Ortaöğretim ders kitaplarındaki biçim bilimi alanıyla ilgili konular üzerine bir değerlendirme

Bu araştırmada, ortaöğretim dil bilgisi kitaplarında yer verilen biçim bilimi alanıyla ilgili konular ele alınmıştır. Farklı öğretim programları için hazırlanmış olan üç ayrı ortaöğretim dil bilgisi kitabının incelendiği çalışmada, öncelikle biçim bilimi alanının temel kavramları ve başlıca çalışma konuları üzerinde durulmuş; daha sonra, incelenen ders kitaplarındaki biçim bilimiyle ilgili konular değerlendirilmiştir. Araştırmanın bulguları, incelenen ders kitaplarındaki biçim bilimi alanıyla ilgili konularda birçok eksiğin bulunduğunu, bunu yanında söz konusu kitaplarda yer alan bilgi ve örneklerde de birtakım yanlışlıklar olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmanın sonunda, yazılacak olan yeni ders kitaplarında benzer problemlerin ortaya çıkmaması için, ders kitabı yazarlarının dil bilgisi kitabı hazırlarken biçim biliminin ilke ve yöntemlerini kullanması ve hazırlayacakları ders kitaplarında Türk diliyle ilgili en son araştırmalara yer vermesi önerilmiştir.

An evaluation on the topics related to morphology In the secondary school text books

What studied in this research was to study the morphology related topics in the secondary school books. In the research we examined three different text books prepared for different educational programs. Our first do was to realize the basic concepts and study subjects of the field of morphology, then the topics related to morphology in the studied books were evaluated. It was found that there were many lacking with the topics related to morphology, and there were many inaccuracies with the examples and information given in the related books. At the end of the study, for avoiding similar problems in the coming books again, the importance of complying with the principles and methods of the science of morphology when preparing a text book and to importance of covering of the latest improvements of the Turkish grammar in the text books were stressed.

