MOTİVASYONEL DİL TEORİSİ IŞIĞINDA OKUL MÜDÜRLERİNİN KULLANDIĞI MOTİVASYONEL DİLİN ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL VATANDAŞLIK DAVRANIŞLARINA OLAN ETKİSİ
Bu çalışmanın amacı okul müdürlerinin motivasyonel dil teorisi bağlaminda öğretmenlerine yönelik kullandıkları motivasyonel dilin, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışlarına olan etkilerinin incelenmesidir. Çalışmanın örneklemini İstanbul ili Gaziosmanpaşa ilçesinde görev yapan 219 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubu tesadüfi örneklem metoduna göre seçilmiş olup 122'si kadın 97'si erkektir. Araştırmanın amacına dayalı olarak bu çalışmada, yüzde, standart sapma, t-testi, varyans (ANOVA) analizi, Post Hoc ve regresyon gibi istatistik test teknikleri kullanılmıştır. Araştırmaya gönüllü olarak katılan öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı algıları "Örgütsel Vatandaşlık Davranışı" ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Öğretmenlerin sahip olduğu müdürlerinin kullandığı motivasyonel dile yönelik algıları ise "Okul Müdürlerine Yönelik Motivasyonel Dil Ölçeği" kullanarak elde edilmiştir. Araştırma sonucu elde edilen bulgular ışığında, eğitim fakültesi mezunu ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin sahip oldukları algılara göre okul müdürlerinin motivasyonel dilin cesaret verici boyutunu daha az kullandığı sonucuna erişilmiş ve motivasyonel dilin etki katsayısı (?²) .078 olarak bulunmuştur. Motivasyonel dil teorisini oluşturan yönlendirici dil, cesaret verici dil ve aitlik yaratıcı dil boyutları ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Yapılan regresyon analizi sonucunda, motivasyonel dil davranışının öğretmenlerin sahip olduğu örgütsel vatandaşlık davranışı üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu ve örgütsel vatandaşlık özelliklerine ilişkin değişimin yaklaşık % 6,5'inin motivasyonel dil davranışı tarafından yordandığı bulunmuştur.
THE EFFECT OF MOTIVATIONAL LANGUGE, WHICH SCHOOL PRINCIPALS’ ARE USING, ON TEACHERS’ ORGANISATIONAL CITIZENSHIP BEHAVIOUR: IN THE LIGHT OF MOTIVATIONAL LANGUAGE THEORY
The purpose of the study is to analyse the effect of school principals’ motivational language on primary schools’ and secondary school teachers’ organisational citizenship behaviours within the context of Motivational Language Theory. The population of the study was consisted of 219 teachers who were working at Gaziosmanpaşa district of İstanbul. The study group was selected in random sampling method and 97 of them are male, 122 of them are female. In accordance with the purpose of the study, percentage, standard deviation, t-test, ANOVA variance Analysis, Post-Hoc and Regression tests were employed in the study. Voluntarily participated teachers’ organisational citizenship behaviour perceptions were gathered by using organisational citizenship behaviour scale in study. Teachers’ perceptions for school principals who were using motivational language were gathered by using “Motivational Language Scale for School Principals. As a result of the study, teachers who graduated from education faculty perceived that school principals were using less illocutionary language and effect size of motivating language (ɳ²) was .078. Positive significant correlation was reached between the subdimensions of motivational language theory which are perlocutionary language, illocutionary language, locutionary language and organisational citizenship behaviour. Upon the completion of regression analysis, It was found that motivational language behaviour had significant effect on and predicted organisational citizenship behaviour aproximately % 6,5
___
- ABAZAOLU, İ., Yıldırım, O., Yıldızhan, Y. (2014). “Türkiyenin öğretmen profili / Turkey's teacher profıle”, TURKISH STUDIES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.649, p. 1- 20.
- AKTEPE, V. (2014). “Okul yöneticilerinin seçme ve yetiştirme uygulamalarına yönelik öğretmen ve yönetici görüşleri / Ideas of educators about application of national education ministry on chosing and growing school administrators” TURKISH STUDIES - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308- 2140, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, Doi Number http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6207, p. 89-105,
- BANDURA, A. (1997). Self- efficiacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman.
