Fen Öğrenmeye Yönelik Motivasyon ve Bilişüstü Öğrenme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonları ve bilişüstü öğrenme becerilerinin cinsiyet ve sınıf seviyesi değişkenine göre tespiti ve öğrencilerin fen öğrenmeye yönelikmotivasyonları ile bilişüstü öğrenme becerileri arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılmasıdır. Bu amaçla nicel yaklaşımlardan ilişkisel tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 151 (72 kız, 79 erkek) ortaokulöğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplamak amacıyla Dede ve Yaman (2008) tarafından geliştirilen FenÖğrenmeye Yönelik Motivasyon Ölçeği (FÖYMÖ) ve Yıldız, Akpınar, Tatar ve Ergin (2009) tarafındangeliştirilen Bilişüstü Ölçeği (BÜÖ) kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenirlik çalışmaları tekrar edilmiş vegüvenirlik katsayısı α, FÖYMÖ için .89; BÜÖ için .92 olarak belirlenmiştir. Verilerin analizi için MannWhitney U testi, bağımsız örneklem t testi, tek yönlü ANOVA, Kruskall Wallis testi ve Pearson momentlerçarpımı korelasyonu yapılmıştır. Araştırmada öncelikle, her iki ölçek için öğrencilerin sınıf seviyeleri vecinsiyet değişkenlerine göre veriler analiz edilmiş, ardından fen öğrenmeye yönelik motivasyon ile bilişüstüöğrenme becerileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Buna göre fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarda kızöğrenciler lehine anlamlı bir farklılık görülürken (p.05). Bilişüstü öğrenme becerileri bakımından cinsiyet ve sınıfseviyesi değişkenine göre gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p>.05). Fenöğrenmeye yönelik motivasyon ve bilişüstü beceriler arasında ise hem sınıflar düzeyinde h

Investigation of the Relationship Between Motivations for Science Learning and Metacognitive Learning Skills

The aim of this study is to determine the motivation of secondary school students to learn science and their metacognitive learning skills in terms of gender and grade level variables, and to reveal the relationship between students' motivation to learn science and their metacognitive learning skills. For this purpose, correlational survey design, one of the quantitative approaches, was used. The sample of the study consists of 151 (72 girls, 79 boys) secondary school students. In order to collect data, the Motivation Scale for Learning Science (MSLS) developed by Dede and Yaman (2008) and the Metacognition Scale (MS) developed by Yıldız, Akpınar, Tatar and Ergin (2009) were used. The reliability studies of the scales were repeated and the reliability coefficient α was found as .89 for MSLS and was found as .92 for the MS. Mann Whitney U test, independent sample t test, one-way ANOVA, Kruskall Wallis test and Pearson correlation were used to analyze the data. In the study, firstly, the data for both scales were analyzed according to students' grade levels and gender variables, and then the relationship between motivation to learn science and metacognitive learning skills was examined. Accordingly, while a significant difference was observed in favor of girls in motivation towards science learning (p .05). There was no statistically significant difference between the groups in terms of metacognitive learning skills in terms of gender and grade level (p> .05). A positive significant relationship was found between the motivation for learning science and metacognitive skills both at the grade level and for all students participating in the study (p

PDF

___

Akben, N. (2020). Effects of the problem-posing approach on students’ problem solving skills and metacognitive awareness in science education. Research in Science Education, 50, 1143– 1165. https://doi.org/10.1007/s11165-018-9726-7
Akçam, S. (2012). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Akın, A. & Abacı, R. (2011). Bilişötesi. Nobel Akademik Yayıncılık.
Akomolafe, M.J., Ogunmakin, A.O. & Fasooto, G.M. (2013). The role of academic self-efficacy, academic motivation and academic self-concept in predicting secondary school students' academic performance. Journal of Educational and Social Research, 3(2), 335-342.
Akpınar, B., Batdı, V. & Dönder, A. (2013). İlköğretim öğrencilerinin fen bilgisi öğrenimine yönelik motivasyon düzeylerinin cinsiyet ve sınıf değişkenine göre değerlendirilmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(1), 15-26.
Akyol, G. (2009). The contribution of cognitive and metacognitive strategy use to seventh grade students’ science achievement [Unpublished master thesis]. Middle East Technical University Social Sciences Institutes.
Altındağ, M. (2008). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin yürütücü biliş becerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Atay, A.D. (2014). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerinin ve üstbilişsel farkındalıklarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Aydın, B. (2007). Fen bilgisi dersinde içsel ve dışsal motivasyonun önemi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Azizoğlu, N., & Çetin, G. (2009). 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri, fen dersine yönelik tutumları ve motivasyonları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), 171-182.
