BİLİŞİM SEKTÖRÜNDE DÖNÜŞTÜRÜCÜ LİDERLİĞİN, DEĞİŞİME DİRENÇ VE YENİLİKÇİLİĞE ETKİSİ: İSTANBUL İLİ ÖRNEĞİ

İletişim, lojistik, ticari ve finansal alanda gün geçtikçe artan olanaklar, işletmeleri dünyanın herhangi bir yerinde bulunan bir firma ile rekabet etmek durumunda bırakabilir. Bu durum işletmeler açısından avantaj gibi görünse de bazı durumlarda dezavantaja dönüşebilir. Özellikle yalnızca iç pazarda faaliyet gösteren firmalar küresel rakipleri tarafından zorlayıcı rekabet ortamları ile yüzleşmek durumunda bırakılabilirler. Günümüz örgütlerinde yenilikçilik anlayışı rekabet avantajı sağlama yönünden oldukça önemlidir. Bilişim sektörü gibi yenilikçiliğin günbegün öne çıktığı sektörlerde rekabet avantajı sağlamak için işletme yapılarının buna uyumlu olması önemlidir. Bilişim örgütlerinde dönüştürücü liderin örgütü ileriye taşırken ortaya koyacağı faaliyetler de bu süreçte paralellik göstermektedir. Ancak örgütsel yapı içerisinde görev alan çalışanların bu değişime karşı göstereceği direnç örgüt içerisinde sorun haline dönüşebilir. Olası kaos ortamı içerisinde mevcut işletmenin süreci doğru yönetebilmesi önem arz etmektedir. Bu araştırmada; günümüz örgütlerinde değişime uyum, inovasyon algısı ve liderlik tarzının öneminden hareketle, bilişim sektöründe çalışan yöneticilerin dönüştürücü liderlik özellikleri ile değişime direnç ve inovasyon algıları arasındaki ilişki ve bu kavramların birbirlerini nasıl etkilediği incelenmiştir. Araştırmada İstanbul ilinde bilişim sektöründe görev yapan 288 yöneticiye elektronik ortamda anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler ışığında dönüştürücü liderliğin, değişime direnç ile anlamlı ve negatif, yenilikçilik ile anlamlı ve pozitif bir ilişkisi olduğu belirlenmiştir.

THE EFFECTS OF THE TRANSFORMATIONAL LEADERSHIP ON THE CHANGE RESISTANCE AND INNOVATIVENESS IN THE IT SECTOR: ISTANBUL CASE

The latest developments in communication, logistics, commercial and financial field could force businesses to compete with companies located elsewhere in the world. While this may seem like an advantage for businesses, in some cases it can turn into a disadvantage. particularly, the companies operating only in the domestic market can be forced to face challenging competitive environments by their global competitors. Innovation in today's organizations is very important in terms of attaining competitive advantage. In sectors such as the informatics where innovations are foregrounding, it is important that operating structures comply with this to attain competitive advantage. In the IT organizations, while the transforming leader makes the organization moving forward, the activities that he/she will execute parallel to this process. However, the resistance of the employees working in the organizational structure to this transformation may turn into a problem within the organization. Within the possible chaos setting, it is important that the business can manage the process properly. In this study; the relationship between the transformational leadership characteristics of managers working in the information sector and the perceptions of change resistance and innovation and how these concepts affect each other has been investigated in view of the importance of change adaptation, innovation perception and leadership style in today's organizations. In the study, 288 managers working in the IT industry in Istanbul were surveyed. In the obtained data, it was determined that there was a significant and negative relationship between transformative leadership and change resistance, and a significant and positive relationship with innovation.

