PORPHYRIOS AĞACINA DAYALI UYGULAMALARIN SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ DÜŞÜNME BECERİLERİNE ETKİSİ

Eleştirel, yaratıcı, yansıtıcı ve mantıksal düşünme süreçleri demokratik toplumlarda eğitimin en önemli araçlarından biri olarak görülmektedir. Öğrencilerinin düşünme becerilerini geliştirmek isteyen bir öğretmen, onları üst düzey düşünmeye yönlendirmeli, bu kapsamda kendisi bu becerilere sahip olup bir model rolü üstlenerek öğrencilerinden gelen farklı fikirlere açık olmalıdır. Bu bağlamda eğitimin temelini oluşturan öğretmenlere önemli roller düşmektedir. Öğrenme-öğretme sürecinde öğretmenler tarafından çeşitli öğretim yöntem ve teknikleri uygulanmaktadır. Kullanılan yöntem ve teknikler, kazanımlara, içeriğe, öğrencilerin ilgisine ve konuya göre çeşitlilik göstermektedir. Uygulanan değişik eğitsel yaşantılar, öğrenenlerin herhangi bir konuda sahip oldukları bilişsel, duyuşsal ve devinişsel özelliklerini etkileyebilmektedir. Bununla beraber öğrencilerin düşünme becerileri de etkilenebilmektedir. Bu çalışma, porphyrios ağacı ile desteklenmiş uygulamaların öğretmen adaylarının Genel Biyoloji dersindeki düşünme becerilerine etkisini ve uygulamaya ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma, 2012-2013 güz döneminde Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı 1. sınıfta okuyan 152 öğretmen adayı ile uygulanmıştır. Tesadüfi biçimde yapılandırılmış iki sınıfta yürütülen araştırmada dersler, kontrol grubunda (n=78) geleneksel anlayışla (öğretim elemanı sunumu), deney grubunda (n=74) ise porphyrios ağacına dayalı öğrenen merkezli uygulamalarla gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının "Canlıların Sistematiği" konusundaki eleştirel, yaratıcı, mantıksal ve yansıtıcı uygulamalarla daha iyi düzeye geldiği belirlenmiştir. Bunun yanında öğretmen adaylarının kullanılan öğretimsel materyale ve Genel Biyoloji dersine yönelik görüşleri olumlu bulunmuştur. Sonuçlar, literatür ile karşılaştırılmış ve öneriler geliştirilmiştir

THE EFFECT OF PORPHYRIOS TREE BASED ACTIVITIES ON CLASSROOM PROSPECTIVE TEACHERS’ THINKING ABILITIES

Critical, creative, reflective and logical thinking is one of the most important tools of education in democratic societies. The teachers, who are expected to have the students’ thinking developed and supported, are also expected to think in various levels so that they can be a model to their students in this way and to be open individuals for different ideas and various ways of thinking. In this context, first of all, the teachers must support the students to establish the bond of knowledge with life. Students experience with different teaching methods and techniques throughout their education lives. The different educational experiences affect cognitive and affective understandings of students. In this study, effectiveness of porphyrios tree on thinking abilities (critical, creative, reflective, and logical thinking) about systematic concepts of the selected unit in biology course was determined. The sample of this study consists of 152 first class students having education in Department of Primary School Classroom Teaching in fall semester of 2012-2013 academic years. These students were divided into two groups each of which consists of seventy-four and seventy-eight individuals. The results of this study indicated that instruction based on porphyrios tree activities in which visual graphics were used was better than the instruction based on traditional activities on thinking abilities about systematic concepts and promoting students’ thinking features about General Biology course. The results were compared with the literature and recommendations were developed

