ÖĞRETMEN ADAYLARININ KİTAP OKUMA ALIŞKANLIĞINA YÖNELİK TUTUM ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Eğitim düzeyi yükseldikçe okuma alışkanlığına ilişkin beklentiler de yükselmektedir. Özellikle öğretmen adayı üniversiteye geldiğinde okuduğunu analiz edebilen, değerlendirip yeni düşünme yolları üretebilen aydın insanlar olarak düşünce sistemine yön verebilmelidir. Öğretmen adayları kitap okuma alışkanlığının geliştirilmesi açısından önemli bir kitle olarak görülmelidir. Buna bağlı olarak öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına yönelik tutumlarını ölçen ölçme araçlarına da gereksinim duyulmaktadır. Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarını ölçebilecek, geçerlik ve güvenirliği belirlenmiş bir ölçek geliştirmektir. Araştırmaya konu olan ölçeğin geliştirilmesi sürecinde uygun örneklem üzerinde deneme çalışması yapıldığından dolayı deneysel süreç benimsenmiştir. Ölçek geliştirme süreci 2011-2012 eğitim öğretim yılının bahar döneminde, 3. sınıf öğrencileriyle Pamukkale Üniversitesinin Eğitim Fakültesinde gerçekleştirilmiştir (n=784). Veri toplama aracının geliştirilmesinde öncelikle araştırma amacı ve problemi belirlenmiş; kompozisyon soruları ve alan taramasıyla madde havuzu oluşturulmuş; oluşturulan maddeler kapsam geçerliliğinin gerçekleştirilmesi açısından uzman görüşüne sunulmuş; gerçekleştirilmiş; güvenirlik ve yapı geçerliliği çözümlemeleri sonrasında ise ölçeğe son şekli verilmiştir. Elde edilen verilere döndürülmüş faktör çözümlemesi uygulanmış ve 34 maddelik ÖRAKOT geliştirilmiştir. Ölçekte üç alt boyut yer almaktadır. Ölçekte yer alan maddelerin faktör yük değerleri, 80 ile, 54 arasında değişmektedir. Deneme sonrasında Cronbach's Alpha güvenirlik katsayısı 0,95 olarak belirlenmiştir. Yapılan çözümlemeler sonucunda ölçeğin güvenilir bir ölçme aracı olduğu belirlenmiştir

AN ATTITUDE SCALE TOWARDS TEACHER CANDIDATES’ READING HABIT: RELIABILITY AND VALIDITY ANALYSIS

As education level increase, the expectations related to reading habit also increase. Especially when teacher candidates reach the university level, they are expected to analyze what they read, evaluate and create new ways of thinking. Teacher candidates can also be seen as an important group whose reading habit should be developed.Consequently, measurement tools are needed to measure teacher candidates’ attitudes towards reading habit. The aim of this study is to develop a valid and reliable scale that can measure teacher candidates’ attitudes towards reading habit. Experimental process was employed in the study since convenient sampling was used in the scale development process in which 3rd year students (n=784) at the Education Faculty of Pamukkale University in 2011-2012 academic year were involved. In the development of the data gathering tool, the aim and the problem of the study was firstly identified, an item pool was created, the items developed were evaluated by experts in terms of content validity, a piloting of the items was conducted on the sample, and the scale was formed after reliability and construct validity analysis. The data gathered were also analyzed using rotated factor analysis and TCARHS (Teacher Candidates’ Attitudes towards Reading Habit Scale) containing 34 items was developed. The scale included three sub-dimensions. The factor coefficients of the items ranged from .80 to .54. Cronbach’s Alpha reliability coefficient was calculated as .95. As a result of the analysis, the scale was found to be a reliable measurement tool

PDF

___

ALLPORT, G. W. (1967). Attitudes, readings in attitude theory and measurement. New York. JohnWiley ve Sons. Akt: TavĢancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi, Ankara: Nobel yayın dağıtım.

ARSLANTÜRK, E. ve Saracaloğlu, A. S. (2010). Sınıf öğretmenlerinin ve sınıf öğretmeni adaylarının okuma ilgi ve alıĢkanlıklarının karĢılaĢtırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 155-176.

ATEş, A. (2012). Eğitsel yazılım değerlendirme ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması, http://www.et-ad.net/dergi/index.php.journal adresinden 14.05.2012 tarihinde indirilmiĢtir.

BATUR, Z., Gülveren, H. ve Bek, H. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alıĢkanlıkları üzerine bir araĢtırma: UĢak Eğitim Fakültesi örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3 (1), 32-49.

BOZANOĞLU, Ġ. (2004). Akademik güdülenme ölçeği; geliĢtirmesi, geçerliği, güvenirliği. AÜ Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37, 2, 83-98

BOZPOLAT, E. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alıĢkanlığına iliĢkin tutumlarının değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 2 (1), 211-228.

BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. (2012). Anket geliĢtirme. http://www.tebd.gazi.edu.tr/cilt3/sayi_2.com adresinden 14. 05. 2012 tarihinde indirilmiĢtir.