PDF

___

Al-Mubaraki, H. M. Muhammad, A. H. ve Busler, M (2015). Measuring Innovation: The Use of Indicators in Developed Countries. World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, 11(3), (220-230).
Arslantaş, C., Pekdemir, I. (2007). “Dönüşümcü Liderlik, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Örgütsel Adalet Arasındaki İlişkileri Belirlemeye Yönelik Görgül Bir Araştırma”, Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), (261-286).
Avcı, U. ve Turunç, Ö. (2012). “Dönüşümcü Liderlik ve Örgüte Güvenin Kariyer Memnuniyetine Etkisi: Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 4(2), (45-55).
Barutçugil, İ. (2004). Stratejik İnsan Kaynaklan Yönetimi, İstanbul: Kariyer Yayınları.
Bass, B. M. (1985). Leadership and Performance Beyond Expectations, New York: Free Press,
Bass, B. M. (1991). “From Transactional to Transformational Leadership: Learning to Share the Vision, Organizational Dynamics, 1(3), (19-31).
Bass, B. M. (1999). “Two Decades of Research and Development in Transformational Leadership”, European Journal of Work and Organnational Psychology, 5(1), (9-32).
Battal, F.; Özden, E.A. ve Kılıçaslan, Ş., (2017). “Psikolojil Sermaye, Dönüştürücü Liderlik ve Çalışanların Yaratıcılığı Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modellemesi İle Araştırılması”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 34.
Budak, G. (2006). "Kriz ve Kriz Yönetimi", (Ed. M. Şerif Şimşek, Said Krngır), Çağdaş Yönetim Araçlarından Seçmeler içinde, ss.225-237, Ankara: Nobel Yayınları.
Bülbül, Ş. (2013). Tanımlayıcı İstatistik. İstanbul: Der Yayınları.
Chipunza, C. and Gwarinda S. A. (2010). “Transformational Leadership in Merging Higher Education Institutions: A Case Study”. SA Journal of Human Resource Management, 5(1), (l-lO).
Çakır, B. S. (2009). İlköğretim Okullarındaki Yönetici Ve Öğretmenlerin Örgütsel Değişime Ve Örgütsel Değişime Direnme Olgularını Algılamaları Üzerine Bir Araştırma (Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
Daft, R. L. (2015), Örgüt Kuramları ve Tasarımım Anlamak. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Davis, K. (1988). İşletmede İnsan Davranışı: Örgütsel Davranış, (çev. Kemal Tosun, Tomris Somay, Fulya Avkar, Can Bavsal, Ömer Sadullah, Semra Yalçın), 3. Baskı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yayınları, Yayın No:98.
Eisenbeiss. S. A.-Van Knippenberg, D., Boeraer, S. (2008). “Transformational Leadership and Team Innovation: Integrating Team Climate Principles”. Journal of Applied Psychology, 93(6), (U3S-1446).
Eraslan, L. (2004). “Liderlikte Post-Modern Bir Paradigma: Dönüşümcü Liderlik”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1), (1-32).
Erkuş, A. ve Günlü E. (2008). “Duygusal Zekanın Dönüşümcü Liderlik Üzerine Etkilen”. İsletme Fakültesi Dergisi, 9(2), (187-209).
Erturgut, R. ve Soyşekerci, S. (2010). “Yavuz Sultan Selim’in Dönüştürücü Liderlik Davranışları Hakkında Bir İnceleme”, Turkish Studies, 5(2), (964-985).
Gilson, R. L. (2002). Bridging the Gap between Individual Innovativeness and Group Innovation: An Investigation of the Innovation Process in Work Groups, Doktora Tezi. Nebraska Üniversitesi, Nebraska.
Gupta, V. K. ; Venkat R. (2004). “Impact of Socialization on Transfonnational Leadership: Role of Leader Member Exchange”. South Asian Journal of Management, 11(3), (7-20).
Gümüşlüoğlu. L. ve Ilsev, A. (2009). “Transformational Leadership, Creativity, and Organizational Innovation, Journal of Business Research, 62(4), (461-473).
Güney, S. (2011). Davranış Bilimleri, 6. Basım. Nobel Yayınları. Ankara.
Güney, S. (2012), Liderlik, Nobel Yayınevi, Ankara.
İraz, R. (2010), Yaratıcılık ve Yenilik Bağlamında Girişimcilik ve KOBİ'ler. Konya: Çizgi Kitabevi.
İşcan, Ö. F. (2002). Küresel İşletmecilikte Dönüştürücü Liderlik Anlayışı-Büyük Ölçekli İşletmelerde Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Jung, D. L, Chow, C, and Wu, C. (2003). “The Role of Transformational Leadership in Enhancing Organizational Innovation: Hypotheses and Some Preliminary Findings”, Leadership Quarterly, 14, (523- 544).
Karaata, E. S. (2012). İnovasyonun Ölçümünde Yem Arayışlar: TÜSLAD-Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu.
Karasar, N. (2006). “Bilimsel Araştırma Yöntemi”, Nobel Yayınları, Ankara, 2006.
