ORYANTALİZM ÜZERİNE ANTROPOLOJİK TARTIŞMALAR

Temel anlamda oryantalizm, Doğu ve Uzakdoğu ülkelerin inanışlarını, dilini, tarihini ve uygarlıklarını inceleyen bir anlayıştır. Sömürgecilik ve oryantalizmin temeli, aslında Doğu-Batı karşıtlığının bir ürünü olarak ortaya çıkmaktadır. Çünkü Batının geçmişte olduğu gibi bugünde mücadele ve temel ilgi alanı Doğu toplumlarıdır. Özellikle antropoloji tarafından yapılan kültür analizlerinin, toplumları anlama ya da tanıma amaçlı yapılmasından ziyade, onları belli bir zaman ya da gelişim çizgisi içinde sınıflandırılarak ideolojik bir yaklaşım getirdiği yönünde genel bir eğilim vardır. Bu konuda postmodern antropologlar, modern antropolojinin etnografik yöntemlerle toplumlar hakkında bilgi toplamasını sorgulamakta, şüpheci davranmakta ve buna karşı alternatif çözümler öne sürmektedir. Bu kapsamda antropolojik söylemler içinde, yazınsal metinlerle ilişki kurulmakta ve buradan toplumu ilgilendiren kültürel kodlar çıkarılmaktadır. Postmodern antropologlar, diğer kültürler üzerine yapılan etnografik çalışmaların nesnel olamayacağını, bir şekilde antropologların kendi öznel düşüncelerinin de araştırma içinde yer alacağı eleştirisinde bulunurlar. Bu anlayış içinde antropolojinin, sömürge sistemi tarafından temsil edilen iktidar yapısının sürdürülmesine dolaylı olarak da olsa destek verdiği belirtilir. Oysaki günümüzde pek çok antropolog, küresel kültürün yozlaştırdığı yerel kültürlere destek vermekte ve onların mücadele alanını genişletmektedir. Bu toplumluklara yönelik birçok yardım programında (sağlık, üretim, gıda, aile...) antropologlar, yerel kültür ile batılı idareciler arasında bir köprü görevi görmekte ve amaca kısa sürede ulaşmada önemli rol oynamaktadır. Söz konusu çalışmada, geçmiş ve günümüz oryantalizm anlayışı ve bu anlayıştan ortaya çıkan kavramlardan hareket edilerek, oryantalizm ile antropoloji arasındaki ilişkiler bütünü irdelenmeye çalışılmıştır

ANTHROPOLOGICAL DISCUSSIONS ON ORIENTALISM

In general terms orientalism is a conception which studies believes, language, history and civilizations of Eastern and Far Eastern countries. The base of colonialism and orientalism in fact has appeared as a result of the controversy between the East and the West. Because the struggle and basic field of interest of the West is Eastern civilizations as it was in the past. There has been a tendency of the cultural analysis especially done by anthropology towards bringing an ideological approach by classifying communities in a time or development line instead of trying to understand or know them better. About this topic postmodern anthropologists have questioned the fact that modern anthropology gets information about communities by using ethnographic methods, acted suspiciously and proposed alternative solutions against this. Within this respect among anthropological discourses, a connection is made between written texts and then cultural codes regarding that community are brought out from this. Postmodern anthropologists criticize that ethnographic studies on other communities can not be objective and subjective ideas of anthropologists take place in the studies in a way. Within this respect, it is suggested that anthropology supports continuation of the existing power structure which is represented by colonial system although this support is indirect. However, today many anthropologists are supportive about local cultures which are degenerated by global culture and broaden their struggle field. In many help programs towards these communities anthropologists have acted as a bridge between the local culture and production

