ENERGY IMPORTS AND THEIR RELATION WITH GROWTH: EVIDENCE FROM MINT COUNTRIES

Energy is a basic component for starting and continuity of production. The other production factor cannot function fully without energy. In other words, energy has the glue effect that gather the production factors for the aim of growth. In this sense, the main purpose of countries that desire to create welfare and wealth with production increase is the proper usage of existing energy resources and in the cases that the resource cannot be found in the country, the import of those resources. In the simplest term, economic growth, on the other hand, expresses the increase of production in time. In order to increase their production, therefore, to provide growth, the countries that do not have the energy resources for a process of economic growth import those resources. In this regard, what way energy imports and growth affect each other and how intense their relationship is should be examined. The relationship between energy imports and economic growth has been examined through MINT countries with panel VAR analysis for the period of 1975-2018. In the result of analysis, it was found that there is a long-termed relationship between energy imports and growth firstly, in other words, it was concluded that the variables affect each other by following each other. The direction of this interaction process has been analyzed with panel causality test. In the result of analysis, while a causality from energy imports to growth could not be found, a causality from growth to energy imports was detected.

ENERJİ İTHALATI VE BÜYÜME İLİŞKİSİ: MINT ÜLKELERİ İÇİN ANALİZ

Üretimin başlaması ve devamlılığı için enerji temel bir bileşendir. Enerji olmadan diğer üretim faktörleri işlevlerini tam olarak yerine getirememektedir. Bir diğer deyişle enerji, üretim faktörlerini büyüme amacıyla bir araya getiren yapıştırıcı etkisi yaratmaktadır. Bu anlamda üretim artışı ile refah ve zenginlik yaratmak isteyen ülkelerin temel amacı var olan enerji kaynaklarının doğru kullanılması, kaynağın bulunmadığı durumlarda ise ithal edilmesidir. Ekonomik büyüme ise en basit haliyle üretimin zaman içerisinde artmasını ifade eder. Üretimi artırabilmek dolayısıyla ekonomik büyümeyi sağlayabilmek için enerji kaynağı olmayan ülkeler enerjiyi ithal yoluna gitmektedirler. Bu bağlamda enerji ithalatı ile büyümenin birbirini hangi yönde ve şiddette etkilediğini ölçmek gereklidir. Bu amaçla çalışmada enerji ithalatı ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki 1975-2018 dönemi için panel VAR analizi ile MINT ülkeleri üzerinden incelenmektedir. MINT ülkelerinin ele alınmasındaki amaç bu topluluğa dahil olan ülke ekonomilerinin birbirine benzemesidir. Başka bir ifade ile ülke grubunun enerji ithalat düzeyi, enerji bağımlılığı ve büyüme oranlarının birbirine yakın olduğunu söylemek mümkündür. Yapılan analiz sonucunda ilk olarak enerji ithalatı ve büyüme arasında uzun dönemli bir ilişki olduğu başka bir deyişle değişkenlerin birbirlerini uzun dönemde takip ederek etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bu etkileşim sürecinin yönü panel nedensellik analizi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda ise enerji ithalatından büyümeye doğru bir nedensellik bulunamazken, büyümeden enerji ithalatına doğru bir nedensellik tespit edilmiştir.

PDF

___

Aydın, Fatma Fehime (2010), Enerji Tüketimi Ve Ekonomik Büyüme, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 318(35), 317-340.

Ballı, Esra ve Sigeze, Çiler ve Manga, Müge (2018). Enerji Tüketimi Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: BDT Ülkeleri Örneği, UİİİD-IJEAS, 2018 (18. EYİ Özel Sayısı: 773- 788ISSN 1307-9832, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/408493.

Çil Yavuz, Nilgün (2005). Türkiye’de İhracat Ve İktisadi Büyüme Arasında Nedensellik Analizi, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 49(1), 961-972, Retrieved from: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9259.

