Modern ulus devlet projesinde bir ideal mekân temsili olarak köy ütopyası

Foucault, mekânın iktidar mücadelesinin de bir alanı olduğunu söyler. Mekân, düzenleyen ve disipline edenle, yaşayan ve kendiliğinden olanın çatışma alanıdır. Bu noktada iktidarların şehir planlamalarının, iktidarın ideolojisiyle doğrudan bağlantısı olduğunu belirtir. İktidar alanını bölgelere ayırma, bireylerin görünür kılınması, davranışların normalleştirilmesi gibi süreçler, mekânın organize edilmesi yoluyla bireyin disipline edilmesini sağlar. Mekân, ideolojik aktarımların gerçekleştiği bir sahnedir. Mekân, iktidarın varlığını tebaaya ileten, iktidarı meşrulaştıran, doğallaştıran bir araçtır. İktidar her zaman imar faaliyetlerinden yararlanır. 18. yy.dan sonra her siyasi tartışmada mekân organizasyonu önemli yer işgal eder. Foucault, iktidarın varlığının, mekânın her köşesinde işaret ve şifrelerle bireylerin bilincine aktarıldığını söyler. Kemalizmin dayandığı temel ilkelerden birisi olan halkçılık ve buna bağlı olarak geliştirilen köycülük hareketleri, 1930’ların başından itibaren Cumhuriyetin ekonomik, kültürel ve siyasi anlamda yürüttüğü politikaların temelini oluşturur. Ülke modernleşmesinin ve ekonomik bağımsızlığının sağlanmasının köylerden başlayacağı düşünülür ve bu süreçte öncelikle ideolojinin üretileceği temel mekan olarak köyün sorunları tespit edilir. Köyün imarının sağlanması ve tüm sorunların kaynağı olarak gösterilen köylünün eğitimsizliğinin giderilerek köylünün yetiştirilmesi, köy kalkınması projesinin iki ana hedefi olarak belirlenir. Kemalist köycü söyleme Halkevlerinde sahnelenmek üzere yazılan tiyatro oyunlarında rastlamak mümkün. Köylüyü Türk kimliğinin temeli olarak sunan oyunlar, özellikle 1930’ların başında devlet eliyle yürütülen; köylü şehirli bütünleşmesinin sağlanması, köyün cehaletten arındırılması, sanayileşmenin köyden başlaması gibi projeleri dile getirir.

The village utopis as the presentation of the ideal place on the modern nation-state project

Foucault says that space is an area of power warfare, conflict between organizing and disciplinizing authority and the people who live there. He emphasizes that the politics of town planning of power has a direct relationship with the ideology of power. In this respect, power, organizes the space and also disciplines the individual by separating the areas of power to parts, making individuals visible, normalizing the behaviors, Space is a stage on which ideological transfers occur. It is an instrument that forwards the power’s being to subjects and legitimizes and normalizes this power. After the eighteenth century, town planning and the organization of public sphere have an important role in almost all political debates. As Foucault says power is dispersed to all social places and can be seen every part of the city as a stage and sign. Power’s being is transferred to the conscious of individual by means of signs and passwords that are positioned on all around the city. Turkish Republic’s ekonomic, cultural and political projects are based on the village politics of Kemalizm, after the 1930’s. Kemalizm thinks that the ekonomic independence and the modernization of the country should start from the villages. In this period, they determine the problems of the village where the ideology will be produced. Kemalism has two main aims about the village modernization project: To supply the development of the village and to educate peasents. It is possible to encounter with the Kemalist village discourse on the plays which are written to be staged on People’s Houses. These plays represent peasants as the origin of Turkish identity, express the importance of statepeasant unification, education of the villagers and the industrilazion of village.

PDF

___

AKBAL Süalp, Z. Tül. (2004) Zamanmekan. İstanbul. Bağlam Yayınları.
ARAR İsmail. Atatürk’ün Halkçılık Programı ve Halkçılık İlkesinin Tarihçesi. (1963).İstanbul.Baha Matbaası.
ASKUN Vehbi Cem.(1936) Atatürk Köyünde Uçak Günü. Ankara.Ulus Basımevi.
CANDAR Avni. (1940).30 Ağustos. Ankara. Ulusal Matbaa.
ÇEÇEN Anıl. (1990). Halkevleri Ankara. Gündoğan Yayınları.
DİNÇ Sait. “Atatürkçü Düşünce Sistemine Göre Halkçılık İlkesi”, www.turkoloji.cukurova.edu.tr./ATATURK/…/sait_dinc_ataturkcu_dusunce_sistemi_hal kcilik_ilkesipdf. s. 1-12.
EDENSOR Tim. (2002).National Identity, Popular Culture and Everyday Life. Oxford.Berg.
EROĞLU Prof. Dr. Hamza. (1982).Atatürk ve Devletçilik. Ankara. Olgaç Matbaası.
ERULUÇ Yusuf Sururi. (1937).Bir Gönül Masalı. İstanbul. Ahmed İhsan Basımevi.
GÜRALLAR Yeşilkaya, Neşe. (2003).Halkevleri, İdeoloji ve Mimarlık, İstanbul. İletişim Yayınları.
GÜRLER Celal Sıtkı. (1940).Eğitmen. Ankara. Ulusal Matbaa.
Halit Bedi. (1934).İnkılap Yolu. Balıkesir. Türk Dili Neşriyatı.
Hüsamettin Şemsi.(1936). Kurtuluş. Bilecik. Bilecik Halkevi Basımevi.
KARAÖMERLIOĞLU Asım. (2006).Orada Bir Köy Var Uzakta, Erken Cumhuriyet Döneminde Köycü Söylem. İstanbul. İletişim Yayınları.
KALAYCIOĞLU Ersin. Sarıbay, Ali Yaşar. (2000). Türkiye’de Politik Değişim ve Modernleşme. İstanbul. Alfa Yayınları.
KÖYMEN Nusret Kemal. (1934).Köycülük Esasları. Ankara. Tarık Edip Kütüphanesi.
Lav, Ercüment. (1940).Karagöz Step’te. Ankara. Ankara Ulusal Matbaası.
NORA Pierre. (2006).Hafıza Mekanları. Ankara.Dost Yayınevi.
ŞENGÜL H.Tarık. (2001).Kentsel Çelişki ve Siyaset. İstanbul. Demokrasi. Kitaplığı.
PARLA Taha. (2005). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de Korporatizm. İstanbul. İletişim Yayınları.
TOR Vedat Nedim. (1941).Değişen Adam. Ankara. Ulusal Matbaa.
ULUSER Kemal (1941). Işık. Ankara. Ulusal Matbaa.