt 1., Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
  • Bülbül, M. (2011). Edebiyatta felsefe felsefede edebiyat izleri (Ortak bir sorun olarak varolmanın yalnızlığı), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(20), s. 217.
  • Büyükdüvenci, S. (1987). Eğitim felsefesi “Yazılar”, Yargıçoğlu Yayınları.
  • Carrel, A. (2019). İnsan denen meçhul, Zamansız eserler, The Kitap Yayınları.
  • Cüceloğlu, D. (2005) İçimizdeki çocuk. Remzi Kitabevi.
  • Cüceloğlu, D. (2018). Öğretmenim bir bakar mısın? Öğretmenin gücü üzerine, Final Yayınları.
  • Çotuksöken, B. (1993). Felsefi söylem nedir? Kabalcı Yayınları.
  • D’Anna, S. (2017). Tanrılar okulu, Sinedie Yayınları.
  • el-Kaşgari, M. (2005). Divânü Lügati’t-Türk, (S. T. Yurtsever, & S. Erdi, çev.). Kabalcı Yayınları.
  • Ergün, M. (2014). Eğitim felsefesi, Pegem A. Yayınları.
  • Eyüpoğlu, Z. (1989). Türkçe kökler sözlüğü, Remzi Kitapevi.
  • 2023 Eğitim Vizyonu, (2019). Mutlu çocuklarla güçlü Türkiye, MEB Yayınları.
  • Gürkan, B. & Dolapçıoğlu, S. (2020). Sosyal bilgiler dersinde estetik yaratıcılık öğretim etkinlikleriyle yaratıcı düşünme becerilerinin geliştirilmesi, Eğitim ve Bilim Dergisi, 45(202), 51-77, Tedmem.
  • Hesse, H. (1990). Çocuk ruhu, Gençlik güzel şey, Behçet Necatigil, Kamuran Şipal (Çev.), Cem Yayınları.
  • Kafka, F. (1994). Babama mektup, Taşrada düğün hazırlıkları, Behçet Necatigil, Kamuran Şipal (Çev.), Cem yayınları.
  • Karabulut, K. & Bülbül, M. (2019). Eğitim-kalkınma ilişkisi, ICANAS, Uluslararası Doğa ve Uygulamalı Bilimlerde Gelişmeler Kongresinde sunulan sözlü bildiri, Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, Fen- Edebiyat Fakültesi.
  • Kaya, İ. & Engin, O. (2007). “Yükseköğretimde kaliteyi iyileştirme sürecinde öğrenci memnuniyetinin ölçülmesine yönelik bir araştırma”, Milli Eğitim Dergisi, (174), 106-115.
  • Manav, F. (2018). Eğitim felsefesi, (1. baskı), Pegem Akademi Yayınları.
  • Özbek, Y. (2004). Sağlıklı toplum sağlıklı eğitim, Çizgi Kitabevi.
  • Özcan, A. F. (2014). Eğitimin felsefi temelleri, Eğitim bilimine giriş içinde, Pegem Yayıncılık.
  • Özlem, D. (2014). Etik ahlak felsefesi, Notes.
  • Özmen, C. & Öztürk, H. (2019). Nurettin topçu’ya göre ahlak ve karakter eğitiminde okulun ve eğitimin rolü, Turkish Studies-Social Sciences, 14(2), 151-165, http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14639
  • Rousseau, J, J, (2009). Emile ya da eğitim üzerine, İsmail Yerguz, Çev.). Say.
  • Russel, B. (2017). Felsefe sorunları, Vehbi Hacıkadiroğlu (Çev.), Say.
  • Tunalı, İ. (2010). Felsefeye giriş, Altın Kitapları.
  • Varlıkgörücüsü, N. & Şahin, M. (2018). Radikal felsefe, Eleştirel pedagoji ve Okulsuz toplum, Eğitim ve Öğretim Araştırmalar Dergisi, 25, 487-502.
  • Weischedel, W. (2008). Die philosophische hintertreppe, DTV.
  • Wolff, S. (2004). Problem çocuklar. (Çev. A. Oral, S. Kara). Say Yayınları.
  • Varol, N. (1996). Beceri öğretim materyali geliştirme ve beceri öğretiminde ipuçlarının kullanımı. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 35-46.
  • Yayla, A. (2005). Eğitim kavramının etik açıdan analizi, II(1). VYÜEF Dergisi.
Turkish Studies - Social Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5617
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