PDF

___

ACAR, M. Vd. (2006). Ortaöğretim Dil ve Anlatım 9. Sınıf. Sakin Öner (Editör). Ankara: MEB Yayınları.
ADALI, O. (2004). Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler (2. Basım). İstanbul: Papatyayayınları
AKSAN, D. (1995). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK Yayınları.
AYDIN, Ö. (1997). Anadili Eğitimi, Yabancı Dil Öğretimi ve Evrensel Dilbilgisi. Dil Dergisi, 54, 23-30.
BABA, O. (2001). Tamlayan Durumu Üzerine Bir Deneme. Türk Dili,14 (83), 29-33.
BALTA, A. Vd. (2005a). Türk Dili ve Edebiyatı Türk Dili Lise I. Sakin Öner (Editör). Ankara: MEB Yayınları.
BALTA, A. Vd. (2005b). Türk Dili ve Edebiyatı Türk Dili Lise II. Sakin Öner (Editör). Ankara: MEB Yayınları.
BANGUOĞLU, T. (2007). Türkçenin Grameri (8. Basım). Ankara:.TDK Yayınları: 528.
BAYRAV, S. (1998). Yapısal Dilbilimi (2. Basım). İstanbul: Multilingual.
BOZ, E. (2007). Türkiye Türkçesinde +{A} Durum Biçimbirimi. Ankara: Gazi Kitapevi.
BUSSMANN, H. (1998). Routledge Dictionary Of Language And Linguistics. (İngilizceye Çev.: Trauth, G. And Kazzazi, K.). London: Routledge.
BÜYÜKKANTARCIOĞLU, N. (2000). Türkçe Sözcük Biçimlenmesinde Düzlemler ve Türetmeler. Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Dergisi, 17 (1), 81‐94.
Crystal, D. (2008). A Dictionary of Linguistics and Phonetics (6th Edition). Malden – Oxford: Blackwell.
DEMİR, N. ve YILMAZ, E. (2006) Türk Dili El Kitabı (3. Baskı). Ankara: Grafiker.
DİLAÇAR, A. (1971). Gramer: Tanımı, Adı, Kapsamı, Türleri, Yöntemi, Eğitimdeki Yeri ve Tarihçesi. TDAY Belleten, 1971, 83-145.
DURGUT, H. (2004). Türkçede Yalın Hâl Kavramı Üzerine. TDAY Belleten, 2004/II, 71-78.
EKER, S. (2003). Çağdaş Türk Dili (2.Baskı). Ankara: Grafiker Yayınları.
ERCİLASUN, A.B. (1995) Türkçede Emir ve İstek Kipi Üzerine. Türk Gramerinin Sorunları Toplantısı I. Ankara: TDK Yayınları, 61-66.
ERCİLASUN, A.B. (2000). Türkiye Türkçesinde Yardımcı Ses. Hasan Eren Armağanı. Ankara: DK Yayınları, 128-135.
ERGİN, M.(2004). Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basın/ Yayım/ Tanıtım
ERKMAN-AKERSON, F. Ve Ozil, Ş. (1998). Türkçede Niteleme (Sıfat İşlevli Yan Tümceler). İstanbul: Simurg Yayıncılık
ERKMAN-AKERSON, F. (2000). Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış. İstanbul: Multilingual.
GENCAN, T.N. (1992). Dilbilgisi Lise I-II-III (27. Basım). İstanbul: Kanaat Yayınları.
GÜLENSOY, T. (2007). Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları.
HUBER, E. (2008). Dilbilime Giriş. İstanbul: Multilingual.
KAHRAMAN, T. (1999) Çağdaş Türkiye Türkçesinde Ad Çekimi Eklerinin Kullanım Özellikleri ve İşlevleri. Türk Gramerinin Sorunları II. Ankara: TDK Yayınları. 278-297.
KARAHAN, L. (1999). Yükleme (Accusative) ve İlgi (Genitive) Hâli Ekleri Üzerine Bazı Düşünceler. III. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı, 1996-Ankara, 605-611.
KARAÖRS, M. (2005). Ders Kitaplarındaki Yardımcı Seslerle İlgili Bilgi Yanlışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 27-36.
KERİMOĞLU, C. (2008). Türkiye Türkçesi Gramerciliğinde Çokluk ve İstek Kategorileri.Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 5(3),140-155.http://mtahumanity.ankara.edu.tr/V-3Eylul2008/ oz5-32008/36_MTAD_53_CKerimoglu.htm (ET: 23.06.2008)
KOCAMAN, A. (1983). Türkçede Kip Olgusu Üzerine Görüşler. TDAY Belleten, 1980/1981, 81-85.
KORKMAZ, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Ankara: TDK Yayınları.
KORKMAZ, Z. (2007). Gramer Terimleri Sözlüğü (3. Baskı). Ankara: TDK Yayınları.
LYONS, J. (1983). Kuramsal Dilbilime Giriş. (Çev. Ahmet Kocaman). Ankara: TDK Yayınları.
TOKLU, M.O. (2003). Dilbilime Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
UĞURLU, M. (2003). Türkiye Türkçesinde Bakış (Aspektotempora). Türkbilig 2003/5, 124-133.
UZUN, N. E. (2000). Ana Çizgileriyle Evrensel Dilbilgisi ve Türkçe. İstanbul: Multilingual.
UZUN, N.E. (2004). Dünya Dillerinden Örnekleriyle Dilbilgisinin Temel Kavramları Türkçe Üzerine Tartışmalar. İstanbul: Multilingual.
UZUN, N.E. (2006a). Biçimbilim Temel Kavramlar. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
UZUN, N.E. (2006b). Biçimbilim. Dilbilim Temel Kavramlar Sorunlar Tartışmalar. A. Kocaman (Yay. Haz.). Ankara: Dil Derneği Yayınları, 43-62.
ÜSTÜNOVA, K. (2007). Yalın Durum Karmaşası. Türkoloji Arastırmaları/TurkishStudies,2(2),736-748. http: //turkishstu dies. net/ sayilar/ sayi4/%C3% BCst %C3%BC novakerime. pdf (ET: 21.04. 2008).
ÜSTÜNOVA, K. (2008). Türkiye Türkçesi Ad İşletimi (Biçim Bilgisi). İstanbul: Kesit Yayınları.
VARDAR, B. (1998). Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri. İstanbul: Multilingual.
VARDAR, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Multilingual.
VENDRYES, J. V. (2001). Dil ve Düşünce, (Çev. Berke Vardar). İstanbul: Multilingual.
YILMAZ, E. (2007). Tarihsel Sesbilgisi ve Biçimbilgisi Araştırmalarının Dilbilim Çalışmalarına Olası Katkıları ve Terimler Üzerine Birkaç Söz. Erdem, 48, 203-220.
YÜKSEL, S. (2006). Türkçede Biçim ve Cümle Dersleri. İstanbul: Multilingual