Kınık boyunun Alaşehir ağızlarına etkileri

Oğuz boylarının (Kayı, Kınık, Salur, Avşar vs.) Anadolu‟ya göçü, Şüphesiz, bölgede ağız tabakalarının oluşmasındaki en büyük etkendir. Anadolu‟nun çeşitli bölgelerine yerleşmiş olan bu boyların dağılımı tam olarak tespit edilememiştir. Bu sorunu çözmek için, uzun soluklu ağız araştırmaları yapmak gerekir. Ağızlar, dilin önemli kaynaklarındandır. Herhangi bir bölgede yöre halkının kullandığı ağız özelliği, geçmişe yönelik soruların cevaplanmasında yardımcı olmaktadır. Bu amaçla çalışmada, Manisa‟nın Alaşehir İlçesi‟ne bağlı köylerden derlenen metinlerin dil özellikleri ile Kınık boyu dil özellikleri karşılaştırılmıştır.

Effects of the Kınık tribe in dialect of Alaşehir

Certainly in the formation of dialects in Anatolia, the migration of Oghuz phratries (Kayı, Kınık, Salur, Avşar v.s) to this region has been the most important factor. The distribution of phratries in the various parts of the region has not been determined yet. To solve and clarify this issue, long term and comprehensive studies are needed to be carried out. Dialects are important sources of the language. A dialect‟s specialities which is used in a common area by the local inhabitants may help to answer some guestions about the past. To this end, in this study the language features the texts collected from the villages of Alaşehir, Manisa and these features have been compared with those of Kınık phratry.

