Renkler ulamı üzerine Türkçe ve Arapça sözlük tabanına yönelik gözlemler

Bu çalışma, sözlükbilimin genel ilkeleri ve kavram hiyerarşisi bağlamında oluşturulmuştur. Arapça ve Türkçe renk kavramlarını oluşturma yöntemlerini ve oluşturulan kavramları sözlükselleştirme potansiyelini ortaya çıkarmak üzere hazırlanmıştır. Çalışmadaki veri tabanı “renkler” kavram alanına dair Türkçe ve Arapça sözlük tabanına yönelik görünümleri ve buna dair karşılaştırmaları kapsamaktadır. Bu veritabanı kavram hiyerarşisi açısından tablolaştırılarak niteliksel ve niceliksel açıdan değerlendirilmiştir.

Observations on “colors” categories according to Turkish and Arabic dictionary base

This study is composed in accordance with general principles of lexicography in the context of the concept hierarchy. It has been prepared for finding out the potential of the methods of the concept formation and lexicalization of the color concepts of the Arabic and Turkish language. The database obtained from the Arabic and Turkish dictionary contains assessments and comparisons on “colors”categories. This database, being tabulated, has been qualitatively and quantitatively evaluated in the context of concept hierarchy.

___

  • AKDOĞAN Gülser, AYDIN Özgür, (1995), Renklerin Adlandırılması ve Dil-Gerçek Sorunu, Dil Dergisi, Sayı:28, 49-66.
  • AKSAN Doğan, (2000), Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, Ankara: TDK .
  • AKSAN Doğan, (2005), Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi, Ankara, Engin Yayınevi.
  • AKSAN Doğan, (2009), Türkçenin Gücü, Ankara, Bilgi Yayınevi.
  • AYVAZOĞLU BeĢir, (2001), Çiçek ve Renk Adlarına Dair, C.21, Sayı 162-163, 62-65
  • BAYRAKTAR Nesrin, (2004), Kara ve Siyah Renk Adlarının Türkçedeki Anlam Boyutu Üzerine, Tömer Dil Dergisi, Sayı: 126, Ankara, 56-77
  • BAYRAKTAR Nesrin, (2006), Kavram ve Anlam Boyutunda Sarı ve Tonları, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 209-218.
  • BERLIN Brent, KAY Paul, (1969), Basic Color Terms, their universality and evolution. Berkeley&Los Angeles: University of California Press.
  • BURNS Barbara, (1992), Percepts, Concepts and Categories, Perceived Similarity in Perceptual and Conceptual Development: The Influence of Category Information on Perceptual Organization, The Representation and Processing of Information, Edited by Barbara Burns, Elsevier science publishers, Netherlands.
  • CROFT William, CRUSE, D.Alan, (2004), Cognitive Linguistics, Cambridge University Press.
  • GOKMEN, Seda, (2005), Okul Öncesi Eğitim Kitapları Görsel Materyallerinde Kullanılan Kavramların Kavram Alanlarına Göre Dağılımı, Tömer Dil Dergisi, Sayı:129, Ankara, 7-22.
  • HAMPTON James, DUBOIS Daniéle, (1993), Psychological Models of Concepts: Introduction, Categories and Concepts, Theoretical Views and Inductive Data Analysis, Academic Press, 11-33.
  • el-Mu‘cemu’l-‘Arabiyyu’l-Esasi, (1999). Tunus, el-Munazzamatu‟l-„Arabîye li‟t-Terbiye ve‟s- Sekâfe ve‟l-„Ulûm.
  • KÜÇÜK Salim, (2010a), Eski Türk Kültüründe Renk Kavramı, Bilig, Yaz, Sayı:54, 185-210.
  • KÜÇÜK Salim, (2010b), Türk Lehçeleri Sözlüklerinde Somutlaştırma Yoluyla Yapılmış Renk Adları, Gazi Türkiyat, 7, 155-196.
  • KÜÇÜK Salim, (2010c), Türkiye Türkçesinde Renk Adları ve Özellikleri, Uluslar arası Sosyal AraĢtırmalar Dergisi, 3/10, 420-427.
  • LAKOFF George, JOHNSON Mark, (2005), Metaforlar, Hayat, Anlam ve Dil, İstanbul, Paradigma
  • LOBNER Sebastian, (2002), Understanding Semantics, London: Arnold Publishers
  • ÖZGEN Emre, (1998), Turkish Color Terms, tests of Berlin and Kay’s theory of color universals and linguistic relativity, Linguistics: An Interdisciplinary Journal of Language Sciences, Volume 36, Issue 5, 919-956.
  • ROSCH Eleanor, (2002), Principles of Categorization, Foundation iof Cognitive Psychology, Core Readings, 249-271.
  • SAUNDERS Barbara, (2000), Revisiting Basic Color Terms, Journal of the Royal Anthropological Institute, Volume 6, Issue 1, 81-99
  • TAYLOR John, R., (2003), Linguistic Categorization, Oxfort University Press.
  • TDK Türkçe Sözlük, (1998), Ankara, Türk Tarih Kurumu Basım Evi, C.I-II.
  • TOPÇU Nazmiye, (2001), Fransızca ve Türkçe Renk İsimleri İçeren Deyimlerin Karşılaştırmalı İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20: 31- 40.
  • ÜLGEN Gülten, (2004), Kavram Geliştirme Kuramlar ve Uygulamalar, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
  • VARDAR Berke, (1998), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul, ABC Kitabevi.
  • HUVEYSEKÎ Zeyn, (1992), Mu‘cemu’l-Elvân fi’l-luğa ve’l-edeb ve’l-‘ilm, Lubnan: Mektebetu Lubnan.
  • BAYKAL Nazan, (2008), Sosyolojinin Temel Yöntem ve İlkeleri, http://www.makaleler.com/universite-makaleleri/sosyolojinin-yontem-veilkeleri. htm, ET: 07.03.2011.