- BALCI, A., Baltacı, A., Fidan, T., Cereci, C. ve Acar, U. (2012). Örgütsel sosyalleşmenin, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlıkla ilişkisi: ilköğretim okulu yöneticileri üzerinde bir araştırma. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 2 (2), 47–74.
- BAŞ G. ve Şentürk, C. (2011). İlköğretim okulu öğretmenlerinin örgütsel adalet, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel güven algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 29- 62.
- BATEMAN, T. S., ve Organ, D. W. (1983). Job satisfaction and the good soldier: The relationship between affect and employee "citizenship". Academy Of Management Journal,26(4), 587- 595.
- BATEMAN , T . S . ve Strasser , S . (1984). A longitudinal analysis of the antecedents of organizational commitment. Academy of Management Journal 27 (1), 95 – 112 .
- BULUÇ, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 571-602.
- BURSALIOĞLU, Z. (2005). Eğitim yönetiminde teori ve uygulama. Ankara: Pegem A.
- DIPAOLA, M. F. ve Hoy, W. K. (2005). Organizational citizenship of faculty and achievement of high school students. The High School Journal, 88(3),35-44.
- DIPAOLA, M. F. ve Tschannen-Moran, M.(2001). Organistaional citizenship behaviourin schools and its relationship to school climate. Journal of School Leadership, 11, 427-447.
- FREEMAN, R. B. (1978). Job satisfaction as an economic variable. The American Economic Review. 66(2), 361-368.
- GARDNER, R. C. (1985). Social psychology and second language learning: The role of attitudes and motivation. London: Edward Arnold.
- HOY, W. K. ve Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama.(Çev. S. Turan). Ankara: Nobel Yayın.
- HURD, S. (2006). Towards a better understanding of the dynamic role of distance language learner: Learner perceptions of personality, motivation, roles and approaches. Distance Education, 27, 303-329.
- KARAASLAN, Ö. (2010). Motivasyonel dilin örgütsel vatandaşlık davranışı ile olan ilişkisinde lider üye etkileşimin aracılık etkisinde incelenmesi: Yapısal eşitlik modelinde bir uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Harp Akademileri Komutanlığı Stratejik Araştırmalar Enstitüsü, İstanbul.
- KARADAĞ, M. (2012). Örgütlerde çalışanların kişilik özellikleri ve motivasyon -ampirik bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
- KARASAR, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- RECEPOĞLU, E. ve KILINÇ, A., Ç.(2014). “Türkiye’de Okul Yöneticilerinin Seçilmesi Ve Yetiştirilmesi, Mevcut Sorunlar Ve Çözüm Önerileri/Raising And Selecting School Administrators In Turkey, Present Problems And Solutions” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, ISSN: 1308- 2140, Volume 9/2 Winter 2014, www.turkishstudies.net, Doi Number http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6136. p. 1817-1845.
- KESKİN, S. (2005). Öğretmenlerde çalışma değerleri ve örgütsel vatandaşlık Yayınlanmamış YüksekLlisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
- KIM, K. I., ve Organ, D. W. (1982). Determinants of leader-subordinate exchange relationships. Group & Organization Studies (Pre-1986), 7(1), 77-77.
- LATHAM, G. P., ve Locke, E. A. (1979). Goal setting-A motivational technique that works. Organizational Dynamics, 8(2), 68-68.
- LATHAM, G. P., ve Locke, E. A. (2006). Enhancing the benefits and overcoming the pitfalls of goal setting. Organizational Dynamics, 35(4), 332-340.
- LOCKE, E., A., ve Latham, G., P. (2004). What should we do about motivation theory? six recommendations for the twenty-first century. Academy of Management.the Academy of Management Review, 29(3), 388-403.
- LOCKE, E. A., ve Latham, G. P. (2009). Has goal setting gone wild, or have its attackers abandoned good scholarship? The Academy of Management Perspectives, 23(1), 17.
- MAYFIELD, J., Mayfield, M. ve Kopf, J. (1995). Motivational language: Exploring theory with scale development. The Journal of Business Communication, 32 (4), 329-344.
- MAYFIELD, J., Mayfield, M. ve Kopf, J. (1998). The effects of leader motivating language on subordinate performance and satisfaction. Human Resource Management, 37 (3-4), 235- 235.
