OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİ: MESLEKLERİN ÖĞRETİMİNE YÖNELİK BİR DURUM ÇALIŞMASI
Sosyal bilgiler eğitiminin geleceğin vatandaşlarının yetiştirilmesinde ve demokrasinin yerleşmesinde önemli bir rol oynadığına dair yaygın kanı, Türkiye hariç dünyanın birçok ülkesinde okul öncesi dönemde sosyal bilgiler eğitiminin başlamasına ve yaygınlaştırılmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, Türkiye'de okul öncesi eğitim programı kapsamına alınmayan sosyal bilgiler eğitiminin önemine dikkat çekmek ve mesleklerin öğretimi ile sosyal bilgiler kazanımlarının uygulanabilirliğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi olan durum çalışması desenlerinden bütüncül tek durum deseni uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu nitel araştırma yaklaşımı kapsamında amaçlı örnekleme yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Tipik durum örnekleme ile çalışma yapılacak okul; ölçüt örneklemeyle 48-52 aylık 3 kız ve 3 erkek toplam 6 öğrenci çalışma grubu olarak seçilmiştir. Veriler, çocukların cevapladıkları ön ve son yarı yapılandırılmış görüşme soruları, çizdikleri resimler, sınıf içi kamera kayıtları ve öğretmenle yapılan görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak sosyal bilgiler kazanımları bağlamında yorumlanmıştır. Araştırmada okul öncesi dönem çocukları anne ve babalarının kendi temel istek ve ihtiyaçlarını karşılamak için çalıştıklarını düşünebildikleri, para gibi temel ekonomik kavramları ifadelerinde kullanabildikleri, ilişkilendirebildikleri, geçmiş kavramını kendi bebeklikleri ile başlayan kısa bir zaman dilimi ile sınırladıkları ve güncel konularla ilgilendikleri görülmüştür. Çocuklar ben merkezlerinden hareketle meslekler ile ilgili tüm öğrenmelerini kendi deneyimlerinden yola çıkarak tanımlayabilmiş ve sosyal bilgiler kazanımlarını edinebilmişlerdir. Araştırma sonuçları okul öncesi döneminde çocukların bilişsel, duyuşsal ve psikomotor olarak sosyal bilgiler eğitimi almaya hazır olduklarını ve böyle bir eğitimin kazanımlarının gerçekleşebileceğini ortaya koymuştur. Bu kapsamda yerleşmesinde önemli bir rol oynayan sosyal bilgiler eğitiminin okul öncesi dönemde Türkiye'de başlaması ve yaygınlaştırılması zorunlu hale getirilmelidir
PRESCHOOL SOCIAL STUDIES EDUCATION: A CASE STUDY RELATED TO THE TEACHING OF THE PROFESSIONS
Common evidence related to the role of the social studies education on the next generation and democracy has caused to the starting of the preschool social studies education in some countries except for Turkey. In this study, the importance of social science training that is not included in the preschool training program in Turkey has been discussed and the applying of the gaining related to the professions has been revealed. Integrative case pattern that is one of the case study patterns has been applied in this study. The working group of the study has been determined by using the purposeful sampling methods within the qualitative research approach. The school where the study will applied has been chosen as a working group with 6 students, 3 of them are boys and 3 of them are girls, by using criteria sampling. The data has been gathered by answers of students, drawings, camera records and interviews with teachers. The obtained data has been interpreted in the scope of the gaining of social studies by using content analysis method. Preschool students and their parents have arouse their interests in meeting their needs, using the basic economic concepts like money, relating the sense of space and time with professions, limiting their backgrounds with time zone, interesting in current issues. Children have described their learning experiences related to the professions and they have obtained their social studies gainings by selfcentredness. The results of the study have revealed that the children are ready to take the social studies education in terms of cognitive, affective and psychomotor. For this reason, preschool social studies education should be given in order to grow the citizens and democracy in Turkey
___
- ALEXANDER, R. (2004). Towards Diologıc Teaching Rethinking Classroom Talk. Dialogos UK Ltd.
- BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., & ÇAKMAK, E. K., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş., DEMİREl, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- COŞKUN-KESKİN, S. & KIRTEL, A. (2012). Erken Çocukluk Döneminde Türk Kültürüne Ait Sanat Örnekleri Aracılığıyla Sosyo-Kültürel Eğitim. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi. www.suje.sakarya.edu.tr/index.php/suje/article/download/43/43 Erişim: 25 Ağustos 2013
- DİLEK, D., & YAPICI, G (2005). The Use Of Stories İn The Teaching Of History. International Journal of Historical Learning, Teaching and Research, 5(2), 1-12. http://centres.exeter.ac.uk/historyresource/journal10/papers/dilek.pdf Erişim: 30 Ocak 2014
- DİLEK, D. (2007). Tarih Derslerinde Öğrenme Ve Düşünce Gelişimi (3. baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
- DİLEK, D. (2009). Geçmişi İmgelerle Yeniden Kurmak: İlköğretim Düzeyinde Tarihsel İmgelem Becerilerinin Kullanımı Üzerine İkonografik Bir Analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory & Practice, 9 (2), 633-689.
- EGAN, K. (1978). Teaching The Varieties Of History. Teaching History, 20 (20), 20-23
- EKİZ, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metodlarına Giriş: Nitel, Nicel Ve Eleştirel Kuram Metodolojileri. Ankara. Anı Yay.
