Senî Ali’nin Elif-Nâme’si

Elif-nâme, elif ve nâme sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelmiş bir kelime olup aynı zamanda bir manzumenin adıdır. Elif harfinden ye harfine doğru alfabetik olarak sıralanması akrostiş yani muvaşşah sanatı ile örtüşmekte ve elif-nâmelerin Türk edebiyatında çok sayıda örneği bulunmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle elif-nâmenin tanımı yapılmış ve genel olarak elif-nâmeler hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra Senî Ali’nin hayatına kısaca değinilmiş, ardından şâirin dîvânında yer alan ve daha önce haberdar olunamayan elif-nâme metni transkripsiyon harflerine aktarılarak şekil ve muhteva yönünden değerlendirilmeye çalışılmıştır.

“Elif-Nâme” of Senî Ali

Elif-nâme, elif words and nâme is a word that occurred at the same time the merger is the name of poetry. Acrostic that is the correct alphabetical order to the letter Alif muwashshah elif-nâme with the art overlaps and is an example of a large number of Turkish literature. In this study, in general, elif-nâme-nâme has been defined and given information. Then I briefly mentioned Ali's life, the poet's general council and notified before an unusual then transferred from the shape and content elif-nâme the letters of the text was analyzed in terms of transcription.

PDF

___

AÇIKGÖZ Namık, “Bakâyî‟nin Battal-nâme Adlı Eserindeki Elif-nâme”, Fırat Havzası II. Folklor ve Etnografya Sempozyumu Bildirileri, Elazığ 1989, s. 1-5,
AKDEMİR Hikmet, Belâgat Terimleri Ansiklopedisi, Nil Yay., İzmir 1999.
Ali bin Ahmed bin Emîr Ali, “Mecmû‟a-i Latîfe ve Dili (Giriş-İnceleme-Metin-Sözlük- Tıpkıbasım)”, haz. Mustafa Demirel, Çağrı Yay., İstanbul 2005.
ARAT Reşid Rahmeti, Eski Türk Şiiri, Türk Tarih Kurumu Yay., II. Baskı, Ankara 1986.
COŞKUN Menderes, Sözün Büyüsü Edebî Sanatlar, Dergâh Yay., İstanbul 2007.
ÇELEBİOĞLU Âmil, “Elif Harfiyle İlgili Bazı Edebî Hususiyetler”, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları, MEB Yay., İstanbul 1998, s. 607-624.
ÇETİN İsmet, “Elifnâmeler ve Sefil Ali‟nin Bir Elifnâmesi”, Millî Folklor, Ankara 1992, s. 39-42.
DEMİREL Mustafa, “Âşık Paşa‟nın Elif-nâmesi ve Dil Özellikleri”, Bilig, Bilim Kültür Dergisi, Ankara 1996, s. 202-246.
GÖKÇİMEN Ahmet, “Türkmen Edebiyatında Elifname” A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 43, Erzurum 2010, s. 105-120.
GÜZEL Abdurrahman, Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı, Akçağ Yayınları, III. Baskı, Ankara 2006.
Mütercim Âsım Efendi, Burhân-ı Kâtı, haz. Mürsel Öztürk-Derya Örs, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 2000.
ÖZTOPRAK Nihat, “Bursalı Feyzi Efendi‟nin Elifnameleri”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, İstanbul 2006, c. XXXV, s. 135-167.
ÖZTOPRAK Nihat, “Elifname Yazma Geleneğine Göre Fuzûlî‟nin Elifnamesi Üzerine Bazı Değerlendirmeler”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Uluslararası V. Dil, Yazın, Deyişbilim Sempozyumu Edebiyat, Edebiyat Öğretimi ve Deyişbilim Yazıları: İstanbul 2006, Pegem A Yay., s. 327-336.
ÖZTOPRAK Nihat, “Elifnamelerin Tertip Hususiyetleri ve Metin Tesisindeki Yeri”, Uluslararası Türklük Bilgisi Sempozyumu (25-27 Nisan 2007), Bildiriler-2, Erzurum 2009, s. 817- 829.
TAVUKÇU Orhan Kemal, “Akrostiş (Muvaşşah)”, Kültür Tarihimizde Gizli Diller Şifreler, Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Erdal Şahin, Picus Yay., İstanbul 2008, s. 221-222.
TEMİZEL Ali, Ahmedî‟nin Farsça Eserleri: Tenkitli Metin-İnceleme-Tercüme ve İndeks, Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, SBE, 2002, s.165.
TURAN Selami, “Hatâyî‟nin Elif-nâme Tarzında Yazılmış Şiirleri”, Arayışlar, İnsan Bilimleri Araştırmaları, Isparta 2004, s. 107-125.
TÜRKMEN Fikret, “Yazılı Kaynaklardaki (Cönklerdeki) Bektaşi Şairlerin Şiirlerinde Görülen Yeni Şekiller”, I. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Sempozyum Bildirileri (22-24 Ekim 1998), Ankara 1999, s. 339-355.
http://www.kuranmeali.org/112/ihlas_suresi/1.ayet/kurani_kerim_me alleri.aspx/10 Şubat 2012 (Diyanet İşleri Başkanlığı Yay.)
http://www.kuranmeali.org/28/kasas_suresi/88.ayet/kurani_kerim_mealleri.aspx/10 Şubat 2012 (Diyanet İşleri Başkanlığı Yay.).