KIRAAT FARKLILIKLARININ FÂTİHA SÛRESİNİN YORUMLANMASINDAKİ ROLÜ

Kur'ân-ı Kerim, Allah Teâlâ'nın kelâmı olması cihetiyle, sonsuz bir anlam zenginliğine sahiptir. Yorum farklılıkları Kur'ân'ın mu'ciz, tefsirinin de zenginliğine işaret eder. Yorum farklılıklarına yol açan birçok bilimsel sebep söz konusudur. Bunlardan birisi de Kur'ân kelimelerinin edâ keyfiyetlerini ve bu kelimelerin telaffuzlarında meydana gelen değişik vecihleriyle kıraatlerdir. Kur'ân-ı Kerim'in yorum zenginliğine kıraatlerin katkısı yadsınamaz. Zira "kıraatlerle sağlanan vecihler, daha mûciz ve muhtasar hale gelmiş olan Kur'ân'ı belağat ve îcâzın doruğuna ulaştırmıştır. Böylece her kıraat vechi ile ayrı bir ayet gibi değişik manalar elde etmek mümkün olmuştur. Kur'ân'ın temel prensiplerinden tevhid, ahiret inancı, ibâdet, hidâyet yolunu gösterme, Allah'ın koyduğu yasalara uyan ve uymayanların sonuçlarının konu edindiği Fâtiha suresi Kur'ân'ın ilk sûresidir. Kur'ân'in bu sûreyle başlıyor olması, kitabı açıyor olması, namazlara bu sûre ile başlanıyor olması, Kur'ân'ın sırrı iklimi ve manevi fetihlere kapı aralıyor olması yönleriyle çok anlamlıdır. Çalışmada Fatiha suresinde klasik eserlerde rivayet edilen 18'i mütevatir, 23'ü şazz olmak üzere 41 adet kıraat vechi tespit edilmiş olup özellikle mütevatir olan kıraatlerin Kur'ân'ın anlaşılmasına olan katkı ve yorum zenginliği ortaya konulmuştur

THE ROLE OF KIRAAT DIFFERENCES FOR INTERPRETATION OF SURAH FATIHA

Koran, with the aspect of talk of god, has an eternal meaning richness. Interpretation differences point out the miracle of Koran and richness of its commentary as well. There are many scientific reasons that cause these interpretation differences. One of them is recitations with various ways occuring in perform nature of Koran words and pronunciation of these words. Contribution of recitations to interpretation differences of Koran can not be denied. Because the ways gaining with recitations have conveyed the Koran which is miracle and brief to top of eloquence and miracle. In this way, with every recitation way it is possible to get various meanings like a different verse of Koran. The sura of Fatiha is the first sura of The Quran. The topics of Sura Fatiha are the unity of God, the belief in other-world, praying, the leading to the true path which are the basic topics of the Quran. This sura also includes the results of proper and improper deeds regarding God’s orders. The fact that The Quran begins with this sura and the fact that prayers begin with this sura are highly meaningful because of the sura opening the way to the sacred climate and spiritual conquests of The Quran In this study while 41 recitations ways which include 17 mütevatir and 24 şazz being passed on in classical books have been determined, especially it has been put fort contribution and interpretation richness to Koran being understood by recitations which are mütevatir for consideration

