TÜRK DEMOKRASİ HAYATINDA ASKERİ UYARILAR: 1971- 2007 MUHTIRALARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

En basit tanımıyla halkın yönetimi olan demokrasi, modern dünyanın en önemli kavramlarından biridir. Meşruiyetinin halka dayanması nedeniyle en saygın yönetim sistemidir. Bu sistem günümüzde, seçilen temsilciler aracılığıyla sürdürülmektedir. Demokrasilerde düzenli aralıklarla yapılan seçimlerde halk, iktidarı kullanacak olan yöneticileri seçmektedir. Seçilen bu kişiler belli dönemler içinde ve yasal çerçevede iktidarı kullanmaktadır. Hükümet etme sürecinde, siyasal partilerin veya temsilcilerin halka karşı sorumlulukları bulunmaktadır. Nitekim halk, iktidarın devamlılığı noktasında nihai ve tek karar merciidir. Bu yönüyle demokrasi, aynı zamanda hesap verilebilir bir anlayışı barındırmaktadır. Türkiye, eksikliklerine rağmen yüzyılı aşkın demokrasi geleneğini içselleştirmeyi başarmış bir ülkedir. Türkiye, demokrasi hayatı boyunca farklı vesayet odaklarının tehditlerine maruz kalmış, dönem dönem demokrasi askıya alınmış veya demokrasiye balans ayarı verilmiştir. Ancak bütün bu gelişmeler, devletin demokrasiye olan inancından ve bağlılığından bir sapma meydana getirmemiştir. Demokratik değerleri aşındıran bu süreçlerden, demokrasiye sarılarak çıkan ülkede, yaşanan anti-demokratik uygulamaların izlerini silmek için adımlar atılmaktadır. Başta anayasa değişiklikleri olmak üzere, siyasal, hukuksal ve sosyo-kültürel çerçevede yapılan reformlar bu amaca hizmet etmektedir. Demokratik düzenlemeleri yaparken, farklı vesayet odaklarına hareket imkânı kazandıran alanları bilmek ve bu alanları ortadan kaldırmak gerekmektedir. Bunun için de tarihsel süreçte yaşanan vesayet girişimleri çok iyi analiz edilmelidir. Bu çalışma, Türkiye’de bir vesayet unsuru olan TSK’nın, 1971 ve 2007 yıllarında siyasal iktidarlara yönelik verdikleri muhtıraları konu edinmektedir. Çalışmanın amacı, muhtıra metinleri üzerinden asker-siyaset ilişkisinin irdelenmesidir. Çalışmada muhtıra öncesi yaşanan gelişmelere yer verilirken yöntem olarak içerik analizi yapılmış ve iki bildiri metni karşılaştırılarak muhtıraların ortak ve farklı yönleri belirlenmiştir.

MILITARY WARNINGS IN TURKISH DEMOCRACY LIFE: COMPORATIVE ANALYSIS OF 1971-2007 MOMERANDUMS

In its simplest definition, the democracy ruled by the whole population is one of the most important concepts of the modern world. Due to the legitimacy of the public is the most respected management system. Today, this system is carried out through elected representatives. Today, this system is carried out through elected representatives. In regular elections in democracies, the people choose the rulers who will use the power. These elected persons use power within a certain period and within the legal framework. In the process of government, political parties or representatives have responsibilities to the public. As a matter of fact, the people are the final and only decision-making authority for the continuity of power. In this respect, democracy also includes an accountable understanding. Turkey is a country that has managed to internalize the democratic tradition more than a century despite its shortcomings. Turkey, have been subjected to threats of different tutelage centers throughout the life of democracy, democracy periods suspended or balancing democracy is given. However, all these developments did not cause a deviation from the state's belief in and democracy to democracy. Steps are taken to erase the traces of anti-democratic practices in the country, which embraces democratic values, and embraces democracy. Reforms in the political, legal and socio-cultural framework, especially the constitutional changes, serve this purpose. When making democratic arrangements, it is necessary to know the areas that provide mobility to the different tutelage centers and to eliminate these areas. For this purpose, the custody attempts in the historical process should be analyzed very well. In this study, an element of tutelage in Turkey TSK, 1971 and the memorandum submitted for political power in 2007, is the subject. The aim of the study is to examine the relationship between military and politics through memorandum texts. In the study, pre- memorandum developments were made while content analysis was made as a method and two papers were compared and common and different aspects of the memorandums were determined.

