Canberk YURT, Doruk TÜRKMEN, Beliz GÜNDURU, Orkun DESTİCİ, Burçin AŞICI

Reading Sociocultural Contexts through Photographs: A Case Study of Women Photographs, Taken in the Early Republic Period of İzmir

The individuals reflect the socio-cultural, economic and political changes in their society with theirappearances, like a mirror. From the late Ottoman period, through the declaration of the Republic, severalmodernization steps have taken place in Turkish society. During that period, photography has taken a crucialrole in society, both as a profession and social innovation instrument, by being a representative of the societalchanges. Through that, regulations such as Dress Reform and Women’s Suffrage Code, and western fashionhave influenced women’s image and re-defined their roles in modern Turkish society. These reforms providedmore self-confıdence and freedom to modern Turkish women. By that, the way women express themselves viaphotographs has been changed. This study aims to analyze the socio-cultural contexts, from the perspective offive randomly selected women photographs from İpek Cabadak’s private collection, which is named“Photographs Entrusted to the Future”. As a research method, iconographic visual analysis has been conducted,by considering social, historical and cultural incidents at that era, with the guidance of İpek Cabadak. Visualanalysis of the selected photographs has been made based on some fashion clues, pre-iconographic data andhistorical facts from the early republic period. The analysis provides useful information about the roles and positions of Turkish women, their interactions and positionings among the society, in order to define the timeand place those photographs have been taken and links between socio-cultural incidents. According to thisstudy, photography can be considered a beneficial and efficient tool for visual analysis in historic socio-culturalstudies.

Fotoğraflar Yoluyla Sosyokültürel Bağlamların Okunması; İzmir’in Erken Cumhuriyet Döneminde Çekilen Kadın Fotoğrafları Vaka Çalışması

Bireyler, dış görünüşleri aracılığıyla, bulundukları dönemin sosyokültürel, ekonomik ve politik değişimlerini yansıtırlar. Geç Osmanlı Dönemi’nden Cumhuriyet’in ilanına kadar geçen sürede, Türk toplumunda bir dizi modernleşme adımları atılmıştır. Bu süreçte fotoğraf, hem mesleki bir enstrüman hem de yenileşimci bir araç olarak sosyal değişimleri temsil etmesinden dolayı, toplumda kritik bir role sahip olmuştur. Bunun yanı sıra, Kıyafet Reformu ve kadınlara seçme-seçilme hakkının tanınması gibi regülasyonlar ve batı modası, kadın imajına ilham vermiş ve kadınların Türk toplumundaki rolünün yeniden tanımlanmasını sağlamıştır. Bu reformlar kadınlara daha fazla özgüven ve özgürlük sağlamıştır. Bununla birlikte kadınların fotoğraflarda kendini ifade etme şekli değişmiştir. Bu çalışma, İpek Cabadak’ın “Geleceğe Emanet Fotoğraflar” isimli özel fotoğraf koleksiyonundan rastgele seçilen beş kadın fotoğrafının sosyokültürel bağlamda analiz edilmesini hedeflemektedir. Araştırma yöntemi olarak seçilen ikonografik görsel analiz metodu, dönemin sosyal, tarihi ve kültürel olayları doğrultusunda ve İpek Cabadak’ın yol göstericiliği ile uygulanmıştır. Seçilen fotoğraflarda erken Cumhuriyet döneminin moda ipuçlarına, pre-ikonografik veriye ve tarihi gerçekliklere dayalı ikonografik görsel analizler yapılmıştır. Bu analizle, fotoğrafların çekildiği zaman ve mekanlar ile sosyo-kültürel olaylarla ilişkisini tanımlamak amacıyla, Türk kadını, Türk kadınının toplumdaki etkileşimi ve konumu gibi konular hakkında kullanılabilir bilgiler elde edilmiştir. Bu çalışma doğrultusunda, fotoğrafın, tarihsel sosyokültürel çalışmalarda yapılan görsel analizlerde faydalı ve etkili bir araç olduğu sonucuna varılmıştır.

PDF

___

Ab Rahman, A.H., Wan Ahmad W.I., Ali, N., İsmail, D. & Adam, F. (2015). Modernization of Turkey under Kamal Ataturk, Asian Social Science, 11(4), 202-205. http://dx.doi.org/10.5539/ass.v11n4p202

Ak, S.A. (2001). Erken Cumhuriyet dönemi Türk fotoğrafı (1923-1960). Remzi Kitabevi. Barbarosoğlu, F.K. (1995). Modernleşme sürecinde moda ve zihniyet. İz Yayınları.

Baş, T. & Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Nvivo ile veri analizi, örnekleme, analiz, yorum. 2nd ed. Seçkin Yayıncılık.

Cole, D. & Deihl, N. (2015). The history of modern fashion from 1850. Laurence King Publishing.

Çağatay, S. (2014). The rise of Turkey: the twenty-first century’s first Muslim power. Potomac Books.

Çelik, Z. Eldem, E., Öztuncay, B., Terpak, F. & Bonfitto P.L. (2015). Camera Ottomana: photography and modernity in the Ottoman Empire, 1840-1914. Koç University Press.

Fogg, M. & Steele, V. (2013). Fashion: the whole story. Thames & Hudson.

Fortna, B.C. (2011). Learning to read in the late Ottoman Empire and the early Turkish Republic. Palgrave Macmillan.

Hanioğlu, M.S. (2011). Ataturk: an intellectual biography. Princeton University Press.

Himam, F.D. & Tekcan, E. (2014). Tailoring culture in the early republican era and the building of the national material culture. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 10(20), 221-254.

Himam, F.D. & Pasin, B. (2011). Designing a national uniform(ity): the culture of Sümerbank within the context of the Turkish Nation-State Project. Journal of Design History, 24(2), 157-170. https://doi.org/10.1093/jdh/epr007

Hirsch, R. (2017). Seizing the light: a social & aesthetic history of photography. Routledge.

Kaya, M. (2018). Doğuşundan erken cumhuriyet dönemine kadar Türk basınında gündelik hayat izlenimleri. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 14(28), 37-73.

Margolis, E. & Pauwels, L. (2011). The SAGE handbook of visual research. SAGE.

Meriç, N. (2007). Âdâb-ı muaşeret: Osmanlı’da gündelik yaşamın değişimi (1894-1927). Kapı Yayınları.

Özendes, E. (2013). Photography in the Ottoman Empire 1839-1923. YEM Publications.

Özer, İ. (2006). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e yaşam ve moda. Truva Yayınları. Panofsky, E. (1982). In meaning in the visual arts: papers in and on art history. University of Chicago Press.

Shaw, W.M.K. (2009). Ottoman photography of the late nineteenth century: an ‘innocent’ modernism? History of Photography, 33(1), 80-93. https://doi.org/10.1080/03087290802582996

Strauss, J. (2010). A constitution for a multilingual empire: translations of the Kanun-i Esasi and other official texts into minority languages. In Herzog, C. & Sharif, M. (Eds.), The First Ottoman Experiment in Democracy, (20-52). Nomos Verlagsgesellschaft.

Thong, T. (2012). ‘To raise the savage to a higher level’: the westernization of Nagas and their culture. Modern Asian Studies, 46(4), 893–918. https://doi.org/10.1017/S0026749X11000412

Yağcı, S. (2019). Erken Cumhuriyet dönemi Türk müziği kadın bestekârlarından Melahat Pars’ın eserleri üzerine bir inceleme. Turkish Studies, 14(1), 819-831. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14774