220108

OKUL YÖNETİCİLERİNİN OKUL GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN ALGILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: KASTAMONU İLİ ÖRNEĞİ

Bu araştırmanın amacı kamu ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticilerinin okul güvenliğine ilişkin algılarının ortaya konulmasıdır. Araştırma tarama modelinde açıklayıcı bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma evrenini 2016-2017 öğretim yılında Kastamonu merkez ve bağlı ilçelerindeki kamu ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim okullarında görev yapan 290 okul yönetici oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu ve Kıral ve Yıldız (2016) tarafından geliştirilen “Okul Güvenliği Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın verileri farklı öğretim düzeyinde görev yapan 214 üzerinden elde edilmiştir. Araştırmanın çalışma evrenini oluşturan okul yöneticilerinin sayısının ulaşılabilir büyüklükte olduğu göz önünde bulundurularak evrenden örneklem alma yoluna gidilmemiştir Araştırmada, okul yöneticilerinin hizmetiçi seminere katılma durumu, görev süresi, okuldaki görev süresi, mesleki kıdem, okul türü, erkek öğrenci sayısı, toplam öğrenci sayısı, ücretli öğretmen sayısı, okul bahçesi durumu, yardımcı personel sayısı, derslik sayısı, kat sayısı ile okul güvenliğinin alt boyutları arasında anlamlı farklılık bulunduğu saptanmıştır. Araştırmada okul yöneticilerinin okul güvenliği algıları kız öğrenci sayısı, sözleşmeli öğretmen sayısı, kamera sistemi durumu değişkenlerinin okul yöneticilerinin okul güvenliği algısı üzerinde herhangi bir etkisi olmadığı ortaya çıkmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda daha sonra yapılacak araştırmalara yol göstermesi bakımından, okul güvenliğinin okul başarısı, okul iklimi, okul tercihi gibi faktörleri ortaya çıkaracak değişkenler açısından değerlendirildiği araştırmaların yapılmasının uygun olduğu düşünülmektedir.

THE EVALUATION OF SCHOOL ADMINISTRATORS’ PERCEPTIONS OF SCHOOL SAFETY: KASTAMONU CASE STUDY

The aim of this study is to reveal the public elementary, middle and high school managers’ perceptions towards school safety. The study is an explanatory research done in scanning method. The target population of the study consists of the 294 public school managers served in an elementary, middle or high school during 2016-2017 educational year either in Kastamonu provincial center or its subject counties. The data collection tools used in the study are personal information forms and the “School Safety Scale” developed by Kıral and Yıldız (2016). The information used was obtained from 214 public school managers serving in different educational levels. Regarding the number of the target population of the research as attainable, population sampling method was not used. It was concluded in the study that there is a significant amount of difference between the participation of the school managers in in-service training, their tenure in their position, their tenure in their current school, their professional seniority, the type of school they serve in, the amount of male students their school has, the total number of students their school has, the number of substitute teachers their school has, the condition of their schoolyard, the amount of helping personnel their school has, the amount of classrooms and floors their school has and the lower dimensions of the School Safety Scale. It was also concluded that the number of female students a school manager’s school has, the number of contracted teachers their school has, or whether their school has a security camera system does not create an important difference of the school managers’ perceptions of their school’s safety. From the results gathered from the study, it thought to be suitable that further studies be made on school safety regarding other factors such as the school’s academical success, the school environment, or school preference.

