YAŞLILIK DÖNEMİ TÜKETİM DAVRANIŞI ÜZERİNE UYGULAMALI BİR ARAŞTIRMA

Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizin de nüfusu giderek yaşlanmaktadır. Bu durum, dikkati gittikçe artan bu kesim üzerine çekmekte ve toplum içerisinde sosyo-kültürel, ekonomik, politik vb. pek çok değişimi de beraberinde getirmektedir. Yaşlı nüfusun artışı, hızla büyüyen bu popülasyonun toplumun genelinden farklılaşan beklenti, tercih ve ihtiyaçlarının karşılanması sorunsalını ortaya çıkarmıştır. Yaşlıların tüketim davranışları ve tüketici olarak tercihleri de bu bağlamda değerlendirilebilir. Günümüzde özellikle gelişmiş ülkelerde artan yaşlı nüfusun tüketim davranışları ve tercihlerinin tespit edilmeye çalışıldığı araştırmalar sıklıkla yapılmaktadır. Ancak ülkemizde bu konunun ele alınışı oldukça yenidir. Bu anlamda çalışma, Gümüşhane ili merkezinde yaşayan yaşlıların tüketim davranışlarını tespit etmek üzere gerçekleştirilmiş olan, betimsel bir araştırmadır. Çalışma, bu şekilde Gerontososyoloji alanındaki araştırmalara katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında Gümüşhane il merkezinden basit tesadüfi örnekleme yöntemine göre belirlenen ve yaşlılık dönemi olarak kabul ettiğimiz 65 yaş ve üzeri yaşta olan kimselerden oluşan 212 kişi ile yüz yüze anketler yapılmış olup, istatistiki değerlendirmeler SPSS 16.0 programı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma neticesinde Gümüşhane il merkezinde yaşayan yaşlıların tüketim davranış ve tercihlerinde yaşın ilerlemesine paralel olarak daha çok geleneksel tüketim kalıplarına sahip oldukları tespit edilmiştir. Bununla birlikte incelenen grup içerisinde bilgi ve iletişim araçları vasıtasıyla bütün dünyayı etkisi altına alan tüketimin bir kültür haline gelişi ise söz konusu değildir

PRACTICAL RESEARCH ON CONSUMPTION BEHAVIOR IN OLD AGE

As in the rest of the world, the number of old people increases daily in Turkey. This situation demands attention because it brings many socio-cultural, economic, and political changes. The increase of the elderly population has become problematic due to expectations and preferences of the older population which differ from the general society. The consumption behavior of older people and preferences as consumers can be assessed in this context, especially in developed countries where research in consumption behaviors and preferences of the growing elderly population has been conducted frequently. However, the handling of this issue in our country is quite new. The study is a descriptive research conducted to determine the consumption behaviors of elderly people living in the city centre of Gümüşhane. The study aims to contribute to research in gerontosociology. In the scope of the study, face-to-face interviews were performed with 212 people who were determined via the basic random sampler method from the provincial center of Gümüşhane and who are 65 years old and higher. We accept this age group as old age and conducted statistical evaluations with the SPSS16.0 program. It has been identified that parallel to the increase of age, the consumption behavior and preferences of elderly people living in the city center of Gümüşhane have more traditional consumption patterns

___

  • AKÇAY, R. Cengiz (2011).Yaşlılık Kavramlar, Kuramlar ve Yaşlılığa Hazırlık. İstanbul: Kriter Yayınları.
  • ARPACI, Fatma(2005).Farklı Boyutlarıyla Yaşlılık. Ankara.
  • ARSLAN, Mustafa (2009). “Geleneksellik ve Yaşlı Dindarlığı: Taşrada Sosyal Hizmet Alamayan Yaşlıların Dindarlık Durumları Üzerine Uygulamalı Bir İnceleme”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi / Elderly Issues Research Journal 2009(2):112-125.
  • BABAOĞUL, M. (2007) Yaşlı Tüketiciler Pazarı ve Taraflara Öneriler. Yaşlılıkta Kaliteli Yaşam Ankara: H.Ü. Geriatrik Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi. 139-148.
  • BİLGİN, Oya(1989).Yaşlıların Konuta İlişkin Tercihlerinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • CERİT, Gülay, GÜVEN Seval(2000). “An Investigation of The Problems Faced by Elderly Consumers Shopping” http:// journal.qu.edu.az/article_pdf/1024_264pdf1.1-10.
  • GRAU, Lois(1988). “Illness- Engendered Poverty Among the Elderly”. Journal of Women’s Health Issues,12(3-4)103-118.
  • HABLEMİTOĞLU, Şengül, ÖZMETE, Emine(2010).Yaşlı Refahı. Yaşlılar İçin Sosyal Hizmet. Ankara: Kilit Yayınları.
  • KALINKARA, Velittin(2011).Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi,Ankara:Nobel Yayınları.
  • KÖROĞLU, Cemile Zehra (2012)Tüketim Kültürü ve Din. Gümüşhane: G.Ü Yayınları.
  • LAUDAN, David L, DELLA BITTA, Albert J(1988). Consumer Behaviour : Concepts and Applications, McGrow.Hill:Book Company Inc.
  • MANNELL, Roger .C.DUPUIS, S. (1994). Leisure and productive activity. M. P. Lawton, & J. Teresi (Eds.), Annual review of gerontology and geriatrics .Vol. 14, pp. 125-141).New York, NY: Springer Publishing Co.
  • MARANGOZ, Mehmet(2006). “Yaşlı Tüketiciler ve Tüketicilerin Harcama Eğilimlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”. Yönetim ve Ekonomi. c:13.S:1.Manisa: Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yayınları, ss.79-96.
  • ODABAŞI, Yavuz(1999).Tüketim Kültürü, Yetinen Toplumun Tüketen Topluma Dönüşümü. İstanbul: Sistem Yayınları.
  • ÖZTOP, Hülya(2010). “Yaşlılık Dönemi ve Tüketim”. Tüketici Yazıları.Ed:Müberra Babaoğul, Arzu Şener, TÜPADEM.
  • ONUR, Bekir(1986).Gelişim Psikolojisi. Ankara.
  • RILEY, James C. 2001. Rising Life Expectancy: A Global History. New York: CambridgeUniversity Press.
  • TUFAN, İsmail(2003).Modernleşen Türkiye’de Yaşlılık ve Yaşlanmak Yaşlanmanın Sosyolojisi. İstanbul: Anahtar Kitaplar.
  • TYNAN, C. (1990) “ Marketing To The Older Consumer: A Qualitative Perspective”, Management Decision.28/6.34-41.
  • ZORLU, Kadir A(2006) . Modern Tüketim Tarihinden Tüketim Araştırmaları,Tüketim Sosyolojisi, Ankara: Glocal Yayınları.