Gökhöyük Bağları Höyüğü’nden Bir Grup Demir Çağı Seramiği; Çanak

Gökhöyük Bağları Höyüğü Orta Anadolu’nun Güneyinde Konya ili Seydişehir ilçesi Gökhöyük Mahallesi Bağlar mevkiinde bulunmaktadır. Ova tabanından yüksekliği 11 metre olan höyüğün yaklaşık olarak 29 hektarlık bir alana oturduğu anlaşılmaktadır. Höyükte 2002 – 2005 yılları arasında yapılan kurtarma kazılarında çok sayıda pişmiş toprak eser ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmanın amacı, Gökhöyük Bağları Höyüğü’nde yapılan arkeolojik çalışmalarda açığa çıkarılan Demir Çağı seramikleri içerisinden seçilen bir grup pişmiş toprak kabın tanıtımının yapılmasına, bunlar üzerinden höyüğün Orta Anadolu kronolojisindeki yerinin anlaşılmasına ve bölgesel açıdan değerlendirilmesinin yapılabilmesine yönelik katkı sağlamaktır. Höyükte açığa çıkarılan pişmiş toprak buluntulardan, Seramikli Neolitik Dönemden itibaren Gökhöyük sakinlerinin burada yaşadıkları anlaşılmaktadır. Höyüğün içinde bulunduğu coğrafya su kaynaklarına (Antik dönemde Trigotis olarak adlandırılan Suğla Gölü’nün hemen kıyısında) ve tarıma elverişli arazilere yakınlığı ile de dikkat çekmektedir. Höyükte Neolitik Dönemden başlayarak Demir Çağı’na kadar devam eden bir kültürel devamlılık söz konusudur. Ele geçen pişmiş toprak çanak-çömlekten bu kültürel devamlılık takip edilebilmektedir. Burada yapılan kazılarda gün yüzüne çıkarılan Demir Çağı Seramikleri içerisindeki bir grup çanak çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Demir Çağı’nın farklı dönemlerine tarihlenen ve çanak olarak değerlendirilen bu buluntuların tamamı çark yapımıdır. Yapılan incelemeler sonrasında burada ele alınan çanakların MÖ 1200- 400 yılları arasına tarihlenebileceği anlaşılmıştır. Ayrıca, bu çanakların Orta Anadolu Demir Çağı seramik geleneğinin tipik form özelliklerini yansıttığı da tespit edilmiştir.

A Group of Iron Age Ceramics from Gökhöyük Bağları Mound; Bowls

Gökhöyük Bağları Mound is located in the Bağlar locality of Gökhöyük Neighborhood the district of Seydişehir in Konya province in the South of Central Anatolia. It is understood that the mound, the height of which is eleven meter from the lowland, is located on an area of approximately 29 hectares. A large number of terracotta artifacts were unearthed during the excavations carried out between 2002 and 2005. The aim of this study is to introduce a group of terracotta pots selected within Iron Age ceramics which were excavated between 2002 and 2005 at Gökhöyük Bağları Mound, to develop a greater understanding of the position of the mound in central Anatolian chronology and to make a contribution to the regional evaluation of the mound. The artefacts exposed at Gökhöyük indicate that the inhabitants first settled at Gökhöyük lived here in the Pottery Neolithic Period. The geography of the mound draws attention with its proximity to cultivable land and water resources -right on the shore of lake Suğla called Trigotis in ancient times. In the mound, cultural continuity starting from the Neolithic Period to the Iron Age can be seen. This cultural continuity can be followed through the terracotta pottery obtained there. A group of bowls within the Iron Age ceramics exposed during the excavations at Gökhöyük Bağları Mound are the subject of this study. Of the subject of this study, all of the of the artefacts, dated to disparate periods of the Iron Age and considered as bowls are all wheel-made. After doing some research, it was comprehended that the bowls discussed here could be dated to 1200-400 BC. It was also identified that these bowls reflect the typical form characteristics of the middle Anatolian Iron Age ceramic tradition.

