SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ ADAYLARININ DEĞERLERE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Toplumu oluşturan bireylerin inanç, tutum ve davranışları sonucu ortaya çıkan ve onları birbirine yaklaştıran değerlerler kişinin ait sağlamaktadır. Değerlerin aktarımında en önemli görev aile kurumuna ait olsa da asıl görev eğitim kurumlarına ve eğitimcilere düşmektedir. Ailede başlayan ve özellikle okulda devam eden değerlerin benimsenmesi sürecinde bireyin davranışlarını istenilen yönde değiştirebilmesini sağlayacak olan temel öğe de öğretmendir. Sosyal değerlerin özümsenmesinde bilhassa önemli olan Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin sosyal değerleri ne derece benimsediği büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı Sosyal Bilgiler öğretmeni adaylarının sosyal değerlere ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Çalışma, 2013-2014 eğitim-öğretim yılı güz yarıyılında Gazi Üniversitesi ve Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören toplam 517 öğretmen adayı ile yapılmıştır. Bu çalışmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri "Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği" ve "Demografik Özellikler Anketi" ile toplanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre öğretmen adaylarının sosyal değerlere ilişkin görüşlerinin cinsiyetleri ile sosyo-ekonomik statü [SES]lerine göre değiştiği görülmüştür. Farklılıkların hangi alt boyutlarda olduğunu belirlemek amacıyla Follow-Up Pairwise testi yapılmıştır. Bu test sonuçlarına göre öğretmen adaylarının cinsiyete göre politik değerler arasında istatistiksel olarak bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Ayrıca SES'e göre politik değerler ve bilimsel değerler arasında da istatistiksel olarak bir farklılık olduğu belirlenmiştir

INVESTIGATION OF SOCIAL SCIENCES TEACHER CANDIDATES’ OPINIONS INVOLVING SOCIAL VALUES

Values, which are results of beliefs, attitudes and behaviors of individuals that form society, and which adduct individuals, assures that a person lives according to the norms of the society he belongs. Transmission of values is primarily a task of the family. In fact, however, the task is laid on education facilities and educators. In the process of adoption of values, which start in the family and continues especially at schools, teacher is the basic element that will ensure the individual will change his actions in a desired way. Therefore it is very important to what extent social sciences teachers, who are especially important in adoption of social values, adopt social values. The aim of this study is investigation of social sciences teacher candidates’ opinions involving social values. The study was conducted during fall semester of 2013-2014 education year with a total of 517 students in Social Sciences Teaching Departments of Gazi University and Agri Ibrahim Cecen University. General screening model was utilized in the study. Study data were collected through “a value estimation tool: multi-dimensional social values scale” and “demographical properties survey”. The results suggest that teacher candidates’ opinions on social values change with relation to gender and socio-economical status (SES). To determine what sub-dimensions these differences belong, follow-up pairwise test was used. According to results of this test, there is a statistically significant difference between political values with relation to gender. In addition, there is a statistically significant difference between political and scientific values with relation to SES

