Sezai Karakoç'un şiirleri üzerinde edebiyat – medeniyet -coğrafya ilişkisi bağlamında bir inceleme

Sezai Karakoç, Cumhuriyet devrinin önde gelen şairlerinden biridir. Karakoç, sadece şiirleriyle değil ortaya koyduğu medeniyet tasavvuruyla da Türk düşünce tarihinde önemli bir yer tutmuştur. Karakoç’un medeniyet tasavvurunda önemle üzerinde durduğu hususlardan biri coğrafyadır. Şair, gerek fikrî yazılarında gerek şiirlerinde bütün dünya coğrafyasına eğilir ve çeşitli meseleler etrafında bu coğrafyaları yazılarına veya şiirlerine taşır. Ancak onun üzerinde durduğu coğrafya tabii bir unsur olmaktan öte tarihî, kültürel ve medeniyet noktasında bir kimliğe ve bütünlüğe sahip kültürel bir coğrafyadır. Bu çalışmada, şairin gerek fikrî yazılarında gerek şiirlerinde coğrafyaya nasıl bir yer verdiğini, biyografisinde coğrafyanın önemini ve şiirlerinde coğrafyanın işleniş biçimini inceleyecek, yer yer coğrafya merkezli okumalar yapacağız.

A study in the context of literature-civilization-geography relationship in Sezai Karakoç's poems

Sezai Karakoç is among the most prominent poets of the Republican era. He took an important place not only through his poems but also with the envision of civilization he set forth in the history of Turkish thought. Geography is among the subjects Karakoç emphasized on in the envision of civilization. The poet dwells on the geography of the entire world in his poems as well as intellectuals articles and carries these geographies to his essays and poems centering around some matters. However, the geography he pays attention to is, rather than being a natural object, a historical, cultural whole wrapped itself with an identity of civilization. In this study, we will do geography-oriented readings by examining how he places geography in his essays and poems, the importance of geography in his biography and how it is handled in his poems.way geography was dealt in his poems will be examined, occasionally we will do geography centered readings.

PDF

___

ANDI, M. Fâtih, „İstanbul‟a İki Bakış: Sezai Karakoç ve Cemal Süreya‟nın Şiirlerinde İstanbul‟, İlmî Araştırmalar, nu:6, 1998
ANDI, M. Fâtih, „II. Yeni‟nin Afrikası‟, Kaşgar, nu:27, Mayıs-Haziran 2002
BAŞ, Münire Kevser, Diriliş Taşları-Sezai Karakoç’un Düşünce ve Sanatında Temel Kavramlar-, Lotus Yayınevi, Ankara, 2008
BİLGE, Muhittin, Medeniyet ve Diriliş, Hece Yayınları, Ankara, 2004
BRAUDEL, Fernand, Uygarlıkların Grameri, (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Kitabevi, Ankara, 2001
CAN, Kaya, Abdülhâk Hamid Üzerinde Edebiyat Coğrafyası Bakımından Bir Araştırma, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji Bölümü Yayınlanmamış Lisans Tezi, 1952
DİCLEHAN, Şakir, Sanat ve Düşünce Dünyasında Sezai Karakoç, Piran Yayınevi, İstanbul, 1980
EMRE, Akif, „Sezai Karakoç‟ta; Üç Şehir, Üç Sesleniş‟‟, Hece, nu: 73, Ocak 2003
KAPLAN, Mehmet, Nesillerin Ruhu, Dergah Yayınları, İstanbul, 1999
KARAKOÇ, Sezai, „Hatıralar‟, Diriliş, nu: 1, 25 Temmuz 1988
KARAKOÇ, Sezai, „Hatıralar III-IV: Dört Yıkılmışlık İçinden‟, Diriliş, nu:3-4, 8 Ağustos-15 Ağustos 1988
KARAKOÇ, Sezai, „Hatıralar V: Doğduğum ve Doğmadığım Şehir:Ergani‟, Diriliş, nu:5, 22 Ağustos 1988
KARAKOÇ, Sezai, „Hatıralar V-VII: Doğduğum ve Doğmadığım Şehir: Ergani‟, Diriliş, nu:5-7, 22 Ağustos-29 Ağustos-5 Eylül 1988
KARAKOÇ, Sezai, „Hatıralar: VIII: Kimlik ve Aile‟, Diriliş, nu:8, 12 Eylül 1988
KARAKOÇ, Sezai, „Hatıralar:XXVIII:Maraş, Diriliş, nu:28, 30 Ocak 1989
KARAKOÇ, Sezai, Çağ ve İlham I-Metafizik Gerilim Şartı-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1999
KARAKOÇ, Sezai, Çağ ve İlham II-Sevgi Devrimi- Diriliş Yayınları, İstanbul, 2007
KARAKOÇ, Sezai, Çağ ve İlham III, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1986
KARAKOÇ, Sezai, Çağ ve İlham IV, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1986
KARAKOÇ, Sezai, Çıkış Yolu I-Ülkemizin Geleceği-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2008
KARAKOÇ, Sezai, Çıkış Yolu II- Medeniyetimizin Dirilişi-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2003
KARAKOÇ, Sezai, Dirilişin Çevresinde, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2000
KARAKOÇ, Sezai, Diriliş Neslinin Âmentüsü, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2007
KARAKOÇ, Sezai, Düşünceler I-Kavramlar-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2005
KARAKOÇ, Sezai, Gün Doğmadan, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2000
KARAKOÇ, Sezai, Günlük Yazılar I-Farklar-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1986
KARAKOÇ, Sezai, Günlük Yazılar II-Sütun-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1999
KARAKOÇ, Sezai, İnsanlığın Dirilişi, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2008
KARAKOÇ, Sezai, Edebiyat Yazıları I-Medeniyetin Rüyası Rüyanın Medeniyeti Şiir-, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2007
KARAKOÇ, Sezai, Makamda, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1985
KARAKOÇ, Sezai, Kıyamet Aşısı, Diriliş Yayınları, İstanbul, 1986
KARAKOÇ, Sezai, Ruhun Dirilişi, Diriliş Yayınları, İstanbul, 2007
KARATAŞ, Turan, Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 1998
KEFELİ, Emel, „Coğrafya Merkezli Okuma‟, Turkish Studies, c.4, Kış 2009
KEFELİ, Emel, Edebiyat Coğrafyasında Akdeniz, 3F Yayınevi, İstanbul, 2006
MORAN, Berna, Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul, 2008
SAĞLIK, Şaban, „Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Şehir‟, Hece, nu:150-152, Haziran-Ağustos 2009
TANPINAR, Ahmet Hamdi, Beş Şehir, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 1997
YAVUZ, Hilmi, „Sezai Karakoç Üzerine‟, Zaman Gazetesi, 26 Eylül 2008