PDF

___

KAYNAKÇA
ABDÜLMELİK, E. (2007). “Krizdeki Oryantalizm”, In. A. Yıldız (ed.), Oryantalizm Tartışma Metinleri, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
AHMED, A.G. (2008). “Antropoloji ve sömürgecilik Üzerine Üçüncü Dünyadan Bazı Gözlemler: Sudan”, In. T. Asad (ed.), Antropoloji ve Sömürgecilik, Ankara: Ütopya Yayınları.
ARLI, A. (2004). Oryantalizm, Oksidentalizm ve Şerif Mardin, İstanbul: Küre Yayınları.
ASAD, T. (2008). “ Giriş”, In. T. Asad (ed.), Antropoloji ve Sömürgecilik, (Çev: A.Karınca), Ankara: Ütopya Yayınları.
ASAD, T. (2008). “Avrupalı-Olmayan Yönetimin İki Avrupalı İmgesi”, In. T. Asad (ed.),Antropoloji ve Sömürgecilik,(Çev: A.Karınca), Ankara: Ütopya Yayınları.
AYDIN, S. & EMİROĞLU, K. (2003). Antropoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
BAŞ, T. & AKTURAN, U. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları.
BATES, D.G. (2009). 21. Yüzyılda Kültürel Antropoloji: İnsanın Doğadaki Yeri, (Çev: S.Aydın et al), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları
BONINE, M.E. (2011). Ortadoğu Tarihi,(Çev: F. Aytuna), İstanbul: İnkılap Kitabevi Yayınları.
BOYNE, R. &RATTANSI, A. (1990).“The Theory and Politics of Postmodernism: By Way of an Introduction”, In. Roy Boyne & Ali Rattansi (eds.), Postmodernism and Society, London: MacMillan Education LTD.
BULUT, Y. (2004). Oryantalizmin Kısa Tarihi, İstanbul: Küre Yayınları.
BULOOKBASHI, A.A. (2009). The Contribution of Foreign Anthropologists to Iranology, New York: Berghahn Books
CLIFFORD, J. (2007). “Oryantalizm Üzerine”,In. A, Yılmaz (ed.), Oryantalim: Tartışma Metinleri, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
CLIFFORD, J. (1988). The Predicament of Culture: Twentieth-Century Ethnography, Literature, and Art, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
ERIKSEN, T.H. (2009). Küçük Yerler, Büyük Meseleler: Sosyal ve Kültürel Antropoloji,(Çev: E.Koca), Ankara: Birleşik Yayınevi.
ERIKSEN, T.H. & NIELSEN, F.S. (2010). Antropoloji Tarihi,(Çev: A. Bora), İstanbul: İletişim Yayıncılık.
FRIEDMAN, J. (1999). “Küresel Sistem, Küreselleşme ve Modernitenin Parametreleri”, In. A. Topçuoğlu & Y. Aktay (eds.), Postmodernizm ve İslam, Küreselleşme ve Oryantalizm, Ankara: Vadi Yayınları.
FORSTER, P. (2008). “Ampirizm ve Emperyalizm: Yeni Solun Sosyal Antropoloji Eleştirisinin Bir Değerlendirmesi”, In. T. Asad (ed.), Antropoloji ve Sömürgecilik,(Çev: A.Karınca), Ankara: Ütopya Yayınları.
GEERTZ, C. (20011).Gerçeğin Ardından: Bir Antropoloğun Gözünden İki İslam Ülkesinin Son Kırk Yılı, (Çev: U. Türkmen), Ankara: Dipnot Yayınları.
GEERTZ, C. (1973). The Interpretation of Cultures, New York: Basic Books.
GOODENOUGH,W.H.(1964).“Cultural Anthropology and Linguistics”, In D. Hymes (ed.), Language In Culture and Society, New York: Haper& Row.
GÖRSEL DÜNYA ANSİKLOPEDİSİ. (1983). Emperyalizm, Cilt 4, İstanbul: Görsel Yayınları.
HARIS, M. (2001). The Rise of Anthropological Theory, Walnut Creek: Altamira Press.
KANAR, Y. (2006). Batı’nın Doğu’su: Avrupa Barbarlığının Küreselleşmesi,İstanbul:Kitabevi Yayınları.
KEYMAN, F., MUTMAN, M. &YEĞENOĞLU, M. (1999). Oryantalizm, Hegemonya ve Kültürel Fark, İstanbul: İletişim Yayınları.
KIZILÇELİK, S. (1994). Postmodernizm: Modernlik Projesine Bir Başkaldırı, Türkiye Günlüğü,30.
KIRBY, V. (1989). Re-writing: Postmodernism and Ethnography, Mankind, 19(1): 36-45.
LINDHOM, C. (2004). İslami Ortadoğu: Tarihsel Antropoloji, (Çev: B. Şafak), Ankara: İmge Yayınevi.
MALINOWSKI, B. (1990). İnsan ve Kültür, (Çev: M.Gümüş), Ankara: Verso Yayınları.
MARCUS, G.E. & MYERS, F.R. (1995). The Traffic in Culture: Refiguring Art and Anthropology, Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
MERGUOGR, J. G. (1986). Foucault, (Çev. N. Elhüseyni), İstanbul: AFA Yayınları.
ÖZBUDUN, S. & ŞAFAK, B. (2012). Antropoloji: Kuramlar, Kuramcılar, Ankara: Dipnot Yayınları.
ÖZTÜRK, A.S. (2012). “Önyargının Gerçeğe Kurgusal Yolculuğu: Shakespeare’ in Eserlerinde İslam Anlayışı”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Winter 7(1):1793-1802.
PELS, P. (1997). “The Anthropology of Colonialism: Culture, History, and the Emergence of Western Governmentality”, Anna. Rev. Anthropol, 26:163-113.
RUBIN, A.N. (2007). “Edward W. Said”, In. A, Yılmaz (ed.), Oryantalim: Tartışma Metinleri, Ankara: Doğu-Batı Yayınları.
SAID, E. (2000). Oryantalizm Eleştirileri, (Çev: İslam Özkan et al.),İstanbul: Bahar Yayınevi.
SAID, E. (1999). Oryantalizm, (Çev: S. Ayaz),İstanbul: Pınar Yayınları.
SARUP, M. (1993). An Introductory Guide to Post-Structuralism and Postmodernism. Atlanta: University of Georgia Press.
STAGER, M.B. (2004). Küreselleşme, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
TURNER, B.S. (1999). “Oryantalizm: Postmodernizm ve Din”, In. A. Topçuoğlu & Y. Aktay (eds.), Postmodernizm ve İslam, Küreselleşme ve Oryantalizm, Ankara: Vadi Yayınları.
WOLF, E.R.(1982). Europe and the People Without History, University of California Press.
YILDIRIM, S. (2003).Oryantalistlerin Yanılgıları, İstanbul: Ufuk Yayınları.
ZAKZUK, M.H. (1993). Oryantalizm veya Medeniyet Hesaplaşmasının Arka Planı, (Çev: A. Hatip), İzmir: Işık Yayınları.