PDF

___

Bahar, H. (1999). Demir Çağı’nda Konya ve Çevresi. Selçuk üniversitesi Yaşatma ve Geliştirme Vakfı Yayınları.
Bahar, H. ve Koçak, Ö. (2004). Eskiçağ Konya Araştırmaları 2. Kömen Yayınları.
Bilgin, P. K. (2018). Afyonkarahisar Yüzey Araştırmaları Işığında İç Batı Anadolu Demir Çağı Seramiği. (Yüksek lisans tezi) Pamukkale Üniversitesi.
Bittel, K., Noumann, R. and Otto, H. (1941). Yazılıkaya Architectur, Felsbilder Inschriften und Kleınfunde.
Bossert, E. M. (2000). Die Keramik Phrygischer Zeit von Boğazköy: Fundeaus den Grabungskampagnen 1906, 1907, 1911, 1912, 1931-1939 und 1952-1960.
Bouthiller, C. (2014). Carlo Colantoni, Soe Debruyne, Claudia Glatz, Mette Marie Hald, David Heslop, Ekin Kozal, Bob Miller, Peter Popkin, Nicholas Postgate, Caroline S. Steele and Adam Stone Further work at Kilise Tepe, 2007-2011 Refining the Bronze to Iron Age transition, Anatolian Studes, 64, 95-161.
Cline, E., (2014). 1177 B.C. The Year Civilization Collapsed, Princeton University Press.
Durgu, F. (2013). Seyitömer Höyük MÖ I. Bin Gri Monokrom Seramikleri (Yüksek lisans tezi) Dumlupınar Üniversitesi.
Ergürer, H. (2016). Niğde Kınık Höyük Demir Çağı Seramikleri (Doktora Tezi) Atatürk Üniversitesi.
Genz, H. (2000). The Early Iron Age in Central Anatolia in Light of Recent Research, The American Schools of Oriental Research. Near Eastern Archaeology, Vol. 63, No. 2, Ethnoarchaeology II. p. 111.
Genz, H. (2004). Büyükkaya: I. Die Keramik der Eisenzeit, Deutsches Achaologisches Institut, by, Verlag Philipp von Zabern.
Gunter, A. C. (1991). Gordion Excavations Final Reports (III). The Universtiy Museum of Archaeology and Antropology Universy of Pensilvania.
Gündüz, R. (2016). Neolitikten Kalkolitik Döneme Kadar Bozkır Ve Çevresindeki Yerleşmeler. Ed. Hasan Bahar, Hakan Kuyumcu, Çağatay Benhür, Hatice Gül Küçükbezci, Murat Turgut, Fatih Numan Küçükballı Geçmişten Günümüze Bozkır Sempozyum Kitabı. (s.33- 48)
Gündüz, R. (2019a). Gökhöyük Bağları Höyüğü Demir Çağı Seramiği. (Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi.
Gündüz, R. (2019b). Gökhöyük Bağları Höyüğünden Erken Demir Çağı Seramiği. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 42, 204-222. doi: 10.17498/kdeniz
Gündüz, R. (2019c) Gökhöyük Bağları Höyüğünden Bir Grup Akhaimenid Kase. (Ed.) A. Erön & E. Erdan, Doğudan Batıya 70. Yaşında Serap Yaylalı’ya Sunulan Yazılar. (s. 465-484) Bilgin Kültür Sanat Yay.
Hawkins, J. D. (2002). "Büyük İmparatorluğun Mirasçıları I: Anadolu Ve Kuzey Suriye'de Geç Hitit Krallıkları Tarihçesine Genel Bakış (Yaklaşık MÖ. 1180-700)", Hititler ve Hitit İmparatoluğu:1000 Tanrılı Halk Sergi Kataloğu, Ed.: W, Jacob, Kunst-und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deu, ss. 410 – 412.
Henrickson, C. R. (1994). Continuity and Discontinuity in the Ceramic Tradition of Gordion During the Iron Age. Anatolian Iron Ages 3, (s.95-120). The British Institute Of Archaeology.
Kealhofer, L. and Grave, P. (2011). Chronology and Geography. The İron Age on the Central Anatolian Plateau, Steadman Chapter 18, (s.415-442). Oxford University Press.
Klengel, H. (2002). Hitit Tarihi. Hititler ve Hitit İmparatoluğu:1000 Tanrılı Halk Sergi Kataloğu, Ed.: W, Jacob, (s.412 – 420) Kunst-und Ausstellungshalle der Bundesrepublik Deu.
Koyuncu, M. Akgün, E. Karakap, G. (2002). Gökhöyük Bağları Höyüğü Kurtarma Kazısı Sonuç Raporları.
Macqueen, J. G., (2001). Hititler ve Hitit Çağında Anadolu, (Çev.) E. Davutoğlu, Arkadaş Yayınları.
Matsumura, K. (2005). Die Eisenzeitliche keramik in Zentralanatolien aufgrund der keramik in Kaman-Kalehöyük. (Doktora Tezi). Freie Universitet.
Munsell (2013). Munsell Soil Color Charts. U.S. Gov. Print.
Ökse, A.T. (2012). Önasya Arkeolojisinde Çanak Çömlek-Teknik özellikler, Biçimler-Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca Terimler, Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Postgate, J. N., Thomas, D. C. (2007). Excavations at Kilise Tepe, 1994-1998: From Bronze Age to Byzantine in Western Cilicia. 2 vols. Monograph 30. McDonald Institute/BIA
Sams, G. K. (1994). The Early Phrygian Pottery, The Gordion Excavations, 1950-1973, Final Reports, Volume IV, Text and Illustrations, The University Museum University of Pennsylvania
Seeher J. (2010). After the Em pire: Observations on the Early Iron Age in Central Anatolia, (Ed.) I. Singer İpamati Kistamati Pari Tumatimis Luwian And Hittite Studies Presented To J. David Hawkins On The Occasion Of His 70th Birthday s. (220-229). Emery and Claire Yass Publications in Archaeology.
Yılmaz, M. A. (2015). Vezirköprü Oymaağaç Höyük Demir Çağ Seramikleri, (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi.

Turkish Studies - Historical Analysis-Cover

ISSN: 2667-5552
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