PDF

___

SUYÛTÎ, Abdurrahman b. Ebî Bekr; Takabâtu’l-Huffâz, Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 1403.
TABERÂNÎ, Suleyman b. Ahmed; el-Mu’cemu’l-Kebîr, Thk.: Hamdi b. Abdilmecîd, Mektebetu’lUlûm ve’l-Hikem, Musul, 1404/1983.
TAHÂVÎ, Ebû Cafer Ahmet b. Muhammed; Şerhu Meâni’l-Âsâr, Thk.: Muhammed Zuhrî enNeccâr, Dâru’l-Kutubi’l-Ilmiyye, Beyrut, 1399.
TAYÂLÎSÎ, Süleymân b. Dâvud Ebû Davud, el-Müsned, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut t.y.
TİRMİZÎ, Muhammed b. Îsâ, es-Sünen (el-Câmiu’s-Sahîh), Thk.: A. M. Şakir, Dâru İhyâi’t-Türâs el-Arabî, Beyrut t.y.
UKAYLÎ, Ebû Ca’fer; Kitâbu’d-Duafâi’l-Kebîr, Beyrut, 1404/1984.
YÜCEL, Ahmet, Hadis Usûlü, İstanbul, 2011.
ZEHEBÎ, Şemsuddin Muhammed b. Ahmed Ebû Abdullah, el-Kâşif, Dâru’l-Kıbleti li’s-Sekâfeti’lİslâmiyye, Cidde, 1412/1992.
………..; Mizânu’l İtidal fi Nakdi’r-Rical, Dâru’l Kutubi’l Ilmiyye, Beyrut, 1995.
……….; el-Muğnî fi’d-Duafâ’, Thk. Nûruddin Itr, b.y., t.y.
………..;er-Ruvâtu’s-Sikât el-Mutekellem fîhim bi mâ lâ Yûceb, Thk.: Muhammed İbrahim elMavsılî, Dâru’l-Beşâiri’l-İslâmiyye, Beyrut, 1992.
………..; Siyeru A’lâmi’n-Nubelâ, Beyrut, 1413.
………; Zikru Esmâin men Tukullime fîhî, Mektebetu’l-Menâr, Zerkâ, 1406
Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiriler Kitabı, p. 69-73, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.
DUTOĞLU, G ve TUNCEL, M. (2008). Aday Öğretmenlerin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ile Duygusal Zekâ Düzeyleri Arasındaki İlişki. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1).
EV, E. (2003). İlköğretim Matematik Öğretiminde Çalışma Yaprakları ile Öğretimin Öğrenci ve Öğretmenlerin Derse İlişkin Görüşleri ve Öğrenci Başarısına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
FACIONE, P. A., FACIONE, N. C. ve GIANCARLO, C. A. F. (1998). The California Critical Thinking Dispositions Inventory. California: Academic Pres.
GEBAN, Ö., AŞKAR, P. ve ÖZKAN, İ. (1992). Effects Of Computer Simulations and Problem Solving Approaches on High School Students. Journal of Educational Research, 86, 5–10.
GENÇ, S. Z. (2008). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(1), p. 89-116.
GEORGE, D. ve MALLERY, P. (2003). SPSS For Windows, Step by Step, A Simple Guide and Reference. Fourth edition. Boston: Allyn and Bacon.
GILBERT, J. K., OSBORNE, R. J. ve FENSHAM, P. J. (1982). Children’s Science and Its Concequences For Teaching. Science Education, 66, 623-633.
GÜLEÇ, H. Ç. (2010). Okulöncesi Öğretmen Adayları ve Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünce Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(157), p. 3-14.
GÜRGEN, E. T. ve BİLEN, S. (2005). Müzik Alan Derslerinin Müzik Öğretmeni Adaylarının Yaratıcı Düşünme Becerileri Üzerindeki Etkileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), p. 325-338.
HAMURCU, H., AKAMCA, G. Ö. ve GÜNAY, Y. (2005). Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı Öğrencilerinin Eleştirel Düşünmeye Yönelik Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, p. 12-25.
İŞLEYEN, T. ve KÜÇÜK, B. (2013). Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Düşünme Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), p. 199-208.
JOHNSON, M. A. ve LAWSON, A. E. (1998). What Are The Relative Effects of Reasoning Ability and Prior Knowledge on Biology Achievement in Expository and Inquiry Classes? Journal of Research in Science Teaching, 35(1), p. 89-103.
KAPTAN, F. ve KORKMAZ, H. (2001). İlköğretimde Fen Öğretimi. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
KARAKUYU, Y. ve TORTOP, H. S. (2009). Düşünce Deneyleriyle İlgili Problem Çözme Etkinliğinin Öğrencilerin Mantıksal Düşünme Becerileri ve Kavramsal Anlama Düzeylerine Etkisinin Araştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(19), p. 42-58.
KARATAŞ, S. ve ÖZCAN, S. (2010). Yaratıcı Düşünme Etkinliklerinin Öğrencilerin Yaratıcı Düşünmelerine ve Proje Geliştirmelerine Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), p. 225-243.
KARTAL, T. (2012). İlköğretim Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(2), p. 279-297.
KILIÇ, D. ve SAĞLAM, N. (2009). Öğrencilerin Mantıksal Düşünme Yeteneklerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 2(10), p. 23-381.
KINCAL, R. Y. ve YAZGAN, A. D. (2010). İlköğretim 7. ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Formal Operasyonel Düşünme Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. İlköğretim Online, 9(2), p. 723-733.
KORKMAZ, H. (2002). Fen Eğitiminde Proje Tabanlı Öğrenmenin Yaratıcı Düşünme, Problem Çözme ve Akademik Risk Alma Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
