12077

ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MEDYA OKURYAZARLIĞI İLE ÇEVRE KONULARIYLA İLGİLİ KİTAP OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Medya okuryazarlığı ile çevre eğitimi kavramlarının kapsamı incelendiğinde bazı ortak özelliklerin olduğu görülmektedir. Medyanın birey ve topluma haber verme, bilgi düzeylerini, yetenek ve becerilerini geliştirme, tutum ve davranışlarını etkileme özelliği bulunmaktadır. Çevre eğitiminin de çevre ve çevre sorunlarına yönelik bireyleri bilinçlendirilme, olumlu tutum ve davranış kazandırma, sorgulama ve problem çözme becerileri geliştirme gibi amaçları bulunmaktadır. Bu açıdan bakıldığında medyanın çevre eğitimi ve çevre eğitiminin amaçlarının gerçekleştirilmesinde etkili olan çevre konularına ilişkin kitap okumaya yönelik tutumları üzerinde önemli rolü olduğu ileri sürülebilir. Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin medya okuryazarlığı düzeyler ile çevre konularına ilişkin kitap okumaya yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, Diyarbakır Bismil İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ortaöğretimde öğrenim gören toplam 713 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Karaman ve Karataş (2009) tarafından geliştirilen "Medya Okuryazarlığı Düzey Belirleme Ölçeği" ile Kahyaoğlu (2011) tarafından geliştirilen "Çevre Konularına İlişkin Kitap Okuma Yönelik Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde, aritmetik ortalama, standart sapma, t-testi, varyans analizi (ANOVA), korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmada, ortaöğretim öğrencilerin medya okuryazarlığı ile çevreyle ilgili kitap okumaya yönelik tutumları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte medya okuryazarlığı alt boyutları olan bilgi sahibi olma, analiz ve tepki oluşturabilme, yargılayabilme ve örtük mesajları görebilme ile çevre konularına ilişkin kitap okumaya yönelik tutumları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Buna göre ortaöğretim öğrencilerinin medya okuryazarlığı düzeyi artıkça ve azaldıkça çevreyle ilgili kitap okumaya yönelik tutumlarının artabileceği veya azalabileceği söylenebilir

RELATIONSHIP BETWEEN THE MEDIA LITERACY AND ATTITUDES TOWARDS READING BOOKS ON ENVIRONMENTAL ISSUES OF SECONDARY SCHOOL STUDENTS

The concept of media literacy and environmental education is analyzed it is seen that some common features. The media has been the news and information, to behaviors influence, to abilities and skills development on the individual and society. Also the purpose of the environmental education has been the raising awareness, to information, to bring positive attitude and behaviors about environmental. The purpose of this was to indicate the relationship between secondary school students’ media literacy and their attitudes towards reading book related environmental issues. The population of this study was formed by secondary school students who have been studying in the district center Bismil in Diyarbakır. The sample this study consisted of 713 students that have been studying in secondary school in the district centers of Bismil in Diyarbakır. Correlative survey model is used in this research. The sample data was collected by using “median literacy levels scale” development by Karaman and Karataş (2009) and “attitude towards read book related environmental ıssues scale” development by Kahyaoglu (2011). The analysis of the data was used arithmetic average, standard deviation, correlation coefficient, independent sample t-test and one way analysis of variance (ANOVA), multi linear regression. As a result of the study is to determine that there is a significant positive relationship between media literacy and attitude towards reading book related environmental ıssues. Considering the relationship according to sub factors, it is observed that there is a significant positive relationship between having information, being able to analyses and react, being able to judge and see the implied messages sub factors of the secondary students’ media literacy and attitude towards reading book related environmental ıssues