Baird, J.R. (1990). Metacognition, purposeful enquiry and conceptual change. In The student laboratory and the science curriculum, 183-200, Routledge.
Baltacı, M. & Akpınar, B. (2011). Web tabanlı öğretimin öğrenenlerin üstbiliş farkındalık düzeyine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 319-333.
Bedel, E.F. & Çakır, M. (2013). Okul öncesi ve biyoloji öğretmen adaylarında bilişüstü farkındalık ve epistemolojik inançların incelenmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 84-98.
Belet, Ş.D. & Güven, M. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının epistemolojik inançlarının ve bilişüstü stratejilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 31-57.
Bogdanović, I., Obadović, D.Ž., Cvjetićanin, S., Segedinac, M. & Budić, S. (2015). Students’ metacognitive awareness and physics learning efficiency and correlation between them. European Journal of Physics Education, 6(2), 18-30.
Britner, S.L. & Pajares, F. (2001). Self-efficacy beliefs, motivation, race and gender in middle school science. Journal of Women and Minorities in Science and Engineering, 7, 271-285.
Bromme, R., Pieschl, S. & Stahl, E. (2010). Epistemological beliefs are standards for adaptive learning: A functional theory about epistemological beliefs and metacognition. Metacognition and Learning, 5(1), 7-26.
Buehl, M.M. (2003). At the crossroads: Exploring the intersection of epistemological beliefs, motivation, and culture. Annual Conference of American Educational Research Association.
Cornoldi, C. & Lucangeli, D. (1996). Metacognitive trainings for children with learning difficulties: A program focused on metamemory competence. Learning difficulties in Europe: Assesssment and Treatment, 57-62.
Çekim, Z. & Aydın, S. (2018). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonları ve kullandıkları öğrenme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (KÜSBD), 8(2), 451-468.
Dede, Y. & Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(1), 19-37.
Dellal, N., & Günak D. (2009). İkinci yabancı dil olarak Almanca öğrenen öğrencilerin birinci yabancı dil İngilizceye bağlı öğrenme stratejileri. Dil Dergisi, 145, 64-85.
Demir Gülşen, M. (2000). A model to investigate probability and mathematics achievement ın terms of cognitive, metacognitive and affective variables [Unpublished master thesis]. Boğaziçi University, Institute of Science.
Demir, M.K. & Budak, H. (2016). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin öz düzenleme, motivasyon, biliş üstü becerileri ile matematik dersi başarılarının arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 30-41.
Deniş Çeliker, H., Tokcan, A. & Korkubilmez, S. (2015). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon bilimsel yaratıcılığı etkiler mi? Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 167-192.
Dunning, D., Johnson, K., Ehrlinger, J. & Kruger, J. (2003). Why people fail to recognize their own incompetence. Current Directions in Psychological Science, 12(3), 83-87.
Eccles, J., Wigfield, A., Harold, R.D. & Blumenfeld, P. (1993). Age and gender differences in children’s self- and task perceptions during elementary school. Child Development, 64, 830- 847.
Ertem, H. (2006). Ortaöğretim öğrencilerinin kimya derslerine yönelik güdülenme tür (içsel ve dışsal) ve düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Evran, S. & Yurdatapan, İ. (2013). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıf öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 213-220.
Flavell, J.H. (1976). Metacognitive aspects of problem solving. In L. Resnick (Ed.), The nature of intelligence. Lawrence Erlbaum Associates.
Freedman, M.P. (1997). Relationship among laboratory instruction, attitude toward science, and achievement in science knowledge. Journal of Research in Science Teaching, 34(4), 343- 357.
Garcia, T. (1995). The role of motivational strategies in self-regulated learning. New Directions for Teaching and Learning, 63, 29–42.
Green, S.B. & Salkind, N.J. (2005). Using SPSS for windows and macintosh analyzing and understanding data (5.edition). Pearson.
Gürşimşek, I., Çetingöz, D. & Yoleri, S. (2009). Okul öncesi öğretmenliği öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerilerinin incelenmesi. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 1-3 Mayıs, Çanakkale.
Harter, S. (1981). A new self-report scale of intrinsic versus extrinsic orientation in the classroom: Motivational and informational components. Developmental Psychology, 17(3), 300.
Hynd, C., Holschuh, J. & Nist, S. (2000). Learning complex scientific information: motivation theory and its relation to student perceptions. Reading & Writing Quarterly, 16, 23–57.
İnel Ekici, D., Kaya, K. & Mutlu, O. (2014). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarının farklı değişkenlere göre incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 13-26.
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınları.