- MCGREGOR, D. M. (1966). Leadership and motivation.Cambridge, MA: MIT Press.
- MERT, İ., S., Keskin, N. ve Baş, T. (2011). Motivasyonel dil (MD) teorisi ve ölçme aracının Türkçe’de geçerlik ve güvenilirlik anal izi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12 (2), 243-255.
- MEYER , J . P . ve Allen , N . J . ( 1984 ). Testing the ‘ Side-Bet Theory ’of organizational commitment: Some methodological considerations . Journal of Applied Psychology 69 (3) : 372 – 378 .
- MEYER , J . P . ve Allen , N . J . ( 1991 ). A three-component conceptualization of organizational commitment . Human Resource Management Review 1 (1) : 61 – 89 .
- MINTZBERG, H. (1993). Structure in Fives: Designing effective organisations. Prentice Hall Inc, New Jersey: USA
- ORGAN, D. W. (1997). Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time. Human Performance, 10(2), 85-97.
- ORGAN, D. W. ve Konovsky , M. A . (1989). Cognitive versus affective determinants of organisational citizenship behaviour. Journal of Applied Psychology, 7 4, 157-164.
- ORGAN, D. W. ve Lingl, A. (1995). Personality, satisfaction, and organizational citizenship behavior. Journal of Social Psychology, 135(3), 339-355.
- ORGAN, D. W., Podsakoff, P. M., ve MacKenzie, S. B. (2006). Organizational citizenship behavior: Its nature, antecedents, and consequences. Thousand Oaks, CA: Sage.
- ÖZEN, H. (2010). Okul geliştirme açısından okul müdürlerinde bulunması gereken yönetsel liderlik yeteneklerinin öğretmenler tarafından algılanması. II. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi 23-25 Haziran 2010- Kütahya.
- ÖZEN, H. (2013). Okul müdürlerine yönelik motivasyonel dil ölçeği: Türk kültürüne uyarlama, dil geçerliği ve faktör yapısının incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational Sciences Research, 3 (1), 87–103.
- ÖZÇELİK, F. (2002). İnsan doğası ve yönetsel yaklaşımlar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eskişehir.
- PERRY, J., L. ve Hondeghem, A. (2008). Motivation in Public Management : The Call of Public Service. Oxford, GBR: Oxford University Press.
- PODSAKOFF, P. M. ve MacKenzie, S. B. (1997). Impact of Organizational Citizenship Behavior on Organizational Performance: A Review and Suggestions for Future Research. Human Performance, 10(2), 133-151.
- PODSAKOFF, P.,M., MacKenzie, S.,B., Moorman, R., H. ve Fetter, R. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on followers’ trust in leader, satisfaction and organisational citizenship behavior. Leadership Quarterly, 1, 107-142.
- POLAT, S. (2007). Ortaögretim ögretmenlerinin örgütsel adalet algilari, örgütsel güven düzeyleri ile örgütsel vatandaslik davranislari arasindaki ilişki. Doktora Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kocaeli.
- POLAT, S. (2009). Organizational citizenship behavior (OCB) display levels of the teachers at secondary schools according to the perceptions of the school administrators, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 1(1),1591-1596.
- POLAT, S. ve Celep, C. (2008). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 54 bahar, 307-331.
- REDENIUS, D. H. (2006). Personal trainers' leadership styles, motivational language and perceived quality of relationship between clients and trainers. The University of Texas at El Paso). ProQuest Dissertations and Theses.
- SCHOLL, R. W., Cooper, E. A ., ve McKenna, J. F. (1987). Referent selection in determining equity perceptions: Differential effects on behavioral and attitudinal outcomes. Personnel Psychology, 40(1 ), 113-124.
- SMITH, C.,A. Organ, D.,W. ve Near, J.,P.(1983). Organizational citizenship behavior: Its nature and antecedants. Journal of Applied Psychology, 68, 653-663.
- SULLIVAN, J. (1988). Three roles of language in motivation theory. Academy of Management Review, 13 (1), 104-115.
- TAYLOR, W., F.(1911). The principles of scientific management. http://www.maine.gov/dhhs/btc/articles/taylor-principles-scientific-management.pdf adlı siteden 14.01.2013 tarihinde alınmıştır.