TURHAL’DA (TOKAT) SANAYİ FAALİYETLERİ

Bölümü'nde Yeşilırmak Havzası'ndaki Türkiye'nin en büyük tektonik sistemlerinden biri KAF (Kuzey Anadolu Fay Zonu) üzerinde gelişmiştir. Turhal; morfolojik bakımdan bir ova üzerinde gelişmiş ve 2013 yılı verilerine göre 62.596 şehir nüfusuna sahip, hizmet fonksiyonun ağırlıkta olduğu bir yerleşmedir. Sanayi fonksiyonu araştırma alanında şehirleşmeyi başlatan temel faktördür ancak günümüzde şehrin ikinci önemli fonksiyonudur. 1930-1939 yılları arasında Türkiye'nin sanayileşme konusundaki ilk adımlarından biri olan Turhal Şeker Fabrikası ile alanda modern sanayi başlamıştır. Başlangıçta tarıma dayalı bir sanayi tipinin hâkim olduğu alanda zaman içerisinde sanayi faaliyetleri; makine, taşa toprağa dayalı sanayi ve tekstil sanayi olmak üzere başlıca üç ayrı kolda gelişmiştir. Araştırma alanında sanayi faaliyetlerinin gerçekleşmesini iki faktör sağlamıştır. Bunlardan ilki coğrafi özelliklerinin sunduğu avantajlardır. İkincisi ve en önemlisi ise teşviklerdir. Bir kamu yatırımı olan şeker fabrikasının kuruluşundan sonra araştırma alanı 1973 ve 2004 yıllarında teşvik bölgeleri içerisinde yer almıştır. Bu nedenle 1970'li yıllarda şehirde taşa toprağa dayalı sanayi, 2000'li yıllarda ise tekstil sanayi hızla gelişmiştir. Ancak aldığı teşvikler, coğrafi konum, ulaşım şartları, potansiyel zenginliklerine rağmen sanayi Turhal'da istenilen düzeye ulaşamamıştır. Rekabet fazlalığı ya da haksız rekabet, ara eleman sıkıntısı, talep istikrarsızlığı, teknoloji eksikliği, nitelikli işçi problemi, ham maddede kalite sorunu gibi nedenler bu durum üzerinde etkili olmuştur. Tüm bunlar Turhal'ın bir sanayi şehri olmasını engellemiş ve sanayinin hizmet sektöründen sonra 2.sırada yer almasına sebep olmuştur

INDUSTRY ACTIVITIES IN TURHAL (TOKAT)

The research area is developed in Turkey’s Black Sea Region, Middle Black Sea Area Yeşilırmak Basin, on one of Turkey’s biggest tectonic systems, KAF (North Anatolian Fault Zone). It is developed on a plain morphologically and it is a settlement with a 62,596 of urban population according to the data from 2013, where the service function is dominant. The industrial function is the basic function starting the urbanization in the research area; however, this is the city’s second important function today. The modern industry started in the area with the establishment of Turhal Sugar Factory, one of the initial steps of Turkey in terms of industrialization between the years 1930 and 1939. In the area, which has a type of industry which was initially based on agriculture, industrial activities gradually developed in three separate branches, these being machinery, stone-based industry and textile industry. Two factors developed the industrial activities in the research area. One of them is the advantages offered by the geographical features. The second and the most important one are the incentives. After the establishment of the sugar factory, which is a public investment, the research area ranked among the regions of incentive between the years 1973 and 2004. Thus, stone-based industry quickly developed in the city in the 1970s, while the textile industry developed in 2000s. However, industry has not been able to reach the desired level in Turhal despite the incentives it has taken, geographical position, transportation conditions and potential prosperities. Reasons like the excess of competition or unfair competition, the problem of intermediate staff, demand instability, insufficiency of technology, qualified worker problem and raw material quality problem have had an effect on this problem. All of these have prevented Turhal from being an industrial city and caused industry to come 2nd after service sector

