Afgan Özbekçesinin seripul ağzında –gan eki

Bu makalede, Türk dilinin Güneydoğu (Uygur- Karluk) lehçelerinden biri olan Özbek Türkçesinin Afganistan’ın Seripul vilayetinde konuşulan ağzındaki - GAn ekinin standart Özbekçeyle mukayeseli olarak morfofonolojik, cümle bilgisi ve anlam bilgisi işlevleri üzerinde durulmuştur. -GAn ekinin bitimli fiil, sıfat-fiil ve diğer işlevleri teferruatlı bir şekilde gözden geçirilmiştir.

The suffıx -gan in the Afgan-Uzbek dialect of seripul

In this article, -GAn suffix in the dialect of Uzbek, a Turkic language of southeastern branch or Karluk- Uighur, which is spoken in Seripul, a city in north Afghanistan, will be searched in comparation with standard Uzbek, in view of its phonological, syntactical and semantical functions. It has been in details reviewed finite verb, participle and other functions of -GAn suffix.

___

  • DMİTRİEVA, Lyudmila V., Yazık barabinskih tatar (Baraba Tatarlarının Dili), Leningrad 1981.
  • ERASLAN, Kemal, Eski Türkçede İsim-Fiiller. İstanbul 1980.
  • GABAİN, V. Annemarie, Özbekische Grammatik (Özbekçe Dilbilgisi), Leipzig 1945.
  • GÜLTEKİN, Mevlüt, YOLDAŞ Muhammed Asıf, Afganistan Özbekçesi-Türkçe Sözlük, Ankara 2002.
  • JOHANSON, Lars, Aspekt im Türkischen (Türkçede Görünüş), Vorstudien zu einer Beschreibung des Türkeitürkischen Aspektsystems. (Studia Turcica Upsaliensia 1.) Uppsala 1971.
  • KONONOV, Andrej N., Grammatika sovremennogo uzbekskogo literaturnogo yazıka (Çağdaş Özbek Edebi Dilinin Grameri), Moskva 1960 [u. a.].
  • MENGES, Karl H., The Turkic Languages and Peoples, An Introduction to Turkic Studies (Türk Dilleri ve Halkları, Türk Dili Araştırmalarına Giriş), Wiesbaden 1968.
  • ŞÇERBAK, Aleksandr M., Oçerki po svravnitel’noj morfologii tyurkskih yazıkov (Glagol) (Türk Dillerinin Karşılaştırılmalı Şekil Bilgisi Denemesi (Fiil)), Leningrad 1981.
  • TEKİN, Talat, Orhon Türkçesi Grameri, (Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi 9.), Ankara 2000.
  • TENİŞEV, Edgem R. (ed.), Sravnitel’no-istoriçeskaya grammatika tyurkskih yazıkıov. Morfologiya (Türk Dillerinin Karşılaştırılmalı Tarihi Grameri, Şekil Bilgisi), Moskva 1988.
  • TUMEŞAVA, D. G., Yazık sibirskih tatar (Sibirya Tatarlarının Dili), Kazan 1968.
  • ZURAEV, B., Şahrisabskiy govor uzbekskogo yazıka (Özbek Dilinin Şehrisebz Ağzı), Taşkent 1964.