PDF

___

KAYNAKÇA
AKBAŞ, O. (2004).Türk Milli Eğitim Sisteminin Duyuşsal Amaçların İlköğretim II. Kademesindeki Gerçekleşme Derecesinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı. Ankara
AKPINAR, M. ve KAYMAKÇI, S. (2012). Ülkemizde Sosyal Bilgiler Öğretiminin Genel Amaçlarına Karşılaştırmalı Bir Bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi. 20(2), 605-626.
ALTUNAY, E. ve YALÇINKAYA, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Bilgi Toplumunda Değerlere İlişkin Görüşlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi[Eduational Administration: Theory and Practise]17(1), 5- 28.
AYDIN, M.(2003) Gençliğin Değer Algısı: Konya Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(3), 121- 144.
BACANLI , H. (2002). Psikolojik Kavram Analizleri, Ankara: Nobel Yayınları
BOLAT, Y. (2011). Gazi Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Öğrencilerinin Sosyal Değerlere Bakışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
BOLAT, Y. (2013). Bir Değer Ölçme Aracı: Çok Boyutlu Sosyal Değerler Ölçeği, Turkish Journal of Education, October, 2013 Volume 2, Issue ,4 13-27
CABLE, D.M. (1995). The Role Of Person-Organization Fit in Organizational Entry (Unpublished Doctoral Dissertation). Cornell University. New York, USA.
CİHAN, N. (2014). Okullarda Değerler Eğitimi ve Türkiye’deki Uygulamaya Bir Bakış,Turkish Studies International Periodical For Languages, Literature and History of Turkishor Turcic, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2 Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6402, p.429-436
COŞKUN, Y. ve YILDIRIM, A. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Değer Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısında İncelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(6), 311-328.
ÇELİKKAYA, T., FİLOĞLU, S. ve ÖKTEM, N. M. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi Uygulamalarının Öğretmenler Tarafından Uygulanma Düzeyleri. Journal of Social Studies Education Research , 4(1), 121-147.
ÇELİKTEN, M., ŞANAL, M. ve YENİ, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Sayı: 19/2 ,207-237.
ÇETİN, Ş. (2013). Öğretmen Adaylarının Milli Değerlerin Öğretimine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Turkish Studies-International Oerdiodical fort he Literaure and History of Turkish-8(8)1733-174.
DOĞAN, İ.(1995). Sosyoloji. Ankara: Sistem Yayıncılık.
DOĞANAY, A. , SEGGİE, F. N. ve CANER, H. A. (2012 )Değerler Eğitiminde Örnek Bir Proje: Avrupa Değerler Eğitimi Projesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi 2(3).
ERKAN, H. ve ERKAN, C. ( 2007). Bilgi Toplumu Ve Ekonomik Kalkınma(deu.edu.tr adresinden 10.04.2014 tarihinde indirilmiştir).
GÜNGÖR, E. (1993). Değerler Psikolojisi: Ahlak Psikolojisi, Ahlaki Değerler Ve Ahlaki Gelişme. Amsterdam. Hollanda Türk Akademisyenler birliği vakfı.
GÜNGÖR, E.(2000). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları
HENDERSON, D. G., FISHER, D. L. & FRASER, B. J. (1998). Learning Environment And Student Attitudes in Environmental Science Classrooms. Proceedings Western Australian Institute for Educational Research Forum. 08.02.2010 tarihinde http://education.curtin.edu.au/waier/forums/1998/henderson.html adresinden alınmıştır.
İSKENDER, P. (2007). İlköğretim Okullarında Sosyal Bilgiler Öğretiminin Öncelikleri ve Sosyal Bilgiler Öğretmeni Yetiştirmeye Yönelik Çıkarımlar. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 8(1), 21-29.
KARASAR, N. (1994). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 8. baskı. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara
KEÇECİ KURT, S. (2013). Values Education in Ottoman Empire Rusdiye And Idadi Schools (Junior High School And High Schools)(1839-1918). Journal of Education and Sociology; 4(2), 41-51. DOI: 10.7813/jes.2013/4-2/6
KOCA, A.İ.(2009). Üniversite Öğrencilerinin Değerleri Ve Bireysel Özellikleri İle Kariyer Tercihleri Arasındaki İlişki: Çukurova Üniversitesi’nde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. Adan: Çukurova Üniversitesi.
ÖZDAMAR, K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 1. (5. Baskı). Kaan Kitabevi, Eskişehir.
ÖZDEMİR, S. ve SEZGİN, F. (2011). Öğretmen Adaylarının Bireysel Ve Örgütsel Değerleri İle Öğrencilerde Görmek İstedikleri Değerlere İlişkin Önem Sırası Algıları, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 1-21.
ÖZKAN R ve SOYLU, A.(2014). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin benimsedikleri temel İnsani Değerler(Niğde İl Örneği). Turkish Studies International Periodical For Languages, Literature and History of Turkishor Turcic ISSN: 1308-2140, Volume 9/2 Winter 2014, ,www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6418, p. 1253-1265.
PALLANT, J. (2001). SPSS Survival Manual: A Step By Step Guide To Data Analysis Using SPSS. Buckhingam: Open University Press.
SAĞNAK, M.(2005). İlköğretim Okullarında Görevli Yönetici Ve Öğretmenlerin Örgütsel Değerlere İlişkin Algıları. Eğitim ve Bilim, 30(136), 31-38.
SARAÇOĞLU, A.S., EVİN, İ. ve VAROL, S. R. (2004). İzmir İlinde Çeşitli Kurumlarda Görev Yapan Öğretmenler İle Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 338-363.
SARI, E. (2005) Öğretmen Adaylarının Değer Tercihleri: Giresun Eğitim Fakültesi Örneği. Değerler Eğitimi Dergisi,3(10), 73-88.
TABACHNICK, B.G., & FIDELL, L.S. (1996). Using Multivariate Statistics (3rd ed.). New York: Harper Collins College Publishers.
TAŞ, M. Y. (2012). Demirci Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Adaylarının Profili ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliğini Tercih Etme Nedenlerinin Değerlendirilmesi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi.10 (2.)
TDK(Türk Dil Kurumu) www. tdk.gov.tr(Erişim tarihi: 28.05.2014)
TEZCAN, M. (1994). Eğitim Sosyolojisi. Ankara: Zirve Ofset.
ZAVALSIZ, Y. S.(2014). Üniversite Öğrencilerinin Değer Algısı(Karabük Üniversitesi Örneği), Turkish Studies International Periodical For Languages, Literature and History of Turkishor Turcic ISSN: 1308-2140, Volume 9/2 Winter 2014, ,www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6394, p. 1739-1762.