Demir, Murat (2013). Enerji İthalatı Cari Açık İlişkisi, Var Analizi İle Türkiye Üzerine Bir İnceleme, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 5(9), 1-27, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/180485

Demiray Erol, Ece ve Güneş, İsmet (2017). Türkiye’de Enerji İthalatı, Ekonomik Büyüme Ve Cari Açık İlişkisi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 45, 340-352, http://www.asosjournal.com.

Efeoğlu, Rabia ve Pehlivan, Ceren (2018). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Cari Açığın Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi, Politik Ekonomik Kuram Dergisi, 2018, Cilt 2(1), 103-123, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/508541.

Ersoy, Ahmet Yağmur (2010). Ekonomik Büyüme Bağlamında Enerji Tüketimi, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 20, ss.528-30, İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Retrieved from: http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423868216.pdf.

Gövdere, Metin ve Can, Muhlis (2015). Enerji Tüketimi Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örnekleminde Eşbütünleşme Analizi, Uluslararası İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Sayı: 1 (2), ss. 101-114, Retrieved from: https://www.researchgate.net/publication/31046574.

Hondroyiannis, G.ve Lolos, S. ve Papapetrou, E. (2002). Energy Consumption and Economic Growth: Assessing The Evidence from Greece, Energy Economics, 24(4), 319-336.

Korkmaz, Suna ve Güngör, Özlem (2016). Türkiye’de Enerji Tüketimi İle Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi, Sosyal Bilimler Metinleri, 2016 / 02, ss.37-50, http://sosyalbe.nku.edu.tr/20162.Say%c4%b1/0/s/10197/14288.

Kurt, Ünzüle (2019). Türkiye Ekonomisinde Finansal Gelişme, Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi, Turkısh Studies, Vol.14 (2) p.599-614, ISSN:1308-2140, DOI:10.7827/TurkishStudies.14928.

Lise, W. ve Montfort, K. V. (2007). Energy Consumption and GDP in Turkey: Is There A CoIntegration Relationship? Energy Economics, 29(6), 1166-1178.

Murray, D. A. ve Nan, G. D. (1992). The Energy Consumption and Employment Relationship: A Clarification, Journal of Energy and Development, 16(1), 121-231.

Ozanne, Adam (2016). Power and Neoclassical Economics: A Return to Political Economy in the Teaching of Economics, Palgrave Macmillan UK.

Özata, Erkan (2010). Türkiye’de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkilerin Ekonometrik İncelemesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 26, http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423876613.pdf.

Paul, S. ve Bhattacharya, R. N. (2004). Causality Between Energy Consumption and Economic Growth In India: A Note on Conflicting Results, Energy Economics, 26(6), 977-983.

Sarıtaş, Hakan ve Genç, Ayşe ve Avcı, Tahsin (2018). Türkiye’de Enerji İthalatı, Cari Açık Ve Büyüme İlişkisi: Var Ve Granger Nedensellik Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Vol.14(2), ss. 181-199.

Usta, Can (2016). Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme İlişkisinin Bölgesel Analizi, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2 (2) 181-201, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/236539.

Usta, Can ve Berber, Metin (2017). Türkiye’de Enerji Tüketimi Ekonomik Büyüme İlişkisinin Sektörel Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 13(1), http://iibfdergi.ibu.edu.tr/index.php/ijesr/article/view/1008.

Uysal, Doğan ve Yılmaz, Kubilay Çağrı ve Taş, Taner (2015). Enerji İthalatı ve Cari Açık İlişkisi: Türkiye Örneği, Anemon Muş Alparslan Üniversitesı̇ Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), https://www.researchgate.net/publication/281876420

Uzunöz, Meral ve Akçay, Yaşar (2012). Türkiye’de Büyüme ve Enerji Tüketimi Arasındaki Nedensellik İlişkisi: 1970-2010, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 1-16. http://dergipark.gov.tr/jiss/issue/25910/273082

Yılmaz, Kubilay Çağrı ve Taş, Taner ve Yapraklı, Halil (2015). Energy Imports And Growth Perspectıve: The Case Of Turkey, Polısh Polıtıcal Scıence Yearbook 2015, Vol. 44 ss.39-46, ISSN 0208-7375 DOI: 1015804/ppsy2015019.