SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ EKOLOJİK AYAK İZİ FARKINDALIK DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerini araştırmaktır. Araştırma, ilişkisel tarama modeline göre gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın değişkenleri; cinsiyet, sınıf seviyesi, ebeveynlerin gelir ve eğitim durumu, en uzun süre yaşanılan yerleşim birimidir. Araştırmada veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen 'Ekolojik Ayak İzi Farkındalık Ölçeği' ile toplanmış ve SPSS 19.0 paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırma ön ve asıl uygulama olmak üzere iki aşamada tamamlanmıştır. Ön uygulama 2012-2013 eğitim öğretim yılı Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı 1. ve 4. sınıf öğrencileri ile Fen Bilgisi Öğretmenliği 3. sınıfta öğrenim gören toplam 283 öğrenci ile yapılmıştır. Asıl uygulama ise 2012-2013 eğitim öğretim yılı Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı 2. ve 3. sınıfta okuyan toplam 372 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda bir "ekolojik ayak izi farkındalık ölçeği" geliştirilmiştir. Bu ölçeğe göre sınıf öğretmeni adaylarının ekolojik ayak izi farkındalıklarında sınıf seviyesi, ebeveynlerin eğitim durumu değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. En uzun süre yaşanılan yerleşim birimine göre; gıda, ulaşım-barınma ve enerji alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuşken, atıklar ve su tüketimi alt boyutunda anlamlı farklılık bulunmamıştır. Cinsiyete göre ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerine bakıldığında enerji, atıklar ve su tüketimi alt boyutlarında kadınlar lehine anlamlı farklılık bulunmuşken; gıda, ulaşım-barınma alt boyutlarında anlamlı farklılık görülmemiştir
INVESTIGATION OF ECOLOGICAL FOOT PRINT LEVELS OF CLASSROM TEACHER CANDIDATES
The aim of this study was to investigate ecological foot print levels of classroom teacher candidates. The research was carried out relational survey model. The variables of this research are sex, parental income and education level, the location of the place of residence for a long time and Environmental Education course. The data were collected Ecological Footprint Awareness Scale which was developed by the authors. The data were evaluated by using SPSS 19.0 statistical program on computer. The research was completed in two stages including the pre and actual application. The pre-application was conducted with a total of 283 students which were the first- and fourth grade of Gazi University, Education Faculty, Primary School Teaching Programme and third grade of Science and Technology Programme in the academic year of 20122013. The actual application was carried out a total of 372 second - and third -year students enrolled to Gazi University Education Faculty, Primary School Teaching Programme in the academic year of 2012-2013. As a result of this research “Ecological Footprint Awareness Scale” was developed. The research findings, classroom teachers' awareness of ecological footprint and grade level, parental educational status, environmental education course to take-deny variables did not differ significantly. According to the place of residence for a long time, food, transportation, housing, and energy sub-observed, a significant difference, waste and water consumption, significant differences were sub-dimension. From the energy level of awareness of gender-based ecological footprint, waste and water consumption was observed, no significant difference in favor of women in sub-dimensions, food, transportation, observed a significant difference in the bottom-dwelling
___
- AKILLI, H., KEMAHLI, F., OKUDAN, K. (2008). Ekolojik ayak izinin kavramsal içeriği ve Akdeniz üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesinde bireysel ayak izi hesaplaması. Akdeniz İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(15) 1-25.
- ÇEPEL, N. (1992). Doğa çevre ekoloji ve insanlığın ekolojik sorunları. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
- DU, B. , ZHANG, K. , SONG, G., WEN, Z. (2006). Methodology for an urban ecological footprınt to evaluate sustainable development in China. İnternational Journal Of Sustainable Development and World Ecology, 13, 245-254.
- DÜNYA DOĞAL YAŞAMI KORUMA VAKFI TÜRKİYE RAPORU, WWF 2012.
- EK, H. N., KILIÇ, N. , ÖĞDÜM, P., DÜZGÜN, G. ve ŞEKER, S. (2009). Adnan Menderes Üniversitesinin farklı akademik alanlarında öğrenim gören ilk ve son sınıf öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları ve duyarlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 125- 136.
- EROL, G. H. ve GEZER, K. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının çevreye ve çevre sorunlarına yönelik tutumları. International Journal Of Environment and Science Education, 1(1), 65- 77.
- KARACA, H. (1998). Yeni bir insan aranıyor. Yeşil Atlas Dergisi, 21, 44-48.
- KARASAR, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınevi.
- KELEŞ, Ö. (2007). Sürdürülebilir yaşama yönelik çevre eğitimi aracı olarak ekolojik ayak İzinin uygulanması ve değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- KELEŞ, Ö. , UZUN, N. ve ÖZSOY, S. (2008). Öğretmen adaylarının ekolojik ayak izlerinin hesaplanması ve değerlendirilmesi. Ege Üniveritesi Ege Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 1- 14.
- KELEŞ, Ö. , UZUN, N. ve VARNACI UZUN, F. (2010). Öğretmen adaylarının çevre bilinci, çevresel tutum, düşünce ve davranışlarının doğa eğitimi projesine bağlı değişimi ve kalıcılığının değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (32), 384-401.
- KELEŞ, Ö.(2011). Öğrenme halkası modelinin öğrencilerin ekolojik ayak izlerini azaltmasına etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 10(3), 1143-1160.
- KIŞLALIOĞLU, M. ve BERKES, F. (1990). Ekoloji ve çevre. Ankara: Remzi Kitabevi.
- KURT, H. (2013). Biyoloji öğretmenlerinin öğrenci başarısından sorumluluk algılarının sınıf yönetimi profillerine göre analizi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/6. 473-490. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4807
- ÖZDEMİR, O., YILDIZ, A., OCAKTAN, E., & SARIŞEN, Ö. (2004). Tıp fakültesi öğrencilerinin çevre sorunları konusundaki farkındalık ve duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(3), 117-127.
- ÖZMEN, D., ÇETİNKAYA, A ve NEHİR, S. (2005). Üniversite öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 4 (6), 330-344.
- ÖZTÜRK, G. (2010). İlköğretim 7. sınıflarda çevre eğitimi için ekolojik ayak izi kavramının kullanılması ve değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- ŞAMA, E. (2003). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 99-110.
- TALAS, M. ve KARATAŞ, A. (2012). Çevre bilincinin geliştirilmesinde topluma hizmet uygulamaları dersinin önemi: Niğde Üniversitesi sınıf öğretmenliği programı örneği. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 4 (1), 107-124.
- URL 1. (http://www.ekolojikayakizim.org, 2012).