TÜRKİYE’DE HUKUK DEVLETİNİN GELİŞİMİNDE YARGININ YERİ

Hukuk devleti; faaliyetlerinde bireylere hukuki güvence sağlayan adaletli bir hukuk düzenine sahip devlet düzenini ifade eder. Ancak bir devletin faaliyetlerinde hukuk kurallarına uyması hukuk devleti için yeterli değildir. Aynı zamanda kural koyanların da koymuş oldukları kurallarla kendilerini bağlı kılmaları gerekir. Tarihsel süreç içerisinde üstün bir gücün varlığını insanlar daima kutsamışlardır. Bu kutsal güç, bazen güneş gibi ay gibi bir gök cismi, bazen ateş gibi su gibi insan hayatı açısından önem taşıyan bir şey olmuştur. Toplumsal ilişkilerin düzenlenmesinde dinlerin de ayrı bir önemi vardır. Ancak günümüz çağdaş dünyasında hukuk devleti ve idarenin işlem ve eylemlerinde hukukun üstünlüğüdür. Hukuk devletinin gelişim süreci kolay olmamıştır. Hukuk devleti, mülk devleti, polis devleti hazine teorisi gibi bazı aşamalardan geçerek günümüz hukuk devleti anlayışına ulaşmıştır. Her ne kadar günümüzde hukuk devleti anlayışı söz konusuysa da, bireysel olarak herkes tarafından hukuk devletinin benimsendiği söylenemez. Bu bağlamda hukuk devletinin hala bir gelişim süreci içerisinde olduğu söylenebilir. İşte tam bu gelişim sürecinde yargının hukuk devletinin gelişimine katkısı yadsınamaz ölçüde önemlidir. Çünkü hukukun ihlal edilmesi ve hatta zaman zaman hukuk devleti bağlamında yorumlanması, yöneticilerin hukuk dışı tutumlarının önüne geçilmesi ancak yargı aracılığıyla mümkün olmaktadır. Bu çalışmada hukuk devletinden ne anlaşılması gerektiği incelendikten sonra hukuk devletinin gelişme süreci incelenmiş olup daha sonraki çalışmalarımıza ön hazırlık olması bakımından Ulusal yargının ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin hukuk devleti ile ilişkisi ve hukuk devletinin gelişimine katkıları genel olarak irdelenmiştir

PLACE OF STATE OF THE JUDICIARY IN THE DEVELOPMENT LAW IN TURKEY

The rule of law in their activities providing legal safeguards for individuals with a fair rule of law refers to the government order . However, in the activities of a state law to conform to the rules of law is not enough. At the same time those who make the rules with the rules they have put in must be subordinate themselves . The presence of a superior force in the historical process people have always blessed . This sacred power, like the moon sometimes a celestial body such as the sun, sometimes like fire, water, human life has been nothing of importance. Of religion in the regulation of social relations is a separate matter. However, in today's modern world of law and the rule of law is in operation and actions of the administration. The development process of law has not been easy. Rule of law, property state, police state treasury through stages such as the theory of understanding reached today the rule of law. Although the current understanding of the rule of law in the case, said that the adoption of the rule of law by everyone as an individual. In this context, the rule of law can be said to be still in the process of development. Here is the full judgment in the process of this development is undeniable contribution to the development of the rule of law is equally important. Because violation of the law and sometimes even in the context of the rule of law, interpreting the attitudes of managers to prevent unlawful but it is possible through the judiciary. In this study, rule of law should be understood after examining whether the rule of law development process were studied and later to work preparation in terms of being the national legislature and the European Court of Human Rights rule of law relationship with the rule of law and contribute to the development in general were discussed

___

  • ALPER, Erol (1998), "Hukuk Devleti", Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, 25. Yıl Armağanı 1998, ss.33–70.
  • Anayasa Mahkemesi, K. 1986/11, E. 1985/31, RG.,09.05.1986-19102, http://www.kararlar.anayasa.gov.tr/kararYeni.php?l=manage_karar&ref=show&ac tion =karar&id=735&content=, Erişim Tarihi, 19.02.2014,
  • Anayasa Mahkemesi, E: 1990/1 (Siyasi Parti Kapatma), Karar Sayısı : 1991/1, Karar Günü : 16.7.1991, http://www.kararlar.anayasa.gov.tr/kararYeni.php?l=manage_ karar&ref =show&action=karar&id=2150&content=, Erişim Tarihi, 19.02.2014.
  • Anayasa Mahkemesi Kararları Dergisi, T. 11/10/1963, E. 1963/124, K. 1963/243, S.1.
  • Anayasa Mahkemesi Kararları Dergisi, . Sayı .3, T.11/10/1963, K.1963/243, E.1963/124.
  • BARBER, N. W. (2010), The Constitutional State, New York, Oxford University Press. ÇAVUŞOĞLU, Naz (1997), Anayasa Notları, İstanbul, Beta Yayınevi.
  • ÇAĞLAR, Bakır (1989), Anayasa Bilimi, Bir Çalışma Taslağı, İstanbul, BFS Yayınları.
  • ÇAĞLAR, Bakır (1990), "Anayasa Mahkemesi Kararlarında Demokrasi", Anayasa Mahkemesinin 28. Kuruluş Yıldönümü Nedeniyle Düzenlenen Sempozyumda Sunulan Tebliğ, Anayasa Yargısı, Ankara, Sayı 7, ss.51-127.
  • ÇAĞLAR, Bakır (1993), "Avrupa Yeni Mekanında Kurumsallaşma: Hukuk ve Demokrasi", Anayasa Yargısı, Ankara, Sayı 10, ss.233–261.
  • DAVİD, Boies (2006), “Judicial Independence and the Rule of Law”, Journal of Law & Policy Vol. 22, pp. 57-70, https://law.wustl.edu/Journal/22/p57Boies.pdf, Erişim Tarihi, 20.02.2014.
  • DURAN, Lütfi, "Yönetim Alanlarının Düzenlenmesinde Teşrii ve Tanzimi Tasarrufların Sınırları", İstanbul, Hukuk Fakültesi Dergisi, XXX S.3-4, ss.466-492.
  • GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref (2004), Yönetim Hukuku, Ankara, Turhan Kitabevi, Güncelleştirilmiş 21. Bası.
  • GÜNDAY, Metin (2004), İdare Hukuku, Ankara, İmaj Yayınları.
  • KALABALIK, Halil (2013), İdari Yargılama Usulü Hukuku, Konya, Sayram Yayınları.
  • KARATEPE, Şükrü (2013), Anayasa Hukuku, Ankara, Savaş Yayınevi.
  • KUZU, Burhan (1991-94), "Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarının İnsan Hakları Açısından Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi", İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, İstanbul, Sayı 1–4, ss.78-96.
  • ODYAKMAZ, Zehra, Ümit KAYMAK, İsmail ERCAN (2011), Anayasa Hukuku İdare Hukuku, XII. İstanbul, Levha Yayınları, Genişletilmiş 13. Bası.
  • TAN, Turgut (1967), Planlamanın Hukuki Düzeni, Ankara, Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü.
  • Uniten Nations Human Rights, http://www.ohchr.org/en/Issues/RuleOfLaw/Pages/Democracy.aspx, Erişim Tarihi, 20.02.2014.
  • United Nations, Human Rights, http://www.ohchr.org).
  • YÜZBAŞIOĞLU, Necmi (1993), Türk Anayasa Yargısında Anayasallık Bloku, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayını.