TÜRK DÜNYASINDA DİNİ VE POLİTİK BİR FENOMEN OLARAK TANRICILIK=TENGRİYANSTVO

Türkler tarih boyunca çok geniş bir alanda ve farklı iklimlerde hayatlarını sürdürmüşlerdir. Böyle geniş bir alanda hayat mücadelesi veren Türk halkı farklı dinler ile buluşma ve kaynaşma imkânı bulmuşlardır. Başta Gök Tanrı dini olmak üzere Budizm, Yahudilik, İslam gibi birçok dini kabul etmişlerdir. Bu durum günümüzde de canlılığını korumaktadır. Bu makalede Türklerin hem politik hem de ekonomik nedenlerle din değiştirmelerine rağmen kabul ettikleri her dinin temelinde Tanrıcılığı korudukları tespit edilmiştir. Türk kültürünün en önemli kaynağı olan Orhon Yazıtları aslında Tanrıcılığın da ana kaynağıdır. Tanrı\Tenri kelimesinin kökeni çok eskilere dayanmaktadır. Ayrıca bu kelimenin farklı şekilleri de bulunmaktadır. Çeşitli bilim adamları bu kelime hakkında farklı görüşlerde bulunmuşlardır. Türk inanışının esasında Gök Tanrı inancı vardır. Bu dinin kozmolojisi üçlü evren yapısına dayanır: Gökyüzü, yer ve yer altı. Makalede Gök Tanrı dininin yayılma ve kavram alanı üzerinde durularak konu genişletilmiştir. Daha sonra politik olarak Tanrıcılık kavramının yayılma alanları sunulmuştur. Tanrıcılık kavramının dünyada politik olarak ciddi bir şekilde yansımasını sağlayan ilk ülke Kırgızistan'dır. Kısacası, bütün Türkleri tek dini inanç çatısı altında birleştiren sistem Tanrıcılıktır. Bu kavramın coğrafi sınırı ise tapmak ifade eden Tanrı kelimesinin kullanıldığı bütün bölgelerdir. Farklı bir amaçla Tanrıcılık ortaya çıkarılmış olsa da Türk toplumunun yaşayış ve inanış şekline uygun olmasından dolayı bu kavramın oldukça benimseneceği ve gelecekte de milli ideolojiye dönüşeceği tahmin edilmektedir

TURKISH WORLD RELIGIOUS AND POLITICAL PHENOMENON TENGRISM = TENGRIYANSTVO

Throughout the history of the Turks continued their lives in a very wide area and in different climates. Such a wide range of different religions Turkish people who are struggling with life, had the

PDF

___

ABDRAKHMANOV Talgat: (2012) L’İslama au Kazakhstan les Rapports Etat-religion (XIII-XX siecle),Üniversite Michel de Montaigne-Bordeaux3.

ADJİ Murat: (1994) Polin Polovestkogo Polya, Moskva.

ADJİ Murat: (2002) Kıpçaklar (Türklerin ve Büyük Bozkırın Kadim Tarihi), Çev: Zeynep Bağlan Özer, Ankara.

CALABUİG Erlends: (1995) Le monde diplomatique, janvier, Paris.

CUSUPOV Keneş: (2001) Bayırkının İzderi, Bişkek.

ELİADE Mircea: (1983) Histoire des croyances et des idees religieuses, c. III, Paris.

ELİADE Mircea: (1974) Traite d’Histoire des Religions, Paris.

ERGİN Muharrem: (1970) Orhun Abideleri, İstanbul.

GAÜZERE David: (2010) Les Kırghiz et la Kirghizie a l’Epoque Contemporaine, La Construction d’un Etat-Nation, Paris.

GÜNAY Ünver-GÜNGÖR Harun: (2007) Başlangıçlarından Günümüze Türklerin Dini Tarihi, İstanbul.

HAMAYON Roberte: (1990) La Chasse a l’ame, Nanterre, Paris

KARRO Jacques (1990) LaNation et l’Universalite les Iakoutes Aujoud’hui, Cahhiers du Monde russe et sovietique,XXX1(2-3)

KSENEFONTOV G.V.: (1992) Şamanizm, Izbranie Trudi( Publikatsii 1928-1929),Yakutsk.

LARUELLE Marlène: (2005) IFEAC Regional Conference, “Tengrism as a New Factor in the Construction of Identity”Central Eurasian Studies Review Volume 4, Number 2, Almaty.

LOT-FALCK E. (1956) Apropos d’Atügan, deesse mongole de la tere, Reveu de l’histoire des religions, tome 149 n2

MAJ Emilie: (2006) Le Cheval chez les Iakoutes Chasseurs et Eleveurs- De la Monture a L’Embleme-Ecole Pratiques des Hautes Etides-Section des sciences Religiuses-Paris.

MAJ Emilie: (2010) http://www.espacestemps.net/en/articles/le-neo-eurasisme-relecture-dupasse-et-construction-du-futur

POTAPOV Leonid Pavloviç: (1991) Altaiski Şamanizm, Leningrad.

ROUX, Jean-Paul, (1956) Tangri Essai sur le ciel=dieu des peuples altaiques. Revue d’histoire des religions Vol:149,Nu:149-1.

SNESAREV G.P.:(1969) Reliktı domusulmanskix verovanii i obryadov u uzbekov Horezma, Moskva.

REMBLAY Xavier: (2001) Pour Une Histoire de la Serinde, Le manicheisme parmi les peuples et religions d’Asie Centrale d’apres les sources primaires, Wien.

YUHMA Mişşi: (1996) Drevnnie Çuvaşı, Bogi i Geroy, Çeboksar.