Keller, J.M. (2000, February). How to integrate learner motivation planning into lesson planning: The ARCS model approach. Paper presented at VII Semanario, Santiago, Cuba. https://app.nova.edu/toolbox/instructionalproducts/ITDE_8005/weeklys/2000-Keller- ARCSLessonPlanning.pdf
Khamis, V., Dukmak, S. & Elhoweris, H. (2008). Factors affecting the motivation to learn among United Arab Emirates middle and high school students. Educational Studies, 34(3), 191-200.
Kırbaç, M. & Kaya, F. (2019). Ortaokul öğrencilerinin bilişüstü farkındalık düzeyleri ile akademik motivasyonları (güdülenmeleri) arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 474-490. https://dx.doi.org/10.17679/inuefd.542028
Koç, C. & Karabağ, S. (2013). İlköğretim ikinci kademe (6-8. sınıf) öğrencilerinin bilişüstü yetileri ile başarı yönelimlerinin incelenmesi (Bingöl ili örneği). NWSA-Education Sciences, 8(2), 308-322, http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.2.1C0589
Lee, O. & Brophy, J. (1996). Motivational patterns observed in sixth-grade science classrooms. Journal of Research in Science Teaching, 33(3), 585–610.
Liliana, C. & Lavinia, H. (2011). Gender differences in metacognitive skills. A study of the 8th grade pupils in Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 396-401.
Maier, J. & Richter, T. (2014). Fostering multiple text comprehension: How metacognitive strategies and motivation moderate the text-belief consistency effect. Metacognition and Learning, 9, 51–74. https:/dx.doi.org/10.1007/s11409-013-9111-x
MEB, (2015). TIMSS 2015 ulusal matematik ve fen bilimleri ön raporu 4. ve 8. sınıflar. http://timss.meb.gov.tr/www/raporlar/icerik/3
MEB, (2018). PISA 2018 Türkiye ön raporu. http://pisa.meb.gov.tr/?page_id=22
Mikail, I., Hazleena, B., Harun, H. & Normah, O. (2017). Antecedents of intrinsic motivation, metacognition and their effects on students’ academic performance in fundamental knowledge for matriculation courses. Malaysian Journal of Learning and Instruction (MJLI), 14(2), 211-246.
Molden, D.C. & Dweck, C.S. (2006). Finding "meaning" in psychology: a lay theories approach to self-regulation, social perception, and social development. American Psychologist, 61(3), 192.
Nicholls, J.G. (1984). Achievement motivation: conceptions of ability, subjective experience, task choice, and performance. Psychological Review, 19, 308-346.
Noushad, P.P. (2008). Cognitions about cognitions: The theory of metacognition. Online Submission, ERIC. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED502151.pdf
Oğuz, A. & Kutlu Kalender, M.D. (2018). Ortaokul öğrencilerinin üst bilişsel farkındalıkları ile öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 14(2), 170-186. https://dx.doi.org/10.17244/eku.319267
Okumus, S., Koc, Y. & Doymus, K. (2019). Determining the effect of cooperative learning and models on the conceptual understanding of the chemical reactions. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 14(3), 154-177. https://doi.org/10.29329/epasr.2019.208.8
Okuyucu, M.O. & Okumuş, S. (2019). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarının belirlenmesi. İçinde X. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi Tam Metin Kitabı, s. 228-239.
Olsen, A.K. & Chernobilsky, E. (2016). The effects of technology on academic motivation and achievement in a middle school mathematics classroom. Northeastern Educational Research Association.
Orman, F. & Sevgi, S. (2019). An investigation, based on some variables, into the attitudes of middle school students towards mathematics and metacognitive skills. Elementary Education Online, 19(1), 183-197. https://dx.doi.org/10.17051/ilkonline.2020.649375
Özdilek, Z., Okumuş, S. & Doymuş, K. (2018). The effects of model supported cooperative and individual learning methods on prospective scıence teachers’ understanding of solutions. Journal of Baltic Science Education, 17(6), 945-959.
Öztürk, B. & Kurtuluş, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin üstbilişsel farkındalık düzeyi ile matematik öz yeterlik algısının matematik başarısına etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 762-778.
Paris, S.G. & Turner, J.C. (1994). Situated motivation. In P. Pintrich, D. Brown, & C.E. Weinstein, (Eds.), Student motivation, cognition, and learning: Essays in honor of Wilbert J. McKeachie. Lawrence Erlbaum, 213-237.
Qian, G. & Pan, J. (2002). A comparison of epistemological beliefs and learning from science text between American and Chinese high school students. In B. K. Hofer & P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing (pp. 365– 385). Erlbaum.
Roebers, C., Moga, N. & Schneider, W. (2001). The role of accuracy motivation on children's and adults' event recall. Journal of Experimental Child Psychology, 78, 313-329.
