Türkiye Türkçesinde fiil kökleri arası ilişkilerde etkili unsurlar üzerine

Cümlede ilişkisiz iki unsur yoktur. Aynı cümle içindeki fiil kökleri arasında da ilişkiler vardır. Bu çalışma, bu ilişkileri kuruluşlarında etkili olan unsurlar bakımından incelemektedir. Cümlede önemli bir yeri olan fiiller, cümlede kurucu unsurlardır. Bu sebeple fiillerin başka unsurlarla ilişkilerini anlamak için, aynı cümlede farklı yapılarda bulunan fiil kökleri arası ilişkileri anlamak gerekir. Bu gereklilik sebebiyle yapılan çalışma sonunda -Türkiye Türkçesi cümlelerinde- fiilin yapısı, türü, aldığı ekler; bulunduğu yapı, fiil dizisi, düzlem gibi fiil kökleri arası ilişkilerde etkili unsurlar belirlenmiştir.

A perspectıve about effective factors in the relations among verb bases in Turkey's Turkısh

There are no two factors which have no relations in sentence. There are also relations among verb bases within the same sentence. This study analyzes these relations in terms of the factors which affect on constructions of these relations. The verbs which play an important role, are constitutive elements in the sentence. For this reason, The relations among verb bases in different structures in the same sentence must be understood in order to comprehend the relations of the verbs with the other elements. Therefore, effective elements have been determined in the relations among verb bases such as the structure, the kind, additions of the verb, verb series and plane.

___

  • AKÇATAŞ, Ahmet, Türkiye Türkçesinde Cümlede Süreye Bağlı Zaman, Afyon Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırmalar Yayını, AFYON 2005.
  • AKERSON, Fatma, OZİL Şeyda, Türkçede Niteleme, Sıfat İşlevli Yan Tümceler, Simurg Yayınları, İstanbul 1998.
  • DELİCE, İbrahim, Türkçe Söz Dizimi, Kitabevi Yayınları, İstanbul 2007.
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dilbilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul 2002.
  • KORKMAZ, Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri, TDK Yayınları Ankara 2003.
  • VARDAR, Berke, Dilbilim Yazıları, Multilingual Yayınları, İstanbul 2001.
  • YÜKSEL, Semahat, Türkçede Biçim ve Cümle Dersleri Multilingual Yayınları, İstanbul 2006.
  • TARANAN ESERLER
  • ALTAN, Ahmet, Kılıç Yarası Gibi, Can Yayınları, İstanbul 1998.
  • ARAZ, Abdullah, Bilge Yunus, LGS Türkçe Hazırlık, Pozitif İvme, İstanbul 2004.
  • BAYBURT, Fakir, Anadolu Garajı, Bilgi Yayınevi, Ankara 1973.
  • ÇAYKARA, Emine, Türk Aynştaynı Oktay SİNANOĞLU Kitabı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul Mart 2002.
  • ESENDAL, Memduh Şevket, Gönül Kaçanı Kovalar, Bilgi Yayınları, Ankara 1993.
  • İLERİ, Selim, Yıldızlar Altında İstanbul, Oğlak Yayınları, İstanbul 1999.
  • KARAOSMANOĞLU, Yakup Kadri, Yaban, İletişim yayınları, İstanbul 2000.
  • KİREMİTÇİ, Tuna, Bu İşte Bir Yalnızlık Var, Doğan Kitap Yayınları, İstanbul 2003.
  • SİNANOĞLU, Oktay, Bye-Bye Türkçe, Otopsi yay. İstanbul 2004.
  • UŞAKLIGİL, Halit Ziya, Aşk-ı Memnu, Özgür Yayınları, İstanbul Şubat 2003.