PDF

___

Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K., & Karaköse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 159-175.
Akkalkan, H. (2009). Ankara ili Çankaya ilçesinde okul büyüklüğünün öğrencilerin akademik başarısı, okula devamı ve disiplini ile ilişkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Alp, K. (2012). İlköğretim okullarında güvenlik. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
Arabacı, İ. B. (2010). Ortaöğretim kurumlarında sağlık hizmetlerinin yönetici, öğretmen ve öğrenci görüşlerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 35(158), 101-114.
Ardıç, A. (2010). İlköğretim okullarında temizlik ve hijyen. MEB, Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı Araştırması, Kaynak Kitaplar Dizisi: Ankara.
Ayar, N. (2010). Okul güvenliği sorununa farklı bir yaklaşım: Okul polisi uygulaması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Ayral, M., Özdemir, N., Ötken, Ş., Alatlı, G., Ünlü, A., Can, R., Demirhan, Ş., Şengün, G. & İlkaya.
A. M. (2012). 12-14 Eylül 2012 tarihlerinde İstanbul’da düzenlenen 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
Bakioğlu, A. & Polat, N. (2002). Kalabalık sınıfların etkileri. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7, 147- 156.
Baran, K. G. (2008). Öğretmenlerin ve öğrencilerin görüşlerine dayalı olarak okullarda şiddet ve okul güvenliğinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Başar, M. A. (2003). İlköğretim kurumlarının olanakları. Yayınlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bektaş, T. (2007). İlköğretim okullarında öğrenci güvenliği: Büyükçekmece örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (4. Basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Can, E. (2014). Liselerde çalışan öğretmen ve yöneticilerin okul güvenliği konusundaki görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
Coşkun, Y. & Altay, C. (2009). Lise öğrencilerinde yabancılaşma ve benlik algısı ilişkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 41-56.
Çalık, T., Kurt, T. & Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
Çalıkoğlu, A. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin okul güvenliğine ilişkin görüşleri: Çanakkale il merkezi örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Çankaya, İ. (2010). Okul güvenliğinin ilköğretim okulu öğretmenlerinin kaygı, motivasyon ve iş doyumu düzeyleri üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Çankaya, İ. H. & Arabacı, İ. B. (2010). Algılanan okul güvenliğinin öğretmen adaylarının öfke düzeylerine etkisi. İlköğretim Online, 9(3).
Çankaya, İ. H., Töremen, F. & Şanlı, Ö. (2011). Okul güvenliğinin ilköğretim okulu öğretmenlerinin kaygı, motivasyon ve iş doyumu düzeyleri üzerindeki etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3).
Çankaya, İ. H., Yücel, C., Tan, Ç. & Demirkol, A. (2014). Lise müdürlerinin görüşlerine göre okul güvenliği açısından kampüs okulların önemi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(1), 65-71.
Çetin, O. (2002). Yöneticilerin güvenlik endişesinin hizmet sunumuna etkileri. Polis Bilimleri Dergisi, 4(3-4),109-117.
Demirtaş, H., Üstüner, M., & Özer, N. (2007). Okul yönetiminde karşılaşılan sorunların öğrenci ve okul ile ilgili değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51(51), 421-455.
Demirtaş, İ. Y. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan yönetici ve öğretmenlerin okul güvenliğine ilişkin rol ve beklentileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Dönmez, B. (2001). Okul güvenliği sorunu ve okul yöneticisinin rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 7(1), 63-74.
Eroğul, N. (2010). İlköğretim okullarında okul güvenliği (Edirne ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
Erol, F. (2009). Okulda güvenlik sorununa yol açan etkenlerin belirlenmesi. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
Geyin, Ç. (2007). Genel liselerde okul güvenliği algılarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Güçkıran, R. Y. (2008). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimi algıları ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Gülbaz, L. (2016). İlkokul yönetici ve öğretmenlerinin okul güvenliğine ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Harmancı, F. M. (2009). Diyarbakır ili emniyet örgütü yöneticilerinin görüşlerine göre okullarda güvenliğin sağlanmasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Işık, H. (2004). Okul güvenliği: Kavramsal bir çözümleme. Milli Eğitim Dergisi, 164, 1-10.
Karakütük, K., Tunç, B., Bülbül, T., Özdem, G., Taşdan, M., Çelikkaleli, Ö. & Bayram, A. (2012).
Türkiye’de genel ortaöğretim okullarının büyüklüğüne göre fiziksel koşulların yeterliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(2), 183-204.