PDF

___

el-Advânî, Abdulazim b. el-Vâhid b. Zâfir (ö. 654), Tahrîru't-Tahbîr fî Sinâati'ş-Şi'r ve Beyâni İ'câzi'l-Kur'ân, el-Cumhuriyetu'l-Arabiyyetu'l-Muttehide, Lecnetu'l-A'lâ li'ş-Şuûni'lİslâmiyye.
Abdu'l-Muteâl es-Saidî (ö. 1391), Bugyetu'l-Îdâh li Telhîsi'l-Miftâh, Mektebetu'l-Âdâb, 2005.
Bâzmûl Muhammed b. Ömer b. Sâlim, el-Kırâât ve Eseruhâ fî’t-Tefsîr ve’l-Ahkâm, Dâru’lHicre, 1. Baskı, Riyadh, 1996.
el-Cermî İbrahim Muhammed, Mu’cemu Ulûmi’l-Kur’ân, Dâru’l-Kalem, Dımaşk-2001.
el-Cevheri, Ebu Nasr İsmail b. Hammad; es-Sıhah, (thk. Ahmet Abdülğafur Atar), ‘k-r-e’ mad., Daru’l-ilm li’l-Melâyin, Beyrut-1979.
ÇETİN, Abdurrahman, Kıraatların Tefsire Etkisi, Ensar Neşriyat, I. Baskı, İstanbul, 2012.
-----------------------, Kur’ân Okuma Esasları, Aksa yay., 2. Baskı, İstanbul-1997
DÖNMEZ, İbrahim Kafi vd., Kur’an Yolu, D.İ.B.Y, Ankara, 2012.
Ebu Hayyân el-Endelüsî, el-Bahru'l-Muhît fi’t-Tefsîr, Dâru’l-Fikr, Beyrût 1992.
Ebû Amr ed-Dânî; et-Teysîr fi’l-Kırâati’s-Seb‘, İstanbul, 1930.
EREN, Cüneyt, Fâtiha Sûresinde Edebî Sanatlar, Dokuz Eylül Ünv. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Yıl. 2013, C. 2, Sy. XXXVIII.
Habş Muhammed, el-Kıraâtu’l-Mütevatire ve Eseruha fi’r-Resmi’l-Kur’âni, Dâru’l-Fikr, Dımaşk, 1419
el-Hatîb, Abdu’l-Latîf; Mu‘cemu’l-Kırâat, Dâru S‘adi’d-Dîn, Dımaşk-2000.
İbnü’l-Cezerî, Muhammed b. Muhammed, Müncidü’l-Mukriîn ve Mürşidü’t-Tâlibîn, Dâru’lKütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1980.
-----------------, en-Neşr fi’l-Kırâati’l-Aşr, Mısır-ts.,
İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Cemalüddin Muhammed b. Mükerrem; Lisânü’l-Arab, ‘k-r-e’ mad., Dâru sadr, Beyrut, ts.
İbn Mu'tez (ö. 296), Kitâbu'l-Bedî', Dâru'l-Cîl, Beyrut, 1410.
el-Kefevî, Ebu’l-Bekâ Eyüp b. Mûsâ el-Hüseynî; el-Külliyât, (nşr. Adnan Derviş-Muhammed elMısrî) Müessesetü’r-Risale, Beyrut, 1993.
MEZİD, İsmail Naim, Eseru’l-Kıraâti’l-Kur’âniyye fi’d-Dersi’n-Nahavi, Mecelletu Câmiati Teşrin li’d-Dirâsât ve’l-Buhûsi’l-İlmiyye, sy. 28., 2006.
MUHAYSIN, Muhammed Salim; el-Kırâatu ve Eseruhâ fî Ulûmi’l-Arabiyyeti, Mektebetü’lKülliyâti’l-Ezheriyye, Kahire-1404/1984.
Muhyiddin b. Ahmed Derviş (ö. 1403), İ'râbu'l-Kur'ân ve Beyânuhu, Dâru'l-İrşâd, Humus, 1982.
Palûvî, Zübdetü’l-İrfân, Âsitâne yay., İstanbul- ts.
Râgıb el-Isfahânî, Mukaddime Câmi‘i’t-Tefâsîr, Dâru’d-Da‘ve, Kuveyt, 1974.
SUPHİ, Salih; Mebâhis fî Ulûmi’l-Kur’an, Daru’l İlmi’l-Melâyin, Beyrut-1988.
et-Temimi Abdulvehhab Muhammed, Tefsiru’l-Âyât mine’l-Kur’âni’l-Kerîm, (thk. Baltacı Muhammed), Câmiatu’l-İmam Muhammed b. Suûd, Mekke.
Taşköprüzâde İsâmeddin Ahmet Efendi; Miftâhü’s-Sa’âde ve Misbâhü’s-Siyâde fî Mevzûâtü’lUlûm (nşr. Abdü’l-Vehhâb Ebu’n-Nûr–Kâmil Bekrî), Dârü’l-Kütübi’l-Hâdise, Kahire, 1968.
TEMEL, Nihat, Kırâat ve Tecvîd Istılahları, Marmara Üniversitesi İlah. Fak. Yay., İstanbul1997.
ULUDAŞ, İbrahim; İmâm-ı Ya’kûb ve Rivâyeti, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa-2008.
YAZIR, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili Yeni Mealli Türkçe Tefsir, İstanbul, Matbaai Ebuzziya, 1935.
YILDIRIM, Suat, Peygamberimizin Kur’an’ı Tefsiri, Yeni Akademi Yayınları, 2012.
ez-Zerkânî, Muhammed Abdülazim, Menâhilü’l-İrfân fî Ulûmi’l- Kur'an, İhyâu’t-Tursi’l-Arabî, Beyrut, ts.