GENÇLERİN SAPMIŞ VE SUÇLU DAVRANIŞLARA YÖNELMELERİNDE BENLİK SAYGISININ ETKİSİ: LİSE 11SINIF ÖRNEĞİ

Çalışmamızın amacı, ergenlik döneminde ortaya çıkan ve giderek artan suçlu ve sapkın davranışlar ile gençlerin ortaya koyduğu benlik süreçleri arasında bağlantı olup olmadığını ortaya koymaktır. Bu anlamda gençlerin düşük benlik saygısı ortaya koyduklarında sapkın ve suç içeren davranış gösterme eğiliminin arttığı, yüksek benlik saygısı ortaya koyduklarında suç ve sapkın davranış göstermeye karşı daha dirençli bir eğilim sergiledikleri öngörülmüştür. Bu amaçla bir saha çalışması Zonguldak'ta devlet liselerinde öğrenim gören 570 lise11.sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Katılımcıların 320 sini kız öğrenciler, 250 sini ise erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmada görüşme formu ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği olmak üzere iki farklı veri toplama aracı kullanılmıştır. Örneklem grubumuzu oluşturan Zonguldak il sınırları içerisinde eğitim gören lise 11.sınıf öğrencisiyle yapılan survey çalışmasının sonucunda benlik algısının sapkın ve suçlu davranışlar üzerinde etkili bir faktör olduğu saptanmıştır. Düşük benlik saygısı geliştiren gençlerin orta ya da yüksek benlik saygısı geliştiren gençlere oranla daha fazla sapkın ya da suçlu davranış gösterdikleri belirlenmiştir. Düşük benlik saygısı gösteren gençlerin; madde bağımlılığı, evden okuldan kaçma, vücuduna zarar verme, depresif olma, intihar eğilimi, hırsızlık yapma, kavga başlatma, başkalarını gizlice gözetleme vb. gibi sapkın ve suçlu davranışları diğerlerine oranla daha fazla ortaya koydukları anlaşılmıştır. Çalışmamız bu noktada yüksek benlik saygısının sapkın ve suçlu davranışları benimsemede engelleyici bir rol oynarken düşük benlik saygısının sapkın/suçlu davranışları benimsemede hızlandıran, yol açan/kolaylaştıran bir rol oynadığını saptamıştır

INFLUENCE OF SELF ESTEEM ON YOUTHS WHO TEND TO INVOLVE DELIQUENT AND DEVIANT BEHAVIORS: CASE STUDY AMONG 11TH GRADE STUDENTS

The aim of this study is to investigate whether there is a link between deviant and delinquent behaviors becoming dominant in adolescents period and the process of self-esteem. In this manner, when youths have low self-esteem, they prone to show more deviant and delinquent behaviors. On the other hand, it is hypothesized that that youths with high self-esteem are more resistant against bearing deviant and delinquent behaviors. In order to test this hypothesis a field study has been performed. Sample group for the field study is consisted of 570 eleven-grade students from high schools owned by the government in Zonguldak. The number of female students of the total attendees was 320, while that of the male students was 250. Two different tools have been used while collecting data, namely interview document and Rosenberg Self-esteem scale. As a result of survey study conducted with 570 high school eleven grade students in Zonguldak, it has been determined that "self concept" is a significant factor on deviant and delinquent behavior. It is seen that adolescents having low self-esteem display more delinquent and deviant behaviour compared to adolescents having medium or high self-esteem. Adolecsents having low self-esteem are more keen to display deviant and delinquent behaviours such as substance addiction, running away from home, skipping school, self-harm, stealing, being depressed, being suicidal, being assaultive and "voyeurism". Our study found out that high self-esteem plays an inhibitory effect on adopting deviant and delinquent behaviour whereas low self-esteem causes/facilitates and accelerates adopting this kind of behaviours