PDF

___

AKAR Ali, “Muğla Ağızlarında Şimdiki Zaman Biçimleri”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 4, (2001), s.1-10
ATALAY Besim, Divanü Lûgat-it-Türk Tercümesi, C.1, TDK Yay., Ankara, 1998.
BENZING Johannes ve MENGES Karl Heinrich, “Türk Dillerinin Sınıflandırılması”, Tarihî Türk Şiveleri, Çev:. Mehmet Akalın, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1998, s.1-14.
BİRAY Nergis, “Acıpayam Ağızlarında Kullanılan Şimdiki Zaman Ekleri ve Etnik Yapı İle İlişkisi”, Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Çukurova Üniversitesi, http://turkoloji.cu.edu.tr
BOZKURT Fuat, Türklerin Dili, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, II. Baskı, Ankara, 2002.
BURAN Ahmet, “Çağdaş Türk Yazı Dillerinde ve Türkiye Türkçesi Ağızlarında İkincil Uzun Ünlüler” Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi, Çukurova Üniversitesi, http://turkoloji.cu.edu.tr
BURAN Ahmet, Anadolu Ağızlarında İsim Çekim (Hal) Ekleri, TDK Yay., Ankara, 1996.
DEMİRTAŞ Faruk, “Osmanlı Devrinde Anadolu‟da Oğuz Boyları”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Dergisi, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/26/ s. 321-365.
DEVELİ Hayati, “Eski Türkiye Türkçesi Ağızlarının Sınıflandırılması”,Turkish Studies, (Ed. Mehmet Dursun Erdem), www.turkishstudies.net, (ET. 12.03.2010), s.213-230.
DİLAÇAR Agop, Türk Diline Genel Bir Bakış, TDK Yay., Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1964.
ERATALAY Sevda, Alaşehir ve Yöresi Ağızları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van, 2007.
ERCİLASUN Ahmet Bican, “Oğuz-Türkmen Dil Kaynakları”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, S.11, Ankara, 2001, s. 7-13.
ERCİLASUN Ahmet Bican, “Doğu Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması”, Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, XXIII/1-2, 1985, s.219-223.
ERGİN Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım, İstanbul, 1998.
GÖMEÇ Sadettin, Oğuz Kağan‟ın Kimliği, Oğuzlar ve Oğuz-Kağan Destanları Üzerine Bir-İki Söz, http: //dergiler. ankara. edu. tr/ dergiler/ 18/32/238 s.113-121.
GÜLSEVİN Gürer, “Anadolu Ağızlarında Etnik(Boysal) Özellikler ve Çepni Ağızları Üzerine” (Ed. Gürer GÜLSEVİN, Mehmet Dursun ERDEM) Hamza Zülfikar Armağanı, Turkish Studies, www.turkishstudies.net (ET. 08.06.2010) s. 1067-1080.
GÜLSEVİN Gürer, “Uşak İli Ağızlarının Ortak Özellikleri ve Ağız Bölgeleri”, Zeynep Korkmaz Armağanı, TDK Yay., Ankara, 2004, s. 206-215.
GÜLENSOY Tuncer, “Anadolu Ağızlarında Şimdiki Zaman Eki” Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, S. XXII/1-2, 1985, Ankara, s. 282-295.
GÜLENSOY Tuncer, Alkaya Ercan, Türkiye Türkçesi Ağızları Bibliyografyası, Akçağ Yay., Ankara, 2003.
KARA Mehmet, Türkmen Türkçesi ve Türkmen Edebiyatı Üzerine Araştırmalar, Akçağ Yay., Ankara, 1998.
KARAHAN Leylâ, “Anadolu‟da Türk Yazı Dilinin Gelişimi”, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S:3, Kırgızistan, 2002, s. 147-153.
KARAHAN Leylâ, “Eski Anadolu Türkçesinin Kuruluşunda Yazı Dili-Ağız İlişkisi” Turkish Studies, (Ed. Mehmet Dursun ERDEM), www.turkishstudies.net. (ET. 10.05.2009), s.1-12.
KORKMAZ Zeynep, “Anadolu Ağızlarının Etnik Yapı ile İlişkisi Sorunu”, T.D.A.Y-Belleten, Ankara, 1971, 21-32.
KORKMAZ Zeynep, “Anadolu ve Rumeli Ağızlarında Etnik Yapı Ayrılıklarından Kaynaklanan Ses ve Şekil Bilgisi Zenginliği Üzerine” (Ed. Ekrem ARIKOĞLU), Ahmet Bican Ercilasun Armağanı, Akçağ Yay., Ankara 2008, s.131-139.
KORKMAZ Zeynep, “Anadolu Türkçesinin Kuruluşunda Çeşitli Oğuz Boylarının Rolü”, Türk Dili Üzerine Araştırmalar, C II, TDK Yayınları, Ankara, 1995, s.180-187.
KORKMAZ Zeynep, “Batı Anadolu Ağızlarında Aslî Ünlü Uzunlukları Hakkında”, Türk Dili Üzerine Araştırmalar, C.II, TDK Yay., Ankara, 1995, s.123-127.
KORKMAZ Zeynep, “Anadolu Ağız Araştırmalarına Toplu Bir Bakış” Türk Dili Üzerine Araştırmalar, C.II, TDK.Yay., Ankara, 1995, s.232-248.
KORKMAZ Zeynep, “Eski Anadolu Türkçesinin Türk Dili Tarihindeki Yeri”, (Ed. Gürer GÜLSEVİN, Metin ARIKAN) Fikret Türkmen Armağanı, Kanyılmaz Matbaası, İzmir, 2005, s. 471-474.
KORKMAZ Zeynep, “Eski Türkçedeki Oğuzca Belirtiler”, Türk Dili Üzerine Araştırmalar, C.I, TDK Yay., Ankara, 1995, s. 205-216.
KORKMAZ Zeynep, Güney-Batı Anadolu Ağızları, Ses Bilgisi (Fonetik), TDK Yay. Ankara, 1994.
MANSUROĞLU Mecdut, “Eski Osmanlıca”, Tarihî Türk Şiveleri, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1998, s. 247-276.
ORKUN Hüseyin Namık, Eski Türk Yazıtları, TDK Yay. Ankara, 1994.
ÖZKAN Mustafa, Tarih İçinde Türk Dili, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1999.
SÜMER Faruk, Oğuzlar(Türkmenler), Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul, 1992.
SÜMER Faruk, “Kınık”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.25, Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi, Ankara, 2002, s.418-419.
TİMURTAŞ Faruk Kadri, Eski Türkiye Türkçesi (XV. yüzyıl), Enderun Kitabevi, İstanbul, 1994.
TOK Turgut, “Denizli İli Ağızlarında Vurguya Dayalı Ünsüz Düşmesi” Turkish Studies, (Ed. Mehmet Dursun ERDEM), www.turkishstudies.net. (ET. 12.03.2010), s.841-848.
TOSUN İbrahim, Doğu Anadolu Halk Ağızlarının Ortak Dil Özellikleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Van, 2010.
TURGUNBAYEV Caştegin, “-a turur Şimdiki Zaman Ve -p turur Geçmiş Zaman Eklerinin Yapısı”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, S. 8, Ankara, 1999, s. 497-505.
Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 25, Ankara, 2002.
YILMAZ Hikmet, “Çokluk Eki -lar/-ler Üzerine”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, TDK Yay., S. 15 (2003), s. 125-130.