Prenses Kadriye Hüseyin, ressam Vittoria Pisani ve Türk milli mücadelesi

Osmanlının son, Cumhuriyetin ilk dönemlerinde yaşayan, gazeteci ve yazar kimliğinde müstear isimler de kullanan Mısır’da Hidiv soyunun son prenseslerinden olan Kadriye Hüseyin (1888-1955), Kahire’de doğmuş, hayatı Mısır’da geçmekle beraber 1922’den 1930’a kadar İstanbul’da Huber Köşkü’nde yaşamış, kültürel faaliyetlerde bulunmuş, 1930’da Mısır’a dönmüş ve orada ölmüştür. 16 Nisan 1921-24 Mayıs 1921 tarihleri arasında Atatürk’ün konuğu olan Prenses Kadriye Hüseyin; Lettres D’angora La Sainte adıyla, Tahkik Komisyonu’nun raporunu Yunan mezalimini ve Türk bağımsızlık mücadelesini Avrupa ülkelerine anlatmak için gözlem ve izlenimlerini Mektuplar-Notlar şeklinde düzenleyerek Fransızca olarak yayınlamıştır (1921). Bu kitap, Atatürk’ün isteğiyle 1922 yılında Cemile Necmeddin Sahir Sılan tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir. Kadriye Hüseyin’in biyografisi, edebi kişiliği ve eserleri üzerinde durulduktan sonra onun Milli Mücadele’nin erken dönemini ve Cumhuriyet öncesi Ankara’sını işlediği İzmirli İtalyan ressam Vittorio Pisani’nin (1899-1974) tablolarıyla eşlik etmiş olduğu anı-mektup türü eseri, Mukaddes Ankara’dan Mektuplar çalışmanın konusunu oluşturacaktır.

Princess Kadria Hussein, painter Vittorio Pisani and Turkish war of independence

Kadriye Hüseyin (1888-1955) who also used other nicknames as a journalist and writer and who lived in Ottoman’s last and Republic’s first period, is one of the last princesses of Hidiv descendance in Egypt. She was born in Cairo and stayed in Egypt for her whole life. After spending the years 1922-1930 in the chalet of Huber in İstanbul with certain cultural activities, she returned to Egypt and there, she passed away. After being the guest of Atatürk between April 16, 1921 and May 24, 1921, she published her observations and impressions about the report of the Comission of Research, Greek cruelty and the Turkish National Struggle of Independence by arranging them as notes and letters, with the name “Lettres D’angora La Sainte” and language of French. (1921) This book was translated inTurkish by Cemile Necmeddin Sahir Sılan in 1922 with the request of Atatürk. After mentioning the biography of Kadriye Hüseyin, her identity in literature and her works, this study will basically cover her book “Mukaddes Ankara’dan Mektuplar” that was enriched with the paintings of the Italian artist from İzmir, Vittorio Pisani (1899-1974), in which she talks about the early period of National War and Ankara in Pre- Republican era.

PDF

___

İHSANOĞLU, Ekmeleddin (2006). Mısır‟da Türkler ve Kültürel Mirasları (Mehmet Ali Paşa‟dan Günümüze Basılı Türk Kültürü Bibliyografyası ve Bir Değerlendirme), İstanbul, IRCICA Yay.
Kadriye Hüseyin, (1327). Mehâsin-i Hayat,Mısır‟da Osmanlı Matbaasında tab‟ edilmiştir.
Kadriye Hüseyin, (1330). Temevvücât-ı EfkârMaarif Matbaası, Mısır
Nelerim,Mühim bir Gece, (Tercüme Piyes)Mısır‟da Osmanlı Matbaasında tab‟edilmiştir. (Tarihsiz; Önsöz‟de Mısır, sene 1909 kaydı var.)
Kadriye Hüseyin, (1331). Muhadderât-ı İslam 1.cüz, Maarif Matbaası, Mısır
Kadriye Hüseyin, Mukaddes Ankara‟dan Mektuplar (1987). (Çev.: Cemile Necmeddin Sahir Sılan), Ankara, Kültür ve Turizm bakanlığı Yayınları, Tercüme Eserler Dizisi: 58
Kadriye Hüseyin, (Prenses) (1920). Ombres royales Caire İmprimerie de l‟İnstitut Français d‟Archéologie Orientale VIII+57 s. 8
Kadria Hussein (1921). Lettres D'Angora La Sainte, Avril-Juin, TBMM Kütüphanesi (NU: 76002145)
ÖÇAL, Celal (Eczacı) (2007), Kurtuluş Savaşımıza Sanatıyla Katkıda Bulunan İtalyan Ressam VITTORIO PISANİ, İzmir, Koza Kültür Yay. No: 1
Öztuna, Yılmaz (2005), Devletler ve Hanedânlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara , C: II, s.
Öztuna, Yılmaz (1996), Saadettin Arel, Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları
Tepekaya, Muzaffer-Kaplan, Leyla (2003), “Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi‟nin Kuruluşu ve Faaliyetleri (1877-1923)”, Selçuk Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S: 10, s. 147-202
Hayat Mecmuası; (1973). “Prenses Kadriye Hüseyin‟in Milli Mücadele Ankara‟sından Mektupları”
“Ankara'da Spor Bayramı Kutlamalarında Milli Heyecan”7 Haziran, S. 24 Yıl 18 Sıra No. 870;
“Mustafa Kemal Paşa Az Ama Kesin Konuşuyor” 17 Mayıs Sayı 21 Yıl:18 Sıra No. 867,
“Mustafa Kemal Şairleşmişti...” 21 Haziran, S: 26, Yıl 18 Sıra No. 872,31 Mayıs, S: 23 Yıl 18 Sıra No. 869;
http://www.ataturk.net/mmuc/londra.html
http://www.dallog.com/tdsa/abbashilmi.htm
http://www.iiymm.com.tr/prensens_kadriye_huseyin.html
http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=51502
http://www.geocities.com/hazemsakr/royal/huseyinkamil.html
http://kevkebi.wordpress.com/2007/07/06/mihrab-dergisi-ve-dergide-islam- dusuncesi-uzerine/
http://arsiv.sabah.com.tr/2004/04/18/cp/yaz1083-20-128-20040307-102.html.