Yazılı basında haber cümlelerinin analizi

Araştırmada, bir iletişim formu olarak haber cümlelerinin taşıdıkları ve taşımaları gereken nitelikler üzerinde durulmuş, mevcut yazılı basından aynı haberlerin veriliş biçimleri derlenerek aralarındaki ortaklıklar ve farklılıklar vurgulanmıştır. Bu amaçla günlük yazılı süreli yayın organlarından tiraj sıralamasına göre ilk beşte bulunanlar seçilerek haber yazıları derlenmiş, on günlük süreçte derlenen yazılar haber iletişim biçiminin kurallarına göre ve habere yapılan etkiye göre sınıflandırılmıştır; etkinin açık nedenleri irdelenerek, iletişimi bozucu veya okuyucuyu yanıltıcı anlatım tekniklerine dikkat çekilmiştir. “Haber” kavramının medya okur-yazarlığı çerçevesinde nasıl anlaşılması gerektiği ortaya konmaya çalışılmıştır.

Analysis of headlines in written press

In this study, It’s focused on the qualities of news sentences (News sentences refer to the sentences that could be seen in newspaper and written press) It’s stressed the similarities and the differences of news sentences that in written press. Five newspaper that’re rated in bestseller list are investigated the techiques of expression which could fake the news readers are how should be understood the concept of “News” is explaned in the context of media literacy.

___

  • ADİL, İdris (1988), Uluslar arası İletişim Düzeni ve Türk Basınının Dış Haber Kaynakları, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Doç. Dr. Korkmaz Alemdar, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • AKYOL, Hayati (2006), Türkçe Öğretim Yöntemleri, Kök Yayıncılık, Ankara.
  • BANAR, Seçil (2006), Türkiye‟de Haber Verme İşlevinin Kişilik Hakları ve Etik Yaklaşımla Değerlendirilmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 15, s.125-137.
  • BURNS Paul C., ROE Betty D., ROSS Elinor P., Teaching Reading In Elementary Schools, Houghton Mifflin Company, Boston 1982.
  • CEMİLOĞLU, İsmet (1994), 14. Yüzyıla Ait Bir Kısas-ı Enbiyâ Nüshası Üzerine Sentaks İncelemesi, TDK Yay., Ankara.
  • DEVRİM, Hakkı (2005), Reyhan Gürtuna‟nın Şapkaları, Radikal Gazetesi, 10 Mart. http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno=146069)
  • DUMANLI, Ekrem (2003), Haber Kılavuzu, Zaman Kitap, İstanbul.
  • DUMANLI, Ekrem (2007), Medya, Zaman Kitap, İstanbul, 3. Baskı.
  • ERGİN, Akif (1998), Öğretim Teknolojisi-İletişim, Anı Yayıncılık, Ankara, 2. Baskı.
  • ERGİN, Muharrem (1985), Türk Dil Bilgisi, Boğaziçi Yayıncılık, Ġstanbul, 16. Baskı.
  • KILIÇ, Filiz (2005), Kırgız Türkçesinde Algısal Delile Dayalılık, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, Mart.
  • KÖSTEKÇİ, Mehmet (1992), Üniversite Öğrencilerinin Cümle Hataları Üzerine Bir Analiz Çalışması, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Tez Danışmanı: Yrd. Doç. Dr. Mehmet Önal, Gazi Üniv. Sosyal Bil. Enst., Türkçe Eğitimi Bilim Dalı.
  • MORA, Necla (2008), Medya Çalışmaları, Medya Pedagojisi ve Küresel İletişim, Alt Kitap.
  • ÖZDEMİR, Sevim (2002), Cubrân Halil Cubrân‟ın “Surâhu‟l-Kubūr” Adlı Hikâyesi, Nüsha, Yıl:2, Sayı:5, Bahar.
  • YÜKSEL, Erkan (2006), Radyo ve Televizyonlarda Haber Dili ve Haber Yazım Teknikleri, Yerel Medya Eğitim Seminerleri, XII. Yerel Medya Eğitim Semineri, Konrad Adenauer Vakfı, 13-14 Nisan Adana.
  • YÜKSEL, Erkan (2009), Hangi Haber Aktarma Yüklemi Nerede Kullanılır?
  • http://www.dorduncukuvvetmedya.com/dkm/article.php?sid=7344
  • Türkçe Sözlük (2005), Türk Dil Kurumu Yayını, Ankara.
  • http://www.propagandacritic.com, (08. 04. 2005)
  • http://www.medyatava.com/tiraj.asp, (03.03.2009).