Küçük, O., Kocaman, G. (2014). “Müşteri Yönlülük, Inovasyon Yönlülük ve İşletme Performans İlişkisi: Bir Uygulama”. The Journal of Academic Social Science Studies. (29), (37-52).
Mehar. M. R., Sarwar, B. ; Sundas. R., Asif, M. (2015). “Transformational Leadership Style and Organization”, A Research Journal of Commerce, Economics, and Social Sciences, 9(1), (83-101).
Mirze, S. K. (2013). İşletme. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
Northouse. Peter G. (2014). Liderlik Kuram ve Uygulamalar, ö.Baskı, Sürat Üniversite Yayınlan, Çev. Cengiz Şimşek, İstanbul.
OECD. (2005). Oslo Kılavuzu: Yenilik Yenlerinin Toplanması ve Yorumlanması İçin İlkeler. Paris.
Omar, W.A. W. and Hussin, F. (2013). “Transformational Leadership Style and Job Satisfaction Relationship: A Study of Structural Equation Modeling (SEM)” International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(2), (346-365).
Pearce, J. A. ve Robinson, R. B. (2015). Stratejik Yönetim: Geliştirme, Uygulama ve Kontrol. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Phipps, S. T.A. and Prieto L. C. (2011). “The Influence of Personality Factors on Transformational Leadership: Exploring The Moderating Role of Political Skill". International Journal of Leadership Studies., 6(3), (430-447).
Podsakoff, .P.M., MacKenzie, S.B., Moorman, R.H., Fetter, R. (1990). “Transformational Leader Behaviors And Their Effects On Followers' Trust İn Leader, Satisfaction, And Organizational Citizenship Behaviors”, The Leadership Quarterly, 1(2), (107-142).
Podsakoff, P. and Mackenzie, S. B. (1996). “Transformational Leader Behaviors and Substitutes for Leadership as Determinants of Employee Satisfaction, Commitment, Trust and Organizational” Citizenship Behaviors. Journal of Management, 22(2), (259- 298).
Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2013). Örgütsel Davranış. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Robbins, S. P., Decenzo, D. A. ve Coulter, M. (2013). Yönetimin Esasları Ankara: Nobel Yayıncılık.
Rutherford. M. W. Holt, Daniel T. (2007). “Corporate Entrepreneurship: An Empirical Look at the Innovativeness Dimension and Its Antecedents”. Journal of Organizational Change Management, 20(3), (429-446).
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (1998). Örgütsel Psikoloji, 3. Baskı, Bursa: Alfa Yayınları.
Sarros, J. C.; Cooper. B.; Santora, K, Joseph C. (2008). “Building a Climate for Innovation through Transformational Leadership and Organizational Culture”, Journal of Leadership & Organizational Studies, 15(2), (145-158).
Schalk, R., Campbell, J. W. and Freese, C. (1998). “Change and Emplovee Behaviour”, Leadership & Organization Development Journal, 19(3), (157-163).
Şahin, A. (2011). “Değişim Yönetimi ve Yenilikçilik”, (Ed. Tuncay T. Turaboğlu), İşletmecilikte Güncel Konular içinde, s.305-330, Bursa: Ekin Yayınları
Şahin, V., Bilgili, M., Kocalar, A.O., (2015). “Coğrafya Lisans Öğrencilerinin Eğitimdeki İnovasyon ile İlgili Görüşleri”, Turkish Studies, 10(11), (1411-1426).
Şimşek, M. Ş. ve Akın, H. B. (2003). Teknoloji Yönetimi ve Örgütsel Değişim, Konva: Çizgi Yavınları.
Tekbaş, M. (2013). Örgütsel Değişimin Gerçekleştirilmesinde Dönüştürücü Liderliğin Entropi Üzerindeki Etkileri, https://docslide.net/documents/oerguetsel-degisimin- gerceklestirilmesinde-doenuestueruecue-liderligin.html, Erişim Tarihi: 18.07.2018.
Töremen, F. (2002). “Eğitim Örgütlerinde Değişimin Engel ve Nedenleri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), (185-202).
Vaccaro, I. G.; Jansen, Justin J.; Van Den B.; Frans A. Volberda, H. W. (2012). “Management Innovation and Leadership: The Moderating Role of Organizational Size”, Journal of Management Studies, 49(1), (23-51).
Van Aswegen, A. S.; Engelbrecht, Amos S. (2009). “The Relationship Between Transformational Leadership, Integrity and An Ethical Climate in Organisations”. SA Journal of Human Resource Management, 7(1), (221-229).
Waddell, D. and Sohal Arnrik S. (1998). “Resistance: a constructive tool for change management”, Management Decision, 36/8, (543-548).
Yuan, F. And Woodman, R. W. (2010). “Innovative Behavior in the Workplace: The Role of Performance and Image Outcome Expectations”. Academic Management Journal, 53(2) (323-342).