Bahtiyar Vahapzade’de soru işaretleri

İnsan yaşamında önem arz eden soru, bireyin varlığı ve var olanı bilme merakının eseridir. Tüm soru işaretleri çözümlenemeyen gizlerin ve sorunların neticesinde ortaya çıkar. Bahtiyar Vahapzade’nin hayatı ele alış biçimi de iç benliğine ve kolektif bilinç yitimine yönelttiği soruları aydınlığa çıkarmaktadır. İç benliğe sorulan sorular hayatı anlamlandırma ve varolma çabasının ürünüdür. Kolektif bilinç yitimi ise ait olunan vatanı vatansızlaştırmaya, dini yok etmeye, esarete; kısaca yabancılaşmaya neden olur. Şair bütün bu olup bitenleri şiirleştirirken sorgulama yolunu seçer. Sorgular soru işaretleriyle okuru/alıcıyı düşündürmeye sevk eder. Varolanı zıtlıklarıyla ele alan şairin iç benliğini ve buradan hareketle kolektif bilinci/toplumu ele alış biçimi, arayış ve çözümleme çabasıyla soru işaretlerine dönüşür. Bu çalışmada, varolanı zıtlıklarıyla ele alan şairin iç benliğinin ve buradan hareketle kolektif bilinci/toplumu ele alış biçiminin, arayış ve çözümleme çabasının sorgulaması ele alınmıştır.

The question marks at Bahtiyar Vahapzade

The question which is of great importance in human life is the work of the individual's entity and his curiosity of knowing the existing. All the questions emerge as a result of the problems and the secrets that remain unsolved. Bahtiyar Vahapzade's way of handling with the life also illuminates the questions that are directed to inner self and collective loss of consciousness. The questions being directed to inner self are the product of making the life meaningful and the effort of existing. On the other hand, the collective loss of consciousness causes to destroy both the country and the religion and to the slavery. In short, it causes to being alineated. The poet prefers questioning while composing what is going on as a poem. Inquiries make the reader/ the recipient think with the questions marks. In this study, the inner self of the poet who handles existing with its contrasts, and thus, the way of handling the collective consciousness / community, the questioning of the effort of searching and resolution has been dealt with.

___

  • ASSMANN Jan, Kültürel Bellek, Çev.: Ayşe Tekin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2001
  • BAYAT Bülent, “Bireylerin Benlik Algısı (Benlik Tasarımları) Sistemi ve Bu Sistemin Davranışlar Üzerindeki Rolü”, Kamu- İş, C:7/ 2 (2003), s.1; Coleman James, C. Psychology and Effective Behavior, Scott, Foresman and Company, USA 1969
  • DİZDAROĞLU Hikmet, Tümcebilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1976
  • DÖKMEN Üstün, Varolmak, Gelişmek, Uzlaşmak, Remzi Kitabevi, İstanbul 2009
  • ELİUZ Ülkü, “Mekanın İçsel Dönüşüm Dinamikleri Bağlamında Yahya Kemal Şiiri”, Ölümünün 50. Yılında Yahya Kemal Beyatlı Sempozyumu, 03-07 Kasım 2008, İstanbul
  • GÜÇLÜ Abdülbâki vd., Felsefe Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2003
  • GÜNAY Doğan, Metin Bilgisi, Multilingual, İstanbul 2003
  • KARADEMİR Fevzi, “Bir Dil ve Üslup Birleşeni Olarak Cahit Sıtkı‟nın Şiirlerinde Soru” Turkish Studies International Periodical Fort he Languages, Literature and History of Turkish or Turkic C: 5/ 4 (2010)
  • KORKMAZ Ramazan, Aytmatov Anlatılarında Ötekileşme Sorunu ve Dönüş İzlekleri, Grafiker Yayınları, Ankara 2008
  • VAHAPZADE Bahtiyar, Gurub Düşünceleri, Çev.: Beşaret İsmail, Türk Edebiyatı Vakfı, İstanbul 1995
  • VAHAPZADE Bahtiyar, Ömürden Sayfalar, Çev.: Yusuf Gedikli, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2002
  • VAHAPZADE Bahtiyar, Soru İşareti, Çev.: Seriyye Gündoğdu, Bayram Gündoğdu, Erdal Karaman, Kaynak Yayınları, İstanbul 2002
  • YAZGAN İnanç Banu, Yerlikaya Esef Ercüment, Kişilik Kuramları, Pegem Akademi, Ankara 2008; May R., The discovery of being: writings in existential psychology, W.W.Norton&Company, New York 1994.