___

  • AKERS, Ronald L. (1999). Criminological Theories, Chicago : Fitzroy Dearborn Pub.
  • AKERS, Ronald L.(2000). Criminological Theories: Introduction, Evaluation, and Application, Los Angeles, CA: Roxbury Publishing Company.
  • AKSOY, A, ÖĞEL, K. (2004) Tutuklu ve Hükümlü Ergenlerle İlgili Yapılan Tezlerin Özetleri.
  • Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünün Gözetimindeki çocuklara Yönelik Hizmetlerinin İyileştirilmesi Projesi İhtiyaçların Belirlenmesi Çalışması. İstanbul: Yeniden Sağlık ve Eğitim Derneği.
  • ALAGÖZ, N. (1997) ‘Kasten Adam Öldürme Suçuna Yönelmiş Ergenler ile Suça Yönelmemiş Ergenlerin Benlik Saygılarının Karşılaştırılması’ Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ün. Adli Tıp Enstitüsü, İstanbul.
  • ARIKAN, Ç. (1986). Psiko-sosyal yönleriyle sapma. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Dergisi, 4(2-3).
  • BARLOW, H. D. (1993). Introduction to Criminology. ABD: Harper Collins College.
  • BOHM, Robert M. (1997). A Perimer on Crime And Delinquency, USA: Wadsworth Pub.
  • ÇEÇEN, A.R. (2008), “Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyetlerine ve Ana baba Tutum Algılarına göre Yalnızlık ve Algılanan Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 3, 415-432.
  • CEVHER, F. N., & BULUŞ, M. (2007). Benlik Kavramı ve Benlik Saygısı: Önemi ve Geliştirilmesi. Akademik Dizayn Dergisi , 2 (5264).
  • CLEMENTS, C.B. (1988). Delinquency prevention and treatment. A community-centered perspective. Criminal Justice and Behavior, 15 (3), 286-305.
  • COOPERSMİTH, S. (1967). The Antecents of Self-Esteem. San Fransisco: W.H Freeman.
  • ÇUHADAROĞLU, F. (1986), “Adolesanlarda Benlik Saygısı”, Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Psikiyatri Bölümü, Ankara.
  • CULLEN, Francis T. & AGNEW, Robert, (1999), Criminological Theory: Past to Present, Los Angeles, CA: Roxbury Publishing Company.
  • DİELMAN, T. E., SHOPE, J. T., BUTHCHART, A. T., CAMPANELLİ, P. C., & CASPAR, R. A. (1989). A Covariance Structural Model Test of Adolescent Alcohol Misuse and a Prevention Effort. Journal of Drug Education .
  • DOLU, Osman (2012). Suç Teorileri: Teori, Araştırma ve Uygulamada Kriminoloji. 4. Baskı. Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • DOLU, Osman, (2009), “Bir Fırsat Olarak Suç: Suçun Durumsal Belirleyicileri, Suç Fırsatları ve Rutin Faaliyetler Teorisi”, Polis Bilimleri Dergisi, C.11, N.2, ss.1-29.
  • DÖNMEZER, Sulhi, (1994). Kriminoloji, İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • E. SUTHERLAND. (1939). Principles of criminology. 3rd ed. Philadelphia: J.B. Lippincott.
  • GOTTFREDSON, M. R., & HİRSCHİ, T. (1996). Criminality and Low Self-Control. J. E. Conklin (Dü.) içinde, New perspectives in Criminology. (Ed.: John E. Conklin), ABD: Allyn & Bacon.
  • GOTTFREDSON, M. R., MİCHAEL, R., & HİRSCHİ, T. (1990). A General Theory of Crime. Stanford: Stanford University Press.
  • GÜL, S.K., Güneş,İ.D. (2009). Ergenlik Dönemi Sorunları ve Şiddet, Sosyal Bilimler Dergisi, S.11
  • HAGAN, F E. John (1991). Introduction To Criminology, Chicago: Nelson- Hall
  • HİRSCHİ, T. (1969). Causes of Delinquency. Berkeley: University of California Press.