___

  • Aristotales (2013), Atinalıların Devleti, (Çev. A Çokona) İş Bankası Kültür yayınları, İstanbul
  • Alacadağlı Esmeray (2017), Darbeler, Ordu ve Siyaset, Uluslararası Demokrasi Sempozyumu Darbeler ve Tepkiler (ed: Betül Karagöz Yerdelen), Divan Kitap, 553-577
  • Başaran Doğacan (2017), 12 Mart Askeri Muhtırası Ve Türk Demokrasisi, Uluslararası Demokrasi Sempozyumu Darbeler Ve Tepkiler (ed: Betül Karagöz Yerdelen), Divan Kitap, 111-130
  • Beetham David (1988), Democracy: Key Principles, İnstitutions and Problems, Democracy: İts Principles and Achievement, Inter-Parliamentary Union Geneva, 21-31
  • Devran Yusuf ve Özcan Faruk (2016), 1960’tan 2016’ya Askeri Darbe Ve Muhtıra Metinleri Anlamlar, Amaçlar, Niyetler Ve İdeolojiler, İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 1-2 (7-20)
  • Heywood Andrew (2014), Siyaset, Liberte Yayınları
  • Karataş Murat (2017), 12 Mart Askeri Muhtırası ve Partiler Üstü Hükümetler, Uluslararası Demokrasi Sempozyumu Darbeler Ve Tepkiler (ed: Betül Karagöz) Yerdelen, Divan Kitap, 140-166
  • Kurt Selim(2017), 27 Mayıs Darbesi Ve Cumhuriyet Dönemi Darbelerine Olası Etkileri, Uluslararası Demokrasi Sempozyumu Darbeler Ve Tepkiler (ed: Betül Karagöz Yerdelen), Divan Kitap, 72-93
  • Kuru Ahmet T. (2012), The Rise and Fall of Military Tutelage in Turkey: Fears of Islamism, Kurdism, and Communism, İnsight Turkey, 14-2, 37-57
  • Krane Dale ve Marshall Garry (2003), Democracy and Public Policy, Encyclopedia of Public Administration and Public Policy, Third Edition
  • Munck L. Gerardo (2014), What is democracy? A reconceptualization of the quality of democracy, Democratization, 12
  • Uygun O.(2017) Devlet Teorisi, Onikilevha yayıncılık, İstanbul
  • Yazıcı (2018) İnovasyon, Rekabet ve Devlet, Turkish Studies, c. 13-13, s. 67-86
  • URL1:http://www.sjsu.edu/people/ken.nuger/courses/pols120/Ch-3-Principles-of-Democracy.pdf
  • URL2: http://darbeler.com/2015/05/18/12-mart-muhtirasi/
  • URL3: http://darbeler.com/2015/05/18/27-nisan-e-muhtirasi/
Turkish Studies (Elektronik)-Cover
  • ISSN: 1308-2140
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Mehmet Dursun Erdem
Sayıdaki Diğer Makaleler

ÇEVRE VERGİLERİ İLE BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÜZERİNE BİR ANALİZ (1994 – 2014)

ŞADUMAN YILDIZ, ALİRIZA AĞ

DENİZ TURİZMİ ARAÇLARI İŞLETMELERİNİN FARKLILAŞTIRMA STRATEJİSİ VE MODERN YÖNETİM ANLAYIŞLARI DAVRANIŞLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER ARACILIĞIYLA İNCELENMESİ

AZİZ MUSLU

DAHİLDE İŞLEME REJİMİ’NİN TÜRKİYE EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN ANALİZİ

Aslıhan NAKİBOĞLU, Dursun AYDIN

READING THE 1948 AND 1967 ARAB-ISRAELI WARS THROUGH TURKISH ISLAMIC THOUGHT; CONTINUITIES AND CHANGES

Ahmet KÖROĞLU

İSTANBUL 3. HAVALİMANI VE SEOUL INCHEON ULUSLARASI HAVALİMANI’NIN ENTEGRE ULAŞTIRMA AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Mevlüt ÜZÜLMEZ, Savaş S. ATEŞ, Cemile AKIN

KÜRESELLEŞME-YERELLEŞME BAĞLAMINDA 6360 SAYILI YASANIN İL ÖZEL İDARELERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

SEVİNÇ SOYOCAK ÖZALP

SURİYE VE IRAK’TA BÖLGESEL KÜRT DİNAMİĞİNİN DÖNÜŞÜMÜ; AYRILIKÇI TERÖRDEN TOPLUMSAL UZLAŞMAYA DAYANAN DEMOKRATİK ANAYASAL DÜZENE KATILIMIN TEORİK ALTYAPISI

RÜŞTÜ SALİM SAVAŞ BİÇER

LOJİSTİK SEKTÖRÜNÜN EKONOMİYE ETKİSİ: OECD ÜLKELERİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA

SEVGİ SEZER

BİLİŞİM SEKTÖRÜNDE DÖNÜŞTÜRÜCÜ LİDERLİĞİN, DEĞİŞİME DİRENÇ VE YENİLİKÇİLİĞE ETKİSİ: İSTANBUL İLİ ÖRNEĞİ

MURAT ÖZPEHLİVAN, SENEM ALTAN

TÜRK DEMOKRASİ HAYATINDA ASKERİ UYARILAR: 1971- 2007 MUHTIRALARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

İSMAİL DURSUNOĞLU, SİNAN YAZICI