- GLESNE, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş (çev. A. Ersoy, P. Yalçınoğlu) Ankara: Anı Yayınları.
- GÜLER, T., & TUĞRUL, B. (2007). Okul Öncesi Çocuklarına Yönelik Sosyal Çalışma Alanında Tarih ve Coğrafya Eğitimi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(33), 29-35.
- HUSBAND, J. T. (2010). He’s Too Young To Learn About That Stuff: Anti-Racist Pedagogy And Early Childhood Social Studies. Social Studies, Research and Practice, 5(2), 61-75
- HSSFCPS (2005). History-Social Science Framework For California Public Schools Kindergarden Through Grade Twelve. www.cde.ca.gov/ci/cr/cf/documents/histsocsciframe.pdf. Erişim: 25 Haziran 2013
- İLTER, İ. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Sorgulayıcı-Araştırma Tabanlı Öğrenme Modeli: Başarı Ve Öğrenmede Kalıcılığın İncelenmesi. Turkish Studies 8 (12), 591-605.
- KATZ, L., & İNAN, H. Z., & TYSON, C., & DXSON A., & KANG H. Y. (2010). Professional Development For The Early Learning Content Social Studies Standards, International Electronic Journal of Elementary Education, 2(2), 261-286. http://www.iejee.com/2_2_2010/katz.pdf. Erişim: 10 Kasım 2013
- MASRAN, M. N. (2005). Historical Thinking Skills Of Pre-Service Teachers In Secondary School Social Studies Methods Course. Proquest İnformation and Learning Company. United States Code.
- MHSSCF (2003) Massachusetts History And Social Science Curriculum Framework. http://www.doe.mass.edu/frameworks/hss/final.pdf. Erişim: 15 Ekim 2010
- MINDES, G. (2005). Social studies in today’s early childhood curricula. http://journal.naeyc.org/btj/200509/MindesBTJ905.pdf. Erişim: 8 Kasım 2012
- NAEYC (2009). Developmentally Appropriate Practice İn Early Childhood Programs Serving Children From Birth Through Age 8”. http://www.naeyc.org/files/naeyc/file/positions/PSDAP.pdf. Erişim: 6 Eylül 2012
- NAYLOR, D. T., & DİEM, R. (2001). Elementary And Mıddle School Social Studies. London: Mc Graw Hıll.
- KARATEKİN K., MEREY Z., SÖNMEZ F. Ö., KUŞ Z. M. (2012). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının İnsan Hakları Eğitimine Yönelik Tutumları. Turkish Studies. 7 (4), 2193-2207.
- OhioDE (2012) Ohio’s New Learning Standarts: K8 Social Studies. Ohio Of Departman Education. http://education.ohio.gov/getattachment/Topics/Academic-ContentStandards/Social-Studies/K-8-Social-Studies-Standards-Updated-September-2012.pdf.aspx Erişim: 5 Eylül 2012
- ÖZTUNA-KAPLAN, A. (2013). Durum Çalışması. S. Baştürk (Ed.). Bilimsel Araştırma Yöntemleri İçinde (197-217). Ankara: Vize Yayıncılık.
- POYRAZ, H., & DERE, H. (2003). Okul Öncesi Eğitimi Ilke Ve Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
- SEEFELDT, C. (2005). Social Studies For The Preschool/Primary Child. Seventh Edition. USA: Pearson Merill Prentice Hall.
- SLAVIN R. E. (1996). Research On Cooperative Learning And Achievement: What We Know, What We Need To Know. Contemporary Educatıonal Psychology 21, 43–69.
- SSSC-K12 (2006). Social Studies Standart Course K-12. North Carolina Social Studies Standard Course Of Study Effective. http://www.dpi.state.nc.us/curriculum/ Erişim:15.6.2012
- ŞAHİN, B. (2009). Metodoloji. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri İçinde (S.109- 130). Ankara: Anı Yayınları.
- TÜZEL, S,, & ÇEKİÇ, O. (2013). Eylem Araştırması. S. Bastürk (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri İçinde (S.219-246). Ankara: Vize Yayıncılık.
- YAPICI, G. (2006). Dört Kültürde Tarih Öğretimi Yaklaşımı: İngiltere, Fransa, İsviçre Ve Türkiye Örnekleri. Marmara Üniversitesi, İstanbul: Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
- YAŞAR M. C., & İNAL, G., & UYANIK, Ö., & YAZICI, H. (2012) Okul Öncesi Dönemde Coğrafya Eğitimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (39), 75-87.
- YILDIRIM, A., & ŞİMŞEK, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- YILDIZ, S, AKBABA A. (2013). Okul Öncesi Eğitiminin Zorunlu Eğitim Kapsamına Alınmasına İlişkin Alanda Görevli Öğretmen ve Yönetici Görüşleri Volume. Turkish Studies 8 (13), 1743-1773.
- ZARILLO, J. (2000).Teaching elementary social studies. Pearson / Merrill Prentice Hall
- WSSS-K12 (2013). Washington state social studies k-12 learning standart. http://www.k12.wa.us/socialstudies/pubdocs/socialstudiesstandards.pdf . Erişim: 6 Eylül 2013.