  • HUİZİNGA, D., LOEBER, R., THORNBERY, T.P. (1994). ‘Urban Delinquency and Substance Abuse’ U.S. Department of Justice. Office of Justice Programs of Juvenile Justice and Delinquency Prevention.
  • İÇLİ, T.G. (2007). Kriminoloji, 7. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları.
  • KAWASH, G. (1982). A structural Analysis of Self Esteem From Preadolescence Through Young Adulthood: Anxiety and Extraversion as Agents in the development of Self-Esteem. Journal of Clinical Psychology .
  • KAZDİN, A. E., FRENCH, N. H., UNİS, A. S., & DAWSON, K. (1983). Helplessness, Depression and Suicide Intent Among Children. Journal of Consoulting Psychology .
  • MARSHALL, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü (Çev: Osman Akınhay ve Derya Kömürcü), Ankara: Bilim ve Sanat yay.
  • MERTON, R. K. (1938). “Social Structure and Anomie.” American Sociological Review, Vol.3, No.5, pp.672–682.
  • NYATEPE-COO, A. (2004). “Economic Implications of Terrorism”, A. Nyatepe-Coo & D. Zeisler-Vralsted (Eds.), Understanding Terrorism: Threats in an Uncertain World, Upper Saddle River, N.J.: Pearson Prentice Hall, pp.77-89.
  • PEHLER, S. R. (2001). Self Esteem Enhancement. M. C. Rosenberg, & J. Denety (Dü) içinde, Nursing Interventions for Infants and Children and Families. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • RECKLESS, W.C. (1972). A new theory of delingquency and crime. R. Gialombardo (Ed.). Juvenile delinquency (161-168), New York: John Wiley and Sous Inc.
  • ROSENBERG, M. (1965). Society and Adolescent Self-Image. Princeton, New Jersey: Princeton Universty Press.
  • RUSSEL, D., FİNCHAM, D. F., RANDOLPH, A. K., & TİLMAN, H. K. (2010). Protective Influences On the Negative Consequences of Drinking Amoung Young. Youth & Society , 41 (4).
  • SHOEMAKER, D. J. (1990), Theories of Delinquency: An Examination of Explanations of Delinquent Behavior, USA: Oxford Univ. Press
  • SIEGEL, L J. (1989), Criminology, St.Paul: West Pub. Company,
  • SİEGEL, L. J, Senna J.J (1981) Junenile Delinquency. New York: West Publication Company
  • SOKULLU-AKINCI, Füsun, (1994), Kriminoloji, İstanbul: Beta Basım. STORR, A. (1997). Solitude. London: HarperCollins.
  • TAYLOR, E. S., PEPLAU, A. L., & SEARS, O. D. (2007). Sosyal Psikoloji. Ankara: İmge Yayınevi.
  • TRAJANOWİTZ, R.C. ve Marash, M (1983). Juvenile delinquency. Concepts and control. Englewood Cliffs, -New Jersey: Prentice-Hall Inc.
  • ULUĞTEKİN, S. (1991) Hükümlü Çocuk ve Yeniden Toplumsallaşma. Ankara: Bizim Büro Basımevi
  • VESSEY, J. A., & Miola, E. S. (1997). Teaching Adolescents Self-Advocacy Skills. Pediatric Nursing , 23 (1).
  • VETTER, H.C. & Silverman, J.J. (1986) Criminology and crime. New York: Harper and Row, Publishers.
  • VITO, Gennaro F., RONALD M. Holmes (1994), Criminology, Theory, Research And Policy, Belmont/ California : International Thomson Pub
  • WELLS, L. E. (1978) Theoris of devience end self concept. Social Psychology, 41 (3), 189-204
  • WILLIAMS III, Frank P. Marilyn McShane D.(1999), Criminological Theory, USA: PrenticeHall
  • YBRANDT, H. (2008). ‘The relation Between self-Concept and Social Functioning in Aolescence’. Journal of Adolecence, S.31