Karakütük, K., Özbal, E. Ö., & Sağlam, A. (2017). Okul yönetiminde okul güvenliğini sağlamak için yapılan uygulamalar konusunda öğretmen ve okul müdürlerinin görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 1214-1232.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kastamonu Milli Eğitim Müdürlüğü. (2017). 2015-2019 Stratejik planı. 16 Eylül 2017 tarihinde https://kastamonu.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_12/ 28045931_kastamonu_mem_sp_2015_2019.pdf sayfasından erişilmiştir.
Kılıç, Y. (2015). Türkiye’de ortaöğretim kurumlarında okul büyüklüğü ve disiplin ilişkisine dair ampirik bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 21(1), 51-68.
Kılıç, D. Ö. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin okullarındaki disiplin anlayışına ilişkin görüşler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
Kıral, E. & Yıldız, İ. (2016, Ekim). Meslek liselerinde görev yapan öğretmenlerin okul güvenliğine ilişkin görüşleri (Aydın ili Efeler ilçesi örneği). Uluslararası Çağdaş Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
Kütük, Ö. (2008). Liselerde okul güvenliğine yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Mutlu, A. & Özaydın, Ö. (2013). Güvenli okul yaşanabilir kent araştırma raporu. Proje No: TR83/2012/DFD/42, Samsun.
Ozan, Z. Ç. (2008). Okul ortamını güvensiz yapan etkenlerde öğretmen ve yöneticilerin rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özan, M. B., & Korkmaz, C. (2009). Öğrencilerin devam ettikleri ilköğretim okullarına güven düzeyinin veli görüşlerine göre incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 127-148.
Özbaş, M. & Badavan, Y. (2009). İlköğretim okulu yöneticilerinin okul-aile ilişkileri konusunda yapmaları gereken ve yapmakta oldukları işler. Eğitim ve Bilim, 34(154).
Özcan, M. C. (2015). Ortaokullarda okul güvenliğine ilişkin yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Zirve Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Özer, N. (2006). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okul güvenliğine ilişkin algıları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Özkan, M. (2007). İlköğretim okullarında yaşanan güvenlik duygusunu zedeleyen sorunlara ilişkin okul yöneticisi ve öğretmenlerin görüşleri (Ankara ili Çankaya ilçesi örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Öztürk, O. (2013). Güvenli okul. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
Posluoğlu, F. (2014). Eğitim kurumlarında öğretmen ve idarecilerin okul güvenliği ile ilgili çözüm yollarını belirleyebilmek için çalışma (İstanbul ili-Kartal ilçesi örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sarı, M. (2012). Okul yaşamının değerlendirilmesi: Okul yaşam kalitesi ölçeği’nin güvenirlik ve geçerliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(42).
Şavran, Gönç T. (2012). Nicel ve nitel araştırmalarda kullanılan araştırma teknikleri. Temmuz Gönç Şavran (Ed.) içinde, Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri. (s. 64-104). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını Yayın No: 2641.
Türkmen, M. (2004). Ortaöğretim kurumlarında okul güvenliği ile ilgili yaşanan sorunlar. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
Uğurlu, C. T., Doğan, S., Topçu, İ. & Demir, A. (2015). Serbest kıyafet uygulaması: Kim ne söyledi?. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 21(2), 213-246.
Uluğ, G. (2015). Ortaokul ve liselerde görev yapan okul müdürlerinin okul güvenliğine ilişkin rolleri.
Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep.
Ünal, S., Öztürk, M. & Gürdal, A. (2000). İlköğretim okullarının bina standartlarına uygunluğu. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 74-79.
Yazıcı, H. (2012). Ortaöğretimde öğrenci güvenliğinin okul yöneticileri, öğretmenler ve velilerin görüşlerine göre karşılaştırmalı durum çalışması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kıbrıs.
Yıldız, E. Ç. & Sümer, Z. H. (2010). Saldırgan davranışlarını yordamada çevresel risk, çevresel güvenlik ve okul iklimi algısı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34).
Yılmaz, K. G. (2010). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin okul güvenliğine ilişkin algılarının incelenmesi: Sultanbeyli ilçesi örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yorulmaz, Y. (2015). Ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin okul güvenliği ile ilgili görüşlerinin belirlenmesi (İstanbul ili Ataşehir ilçesi örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Yüzer, F. M. (2013). Okullarda şiddetin önlenmesinde güvenlik hizmetlerinin rolü: Okul polisi uygulaması Ankara ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.