PDF

___

KAYNAKÇA
ÇETİN E., 2013; “Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e Hüdâvendigâr Vilayetinde Karayolu Yapım Çalışmaları” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/7 Summer 2013, p. 65-81, Ankara-Turkey
DİE Genel Nüfus Sayımı Sonuçları. 1935-2000 Ankara.
DİE Genel Nüfus Sayımı, Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri 1985-2000 Ankara.
ERTİN G., 1995; “Osmaneli-Vezirhan Yerleşim Birimleri Arasında Sanayi Faaliyetleri” Türk Coğ. Derg. Sayı: 30 sayfa: 319-343
GÖKÇEN A., 1990; Kalkınmada Öncelikli Yörelerde Uygulanan Gelişme Politikaları. İ.Ü. İktisat Fakültesi Mecmuası. Süleyman Barda' ya Armağan. İstanbul,1990.S.364–390.
GÜLERSOY A E, ÇELİK M A, SÖNMEZ M E., 2014; “Tarsus Şehrinin Alansal Gelişimine (1985-2011) Ekolojik Bakış” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/2 Winter 2014, p. 741- 759, Ankara-Turkey
KELEŞ, R., 1990; Kentleşme Politikası. İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
MEGEP., 2009; T.C. Giyim Üretim Teknolojisi Üretim Takip Sistemleri II. Milli Eğitim Bakanlığı, Ankara
ÖZÇAĞLAR A.,1989; “Zile Turhal Yöresinin Morfografik Özellikleri” Coğ. Arş. Derg. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Kurumu, Coğrafya Bilim ve Uygulama Kolu Yay., Cilt:1, Sayı:1, Ankara
ÖZGÜÇ, N., 1987; “Türkiye'de Sanayi Faaliyetlerinin Gelişmesi, Yapısı ve Dağılışı” İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Dergisi, Sayı 2, İstanbul, s. 35-70.
ŞABUDAK Ö., 2014; “Osmanlı’dan Günümüze Hanlar Bölgesi’nin Mimari Ve İktisadi Dönüşümü” TurkishStudies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/1 Winter 2014, p. 509-520, Ankara-Turkey
ŞEKER-İŞ SENDİKASI 2011 Şekerin Geleceği.
TCDD Turhal Gar Şefliği Taşınan Yük Miktarı (2001-2012)
TUİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Verileri 2007-2012. Ankara
Turhal Kaymakamlığı 2011-212; Tokat İli Turhal Kaymakamlığı Brifing Dosyası, Turhal Kaymakamlığı Tokat.
Turhal Sanayi Ve Ticaret Odası 2011-2012; Brifing Dosyası
TÜMERTEKİN E., 1957; “Türkiye Sanayisinin Bünyesi ve Dağılışı. (Structure and distribution of manufacturing industries in Turkey)” Türk Coğrafya Dergisi, No.17:24-50, 1957.
TÜMERTEKİN E., 1969., Sanayi Coğrafyası. (3.Baskı) İ.Ü. Coğ. Enst. Yay. No : 22 İstanbul
TÜMERTEKİN E., 1977; “Boğaziçi’nde Coğrafi Görünümü Değiştiren Bir Faktör Olarak Sanayi” İ, Ü. Coğ. Enst. Der. S: 20-21, s: 41-70, İstanbul
UĞUR A., 2004 “ Türkiye’nin Dış Ticaretinde Tekstil-Giyim Sektörünün Yeri ve Yeni Rekabet Dönemi” Ankara Üniv. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi, Coğrafi Bilimler Der. C: 2, S: 2, s. 27-54, Ankara.
YAŞAR O., 1998, “Erbaa ve Niksar Ovalarında Amaç Dışı Arazi Kullanımı ve Bunlar İçinde Toprak Sanayinin Yeri” Türk Coğrafya Dergisi, Sayı 33, s: 137-149, İstanbul
ZEYBEK H İ., 2010; Turhal Ovası Doğal Ortam Özellikleri. Çantay Yayıncılık. İstanbul http://www.turkseker.gov.tr/24.11.2013/ 14:00 http://www.gib.gov.tr/index.php?id=584 24.12.2013/ 15:00 www.oecd.org/industry/smes/33705673