PDF

___

AKTI, S. ve GÜROL, A. (2012). Determining the relationship between media literacy and social skills. Procedia Social and Behavioral Sciences. 64, 238-243.
ALTUN, A. (2009). Eğitim bilim açısından seçmeli medya okuryazarlığı dersi programına eleştirel bir yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (3), 97-109.
ALTUN, A. (2010). Kanada’daki medya okuryazarlığı eğitimi üzerine değerlendirme. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(2), 41-57.
AY, T.S. (2010). Sosyal bilgiler dersinde çevre bilinci kazandırmada medya ürünlerinden yararlanmaya ilişkin öğrenci görüşü. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi. 1(1), 79-93.
BANDURA, A., ROSS, D., and ROSS, S (1963). Imitation of aggressive film mediated models. Journal of Abnormal and Social Psychology. 66, 3-11.
BARBAS, T.A., PARASKEVOPOULOS, S., and STAMOU, A.G. (2009). The effect of nature documentaries on students’ environmental sensitivity: A case study. Learning Media and Technology 34, no. 1: 61–69.
ÇETİNKAYA, S. (2008). Bilinçli Medya Kullanıcıları Yaratma Sürecinde Medya Okuryazarlığının Önemi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi.
DEMİRKAYA, H. (2006). Çevre eğitiminin Türkiye’deki coğrafya programları içerisindeki yeri ve çevre eğitimine yönelik yeni yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 207-222.
ELMA, C., KESTEN, A., DİCLE., MERCAN, E., ÇINKIR, Ş, ve PALAV. D. (2009). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin medya ve medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 27,93-113.
ERGEN, A., TURAN S.G. ve BAYKAN, B.G. (2013). Gençler çevreci davranışta çekimser, kız öğrenciler erkeklerden daha duyarlı. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırma Merkezi (BETAM) Araştırma Notu 13(149), 1-6.
GÖKÇE, N. (2009). Çevre eğitiminde gazetelerden yararlanma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 251-262. HTTP: //www.medya okuryazarliği.org.tr/tarihçe.html. Erişim 15.02.2014 tarihinde ulaşılmıştır
İNCEOĞLU, Y. (2005). Medya okuryazarlığı: Neden gerekli? N. Türkoğlu ve M.Cilman Şimşek, (Eds.), Medya okuryazarlığı içinde (27-39), İstanbul: Kalemus Yayıncılık.
İNAN, T. ve TEMUR T. (2012). Examining media literacy levels of prospective teachers, International Electronic Journal of Elementary Education. 4(2), 269-285.
KAHYAOĞLU, M. (2011). Çevre konularıyla ilgili kitap okumaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. İlköğretim Online, 10(3), 1056-1065.
KARAMAN, K. ve KARATAŞ, A. (2009). Öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeyleri. İlköğretim Online, 8(3), 798-808.
KELLNER, D. ve SHARE, J. (2005). Toward critical media literacy: core concepts, debates, organizations, and policy. Discorse: Studies in The Cultural Politics of Education, 26 (3), 369-386.
KINCAL, R.Y. ve KARTAL, O.Y. (2009). Medya okuryazarlığı eğitimi, Mili Eğitim Dergisi. 181, 319-333.
KURT, A.A. ve KÜRÜM, D. (2010). Medya okuryazarlığı ve eleştirel düşünme arasındaki ilişki: kavramsal bir bakış. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2(2), 20-34.
LIVINGSTONE S. (2004). Media literacy and the challenge of new information and communication technologies. The Communication Review, (7), 3-14.
MEB, RTÜK (2006). İlköğretim medya okuryazarlığı dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: NERGİS, A. (2011). Literacy culture and everchanging types of literacy. International Online Journal of Educational Sciences, 3(3), 1133-1154.
PEKMAN, C. (2007). Avrupa Birliğinde Medya Okuryazarlığı. N. Türkoğlu ve M.Cinman Şimşek, (Eds.), Medya okuryazarlığı içinde (40-49), İstanbul: Kalemus Yayıncılık.
POLAT, C. ve ODABAŞ, H. (2008). Bilgi Toplumunda Yaşam Boyu Öğrenmenin Anahtarı: Bilgi Okuryazarlığı. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu Bildiri Kitabı,Antalya: Akdeniz Üniversitesi.
SCANNELL, P., SCHLESINGER and SPARKS, C. (1992). Culture and Power: A Media, Culture and Society Reader, London: Sage.
TANRIVERDİ, B. ve APAK, Ö. (2010). Türkiye, Finlandiya ve İrlanda İlköğretim programlarının medya okuryazarlığı eğitim açısından karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 1153-1213.
THOMAN, E. and JOLLS, T. (2003). Literacy for 21st Century An Overview and Orientation Guide to Media Literacy Education, Center for Media Literacy.
TORRES, M. and MERCADO, M. (2006). The need for critical media literacy in teacher education core curricula. Educational Studies: Journal of the American Educational Studies Association, 39 (3), 260-282.
TÜRKİYE ÇEVRE ATLASI (2004). Türkiye Çevre ve Orman Bakanlığı. http://www. cedgm. gov. tr/cevreatlasi/atlasin_metni. pdf. Erişim. 01.08.2013 tarihinde ulaşılmıştır.
YILMAZ, Ö. ve ÖZKAN B. (2013). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri ve okul öncesi öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeylerinin karşılaştırılması. Electronic Journal of Vocational Colleges , 3(1), 178-183.