BÜYÜKÖZTÜRK, ġ. (2006). Sosyal Bilimler için veri analizi elkitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorumu. Ankara: Pegem Yayıncılık.

CHILD, D. (2006). The essentials of factor analysis. (Third Ed.). Continuum, London. Akt: Doğan, N. ve BaĢokuçu, T. O. (2010). Ġstatistik tutum ölçeği için uygulanan faktör analizi ve aĢamalı kümeleme analizi sonuçlarının karĢılaĢtırılması. Eğitim ve Psikolojide Ölçme Değerlendirme Dergisi. 1 (2), 65-72.

DEMĠR, T. (2009). Ġlköğretim II. kademe öğretmen adaylarının okuma alıĢkanlıkları üzerine bir araĢtırma (Gazi Üniversitesi örneği), Turkish Studies, 4 (3), 717-745.

DEMĠREL, Ö. (2006). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegema Yayıncılık.

DOĞAN, N. ve BaĢokuçu, T. O. (2010). Ġstatistik tutum ölçeği için uygulanan faktör analizi ve aĢamalı kümeleme analizi sonuçlarının karĢılaĢtırılması. Eğitim ve Psikolojide Ölçme Değerlendirme Dergisi. 1 (2), 65-72.

DÖKMEN, Ü. (2012). Lise ve üniversite öğrencilerinin okuma becerileri, ilgileri, okuma ve kütüphane kullanma alıĢkanlıkları. http//dergiler.ankara.edu.trdergiler405086155.pdf adresinden 14.05.2012 tarihinde indirilmiĢtir.

EPÇAÇAN, C. ve Demirel, Ö. (2011). Okuduğunu anlama öz yeterlik algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalıĢması. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4 (16), 121-128.

ERKUġ, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 24

EROĞLU, A. ve Kalaycı, ġ. (edt.). (2008). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

GÖMLEKSĠZ, M., N. (2004). Kitap okuma alıĢkanlığına iliĢkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (2), 185-195.

KAĞITÇIBAġI, Ç. (1999). Yeni insan ve insanlar. Ġstanbul: Evrim Basım Yayım ve Dağıtım.

KAVCAR, C. Oğuzkan, F., ve Sever, S. (2005). Türkçe öğretimi Türkçe ve sınıf öğretmenleri için. Ankara: Engin Yayınevi.

MORGAN, C.T. (1991). Psikolojiye giriş. (Çev. Arıcı, H., Aydın, O. ve ark.), Ankara: Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları.

ODABAġ, H., OdabaĢ, Y. Z. ve Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alıĢkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9 (2), 431-465.

ORTAġ, Ġ. (2011). Kitap okuma alıĢkanlığı nasıl kazandırılır? Kitap okuru bir toplum muyuz? http://turkoloji.cu.edu.tr/genel/ibrahim_ortas_okuma_aliskanligi.pdf, adresinden 02. 05. 2012 tarihinde indirilmiĢtir.

ÖZBAY, M. (2005). Bir dil becerisi olarak dinleme eğitimi. Ankara: Akçağ Yayınları.

ÖZBAY, M. (2006). Okuma eğitiminde çevre faktörü. EJER, 24, 161-170.

ÖZ, F. (2001). Uygulamalı Türkçe öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık.

ÖZBAY, M., Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma alıĢkanlığına yönelik tutumlarının çeĢitli değiĢkenlere göre değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 117-136.

SEVER, S. (1997). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.

SUSAR KIRMIZI, F. (2008). Okuma (105-139). Ġçinde, Arslan ve Diğ. (2008). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. Bursa: Ekin Kitapevi.

SÜMBÜL, A. M. ve diğ. (2010). Lise öğrencileri kitap okuma alıĢkanlıkları. Konya İli araştırma Raporu. Konya: Selçuk Üniversitesi, Eğitim Fakültesi.

TAVġANCIL, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel yayın dağıtım.

UNGAN, S. (2008). Okuma alıĢkanlığımızın kültürel altyapısı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 218-228.

ÜLGEN, G. (1994). Eğitim psikolojisi: Kavramlar, ilkeler, yöntemler, kuramlar ve uygulamalar. Ankara: Bilim Yayınları

YALÇIN, A. (2002). Türkçe Öğretimi Yöntemleri –Yeni Yaklaşımlar-. Ankara: Akçağ Basım Yayın.

YILMAZ, B. (2004). Öğrencilerin okuma ve kütüphane kullanma alıĢkanlıklarında ebeveynlerin duyarlılığı. Bilgi Dünyası, 5(2), 115-136.

YURDUGÜL, H. (2012). Ölçek geliĢtirme çalıĢmalarında kapsam geçerlik indeksinin kullanımı. http://yunus.hacettepe.edu.tr/~yurdugul.pdf adresinden 04.05.2012 tarihinde indirilmiĢtir.

YURDUGÜL, H. (2005). Ölçek geliĢtirme çalıĢmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. 14. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 28-30 Eylül, Denizli, Pamukkale Üniversitesi.