Rowell, L.P. & Hong, E.P. (2013). Academic motivation: concepts, strategies, and counseling approaches. Professional School Counseling, 16(3), 158-171.
Ryan, R. & Deci, E. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54–67.
Ryan, R.M. & Stiller, J. (1991). The social contexts of internalization: Parent and teacher influences on autonomy motivation and learning, P.R. Pintrich, M.L. Maehr (Eds.), Advances in motivation and achievement (Vol. 7,pp. 115-149), JAI Press.
Schleifer, L.L.F. & Dull, R.B. (2009). Metacognition and performance in the accounting classroom. Issues in Accounting Education, 24(3), 339-367.
Schraw, G. (1998). Promoting general metacognitive awareness. Instructional Science, 26(1-2), 113- 25.
Schraw, G. & Dennison, S. (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology, 19(4), 460-475.
Schraw, G., Crippen, K.J. & Hartley, K. (2006). Promoting self-regulation in science education: Metacognition as part of a broader perspective on learning. Research in Science Education, 36(1-2), 111-139.
Schunk, D.H. (2009). Eğitimsel bir bakışla öğrenme teorileri. (Çev Ed). Şahin, M. Nobel Yayıncılık.
Senemoğlu, N. (2007). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Gönül Matbaacılık.
Sevgi, S. & Çağlıköse, M. (2020). Altıncı sınıf öğrencilerinin üstbiliş becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 9(1), 139-157. http://dx.doi.org/10.30703/cije.546885
Spence, J.D., Yore, D.L. & Williams, R.L. (1999). The effects of explicit science reading instruction on selected grade 7 Students’ metacognition and comprehension of specific science text. Journal of Elementary Science Education, 11, 15-30.
Taş, F. & Sırmacı, N. (2018). Farklılaştırılmış öğretim tasarımının öğrencilerin bilişüstü becerilerine ve matematik akademik başarılarına etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 336-351. https://dx.doi.org/10.17556/erziefd.312251
Tuan, H., Chin, C.C. & Shieh, S.H. (2005). The development of a questionnaire to measure students' motivation towards science learning. International Journal of Science Education, 27(6), 639- 654.
Uzun, N. & Keleş, Ö. (2010). Fen öğrenmeye yönelik motivasyonun bazı demografik özelliklere göre değerlendirilmesi. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(2), 1-16.
Uzun, N. & Keleş Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 313-327.
Van der Stel, M. & Veenman, M.V.J. (2008). Relation between intellectual ability and metacognitive skillfulness as predictors of learning performance of young students performing tasks in different domains. Learning and Individual Differences, 18, 128-134.
Victor, A.M. (2004). The effects of metacognitive instruction on the planning and academic achievement of first grade and second grade children [Unpublished doctoral dissertation], Graduate College of the Illinois Istitute of Technology.
Wolters, C.A. (1999). The relation between high school students’ motivational regulation and their use of learning strategies, effort, and classroom performance. Learning and Individual Differences,11(3), 281–300.
Wolters, C.A. & Rosenthal, H. (2000). The relation between students’ motivational beliefs and their use of motivational regulation strategies. International Journal of Educational Research, 33, 801-820.
Wood, P. & Kardash, C. (2002). Critical elements in the design and analysis of critical thinking studies. In B.Hofer & P. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and learning (pp. 231-260), Lawrence Erlbaum Associates.
Yenice, N., Saydam, G. & Telli, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 231-247.
Yıldırım, S. (2007). Motivasyon ve çalışma yaşamında motivasyonun önemi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yıldız, E., Akpınar, E., Tatar, N. & Ergin, Ö. (2009). İlköğretim öğrencileri için geliştirilen biliş üstü ölçeğinin açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(3), 1573-1604.
Yılmaz, Huyugüzel, H. & Çavaş, P.H. (2007). Fen öğrenimine yönelik motivasyon ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 6(3), 430-440.
Yukseloglu, S.M. & Karaguven, M.H. (2013). Academic motivation levels of technical high school students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 106, 282-288. https://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2013.12.033
Zhao, N., Valcke, M., Desoete, A., Zhu, C., Sang, G. & Verhaeghe J.P. (2014). A Holistic model to infer mathematics performance: The interrelated impact of student, family and school context variables. Scandinavian Journal of Educational Research, 58(1), 1-20, https://dx.doi.org/10.1080/00313831.2012.696210
Zimmerman, B.J. (1986). Becoming a self-regulated learner: Which are the key subprocesses. Contemporary Educational Psychology, 11, 307-313.
Zimmerman, B.J. (2002). Becoming a self-regulated learner: an overview. Theory into Practice, 41(2), 64-70.