Yapı unsurları açısından Halit Ziya Uşaklıgil’in“Heyhat” Adlı öyküsünün incelemesi

Türk öykücülüğüne, öykülerinin düzenlenişi ve sunuluşu açısından Batılı anlamda ivme kazandıran Halit Ziya Uşaklıgil’in “Heyhat” adlı öyküsünü yapı unsurları bakımından inceleyen bu çalışma, yazarın kurgu dünyasını tespit için tutulan bir aynadır. Olay örgüsü, kişiler dünyası, mekan, zaman, bakış açısı ve anlatıcı düzleminde incelemesi yapılan “Heyhat”, uzun öykü türünün modern tarzdaki ilk örneklerindendir.

Review of sorty of Halit Ziya Uşaklıgil Named “Heyhat” in Terms of construction factors

In this work, story of Halit Ziya Uşaklıgil, who gave acceleration to Turkish storytelling in an occidental manner from the viewpoint of configuration and presentation of stories, named “Heyhat” is examined in terms of construction factors, thus this study mirrors the fiction world of the author. “Heyhat”, which is examined from the viewpoints of plot, character world, setting, viewpoint and narrator, is one of the examples of long story category in modern style.

___

  • AKTAŞ Şerif (1991). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • ASLAN Hanifi (2008). Halit Ziya Uşaklıgil’in Hikâyelerinin Tematik İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • BACHELARD Gaston (1996). Mekânın Poetikası, (Çev. Aykut Derman), İstanbul: Kesit Yayıncılık.
  • BACHELARD Gaston (2006). Su ve Düşler, Maddenin İmgelemi Üzerine Deneme, (Çev. Olcay Kunal), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • BALDIRAN Galip (2002). Alain Robbe-Grillet ve Yeni Roman, Ankara: Çizgi Yayınları.
  • BOURNEUR Roland ve QUELLET Real (1989). Roman Dünyası ve İncelemesi, (Çev. Hüseyin Gümüş), Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • CHATMAN Seymour (2009). Öykü ve Söylem, Filmde ve Kurmacada Anlatı Yapısı, (Çev.Özgür Yaren), Ankara: De Ki Yayınları.
  • ÇETİŞLİ İsmail (2000). Halit Ziya Uşaklıgil, İstanbul: Şûle Yayınları.
  • ÇÜÇEN A. Kadir (2003). Heiddegger’de Varlık ve Zaman, Ankara: Asa Yayınları.
  • FRİEDMAN Norman (2006). “Tanık Olarak “Ben”, (Çev. Şeyda Öztürk), Kitap-lık, S.100, Aralık 126-128.
  • CAN Hamit (2002). Halit Ziya Uşaklıgil Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Eserlerinden Seçmeler, İstanbul: Hikmet Neşriyat.
  • HUYUGÜZEL Ö. Faruk (1985), “Halit Ziya‟nın İzmir‟de Yazdığı Büyük Hikâyelerde Yapı ve Üslup Özellikleri”, Beşinci Milletlerarası Türkoloji Kongresi Tebliğler C.I. (23-28 Eylül 1985, İstanbul), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Basımevi, 131-140.
  • KERMAN Zeynep ve HUYUGÜZEL Ö. Faruk (1996). “Halit Ziya Uşaklıgil Bibliyografyası”, Türk Dili, S. 529.
  • KING Anne Mills ve KURTINIS Sandra, (2009). “Kurmaca Anlatı Türünün Temel Öğeleri”, (Çev. Zeynep Akidil, Haz. Bülent Aksoy), Hikâye Sanatı Üstüne Yazılar, İstanbul: Pan Yayınları.
  • KORKMAZ Ramazan (2004). “Servet-i Fünun Edebiyatı”, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839-2000, (Ed. Ramazan Korkmaz), Ankara: Grafiker Yayınları.
  • KORKMAZ Ramazan (1997). Sabahattin Ali İnsan ve Eser, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • RICCEUR Paul (2007). Zaman ve Anlatı: Bir, Zaman Olayörgüsü Üçlü Mimesis, (Çev. Mehmet Rifat-Sema Rifat), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • SAZYEK Hakan (1989). “Halit Ziya Uşaklıgil'in Hikâyeleri Aracılığıyla Vaka Kuruluşuna Bir Yaklaşım”, Türk Dili, C. LVIII, S. 453.
  • SAZYEK Hakan (1990). “Halit Ziya Uşaklıgil'in Hikâyelerinde Zaman Öğesi”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, C. 34 S. 1.2, 241-249.
  • UŞAKLIGİL Halit Ziya (13169. Heyhat, Ahmet İhsan ve Şürekası, Konstantiniyye: Alem Matbaası.
  • UŞAKLIGİL Halit Ziya (1969). Kırk Yıl, İstanbul: İnkılâp ve Aka Kitabevi.