KORKMAZ, O. ve YEŞİL, R. (2009). Öğretim Kademelerine Göre Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 10(2), p. 19-29.
KÖKDEMİR, D. (2003). Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
LAIUS, A. ve RANNIKMAE, M. (2005). The Influence of STL Teaching on Students’ Creative Thinking. Cresils Contributions of Research to Enhancing Students’ Interest in Learning Science. Barcelona, Esera. http://na-serv.did.gu.se/ESERA05/cd/ esera.htm adresinden 10.06.2013 tarihinde erişilmiştir.
LINCOLN, Y. S. ve GUBA, E. G. (1985). Naturalistic Inquiry. Newburry Park, CA: Sage.
MATUD, M. P., RODRIGUEZ, C. ve GRANDE, J. (2007). Gender Differences In Creative Thinking. Tenerife, Espagne: Facultad de Psicología, Universidad de La Laguna, Campus de Guajara. http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=18957305 adresinden 06.07.2013 tarihinde erişilmiştir.
MCMILLAN, J. H. (2000). Educational Research. Fundamentals for the Consumer.
MERAL, E. ve SEMERCİ, Ç. (2009). Yeni (2006) İlköğretim İngilizce Programını Uygulayan Öğretmenlerin Eleştirel ve Yansıtıcı Düşünmeleri. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, p. 50-54.
MILES, M. ve HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. Thousand Oaks, CA: Sage.
ÖZDEMİR, S. M. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), p. 1-17.
RODGERS, C. (2002). Defining Reflection: Another Look At John Dewey and Reflective Thinking. Teachers College Record, 104(4), p. 842-866.
SAÇLI, F. ve DEMİRHAN, G. (2008). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Programında Öğrenim Gören Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Düzeylerinin Saptanması ve Karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), p. 92-110.
SEMERCİ, Ç. (2007). Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Yansıtıcı Düşünme Eğilimi (YANDE) Ölçeğinin Geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), p. 1353- 1377.
ŞEN, Ü. (2009). An Evaluation About Turkish Teacher Candidates’ Critical Thinking Attitudes in terms of Difference Variable. Journal of World of Turks, 1(2).
ŞENLİK, N. Z., BALKAN, Ö. ve AYCAN, Ş. (2011). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Becerileri: Muğla Üniversitesi Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(1), p. 67–76.
TEKBIYIK, A. ve İPEK, C. (2007). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilimlerine Yönelik Tutumları ve Mantıksal Düşünme Becerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, IV(I), p. 102-117.
TEMEL, S. ve MORGİL, İ. (2007). Kimya Eğitiminde Laboratuvarda Problem Çözme Uygulamasının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerine ve Mantıksal Düşünme Yeteneklerine Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, p. 89-97.
TOBIN, K. ve COPIE, W. (1981). The Development and Validation of a Group Test of Logical Thinking. Educational an Psychological Measurement, 41(2), p. 413-423.
TURAL, A. ve SEÇGİN, F. (2012). Sosyal Bilgiler ile Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma. E-International Journal of Educational Research, 3(1), p. 63-77.
TÜMKAYA, S. (2011). Fen Bilimleri Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Öğrenme Stillerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), p. 215-234.
ÜNAL, H., BAYRAM, H. ve SÖKMEN, N. (1988). Fen Bilgisi Dersinde Temel Kimya Kavramlarının Kavramsal Olarak Öğretilmesinde Öğrencilerin Mantıksal Düşünme Yeteneklerinin ve Öğretim Yönteminin Etkisi. www.fedu.metu.edu.tr adresinden 10.08.2012 tarihinde erişilmiştir.
WILLIAMS, R. L. (1989). A Comparative Study of Logical Thinking Skills: West German Data. Report-Research, ERIC: ED305249.
WONG, W. Y., TAM, K. H. ve FONG, C. W. (1994). The Logical Thinking of Graduate MastersMistresses in Hong Kong. Education Journal, 22(2), p. 255-266.
YAMAN, S. ve YALÇIN, N. (2005). Fen Bilgisi Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenme Yaklaşımının Yaratıcı Düşünme Becerisine Etkisi. İlköğretim-Online, 4(1), p. 42-52.
YAMAN, S. ve KARAMUSTAFAOĞLU, S. (2006). Öğretmen Adaylarının Mantıksal Düşünme Becerileri ve Kimya Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), p. 91-106.
YANGIN, S. (2013). Pre-service Classroom Teachers' Mislearnings of Classification of The Plant Kingdom and The Effect of Porphyrios Tree on Removing Them'. Journal of Baltic Science Education (JBSE), 12(2), p. 178-190.
YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
YU CHU, Y. (1997). Teacher Training for Critical Thinking Instruction Via a Computer Simulation. The Faculty of the Curry School of Education, University of Virginia.
ZAYİF, K. (2008). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.