MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA BAĞLI OKULLARDA TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ UYGULAMALARININ OKUL YÖNETİCİLERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ (AFYONKARAHİSAR ÖRNEĞİ)

Bu araştırma; Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda uygulanan Toplam Kalite Yönetimine (TKY) ilişkin yönetici görüşlerini belirmek ve yöneticilerin TKY'ye ilişkin görüşlerinin tanımlayıcı özelikleri açısından incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Amaç doğrultusunda hazırlanan anket formu; 2013-2014 eğitim öğretim yılında Afyonkarahisar il merkezinde bulunan anaokul, ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim okullarında görev yapan 125 okul yöneticisine uygulanmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi bilgisayar ortamında SPSS 21.0 istatistik programı aracılığıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda; yönetici görüşlerine göre ana, ilk ve ortaokullarda TKY sisteminin kurulduğu ve bu sistemin bir plan ve kalite ekibi tarafından yürütüldüğü, ancak ödüllerin çalışanları yeterince güdüler nitelikte olmadığı ve ödüllendirmede objektif olunmayacağı yönünde bir görüşün hakim olduğu ortaya çıkmıştır. Yöneticilerin yöneticilik yaptıkları kurumlara göre TKY uygulamaları ile ilgili görüşlerinde farklılaşma olmadığı, hizmet sürelerine, görevlerine, yöneticilik deneyimlerine ve aynı okulda bulunma sürelerine göre farklılaşmaların olduğu belirlenmiştir. 16 yıl ve üzeri hizmet süresi bulunan yöneticilerin TKY uygulamalarına ilişkin görüşlerinin daha az süre hizmete sahip öğretmenlere göre daha olumsuz olduğu, okul müdürlerinin okullardaki TKY uygulamalarına ilişkin görüşlerinin müdür yardımcılarına göre daha olumlu olduğu saptanmıştır. Ayrıca, bulunduğu okulda bulunma süresi ve yönetici olarak çalışma süresi 1 yıldan az olan yöneticilerin okullarda TKY felsefesinin yerleşme düzeyine ilişkin daha fazla yıl okulda bulunan ve yöneticilik yapan yöneticilere göre daha olumlu görüşlerde oldukları sonuçlarına varılmıştır.

VIEWING TOTAL QUALITY MANAGEMENT PRACTICES FROM THE SCHOOL MANAGERS PERSPECTIVE IN SCHOOLS ATTACHED TO MINISTERY OF EDUCATION

This research is carried out to identify the managers' opinions related to Total Quality Management(TQM) which is practiced in schools attached to the Ministery of Education and to observe the managers' descriptive features regarding TQM. Questionnaire prepared in accordance with the purpose is applied to 125 managers staffing in primary and secondary schools located in the city center of Afyonkarahisar in 2013-2014 education and training year. Attained data are evaluated in compturized media by SPSS 21.0 statistic program. In the outcome of the research; according to the view of managers, TQM system is set in primary and secondary schools, this system is executed by a plan and a quality team.However there wards would not be good enough to motivate the staff and rewarding would not be objective.There is not diversification in the view of TQM practices according to managers view, gender, education, or institution that they manage but there is diversification according to their service period, position, professional experience and period of being in the same school. It has been detected that managers who have 16 years or above service period have more negative views than those who have less service period about TQM practices and school managers are more positive than deputy managers about TQM practices. Also it is detected that managers whose service period is less than 1 year have more positive views than those who have more service period as manager related to the settlement of TQM philosophy.

___

  • Bakioğlu, A. ve Baltacı, R. (2010). Akreditasyon Eğitimde Kalite. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Balcı, A. (2005). Açıklamalı Eğitim Terimleri Sözlüğü. Genişletilmiş Gözden Geçirilmiş 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayınevi.
  • Başaran, İ. E. (2000). Eğitim Yönetimi Nitelikli Okul. 4.Basım. Ankara: Feryal Matbaası.
  • Budak, G. ve Budak G. (2004). İşletme Yönetimi. İzmir: Hayat Yayıncılık.
  • Buğday, İ. (2010). İlköğretim Okullarında Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının Okul Yöneticileri Açısından Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Çelik, V. (2000). Eğitimsel Liderlik. 2. Baskı. Ankara: PegemA Yay.
  • Develioğlu, K., Haşit, G. ve Bağcı, Ü.G. (2006). Toplam Kalite Yönetimi Çerçevesinde Yöneticilerin İnsan Kaynakları Yönetimine Bakışları: Bursa (DORSAB)'Da Bir Uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 191-204.
  • Düzağaç, Y. (2005). Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eğitimde Toplam Kalite Yönetiminde Karşılaşılan Güçlükler. (Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Ensari, H. (2003). 21.Yy. Okulları İçin Toplam Kalite Yönetimi. 4. Baskı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Erdil, O. ve Kitapçı, H. (2007). TKY Araçlarının Kullanımı ve Firma Yenilikçiliğinin Yeni Ürün Geliştirme Hızı ve İşletme Performansına Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21 (1), 233-245.
  • Erdoğan, E. (2004). Okul Yönetimi ve Öğretim Liderliği. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Ertuğrul, İ. (2004). Toplam Kalite Kontrol ve Teknikleri. Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Ertuğrul, İ. (2006). Toplam Kalite Kontrol. 2. Baskı. Bursa: Ekin Yayınevi.
  • Genç, N. (2008). Yönetim ve Organizasyon. 2.Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Gülşen, C. (2009). Eğitim Denetiminde Kalite Yönetimi. Milli Eğitim, (182), 149-165.
  • Gündüz, H.B. ve Hamedoğlu, M.A.(2003). İlköğretimde Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarında Görülen Yönetsel Engeller (Sakarya İli Örneği). Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (5), 27-48.
  • Gürsoy, H. ve Büyükbaş, N. (2002). Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi, Kuram ve Uygulama, Elazığ Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü. Ankara: ABC Matbaacılık.
  • Ilgar, L. (2005). Eğitim Yönetimi, Okul Yönetimi, Sınıf Yönetimi. İstanbul: 3. Baskı. Beta Basım.
  • Köksal, 1998 Köksal, H. (2000). Kalite Okullarına Geçişte Toplam Kalite Yönetimi. İstanbul: Dünya Yayınları.
  • Küçükahmet, L., Külahoğlu, Ş.Ö., Çalık, T., Topses, G., Öksüzoğlu, A.F. ve Korkmaz, A. (2003).
  • Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Ören, K. (2002). Toplam Kalite Yönetiminde İnsan Gücü Faktörü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Öter, H. (2006). İlköğreitm Okullarında Toplam Kalite Yönetimi Çalışmalarının Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Saraç, B. (2010). Edwards Deming' İn TKY İlkelerinin İlköğretim Okullarında Uygulanmasına Yönelik Öğretmen ve Yönetici Algıları. (Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
  • Şişman, M. (2012). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. 6.Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
  • Tartar, S. (2013). İlköğretim Okullarında Toplam Kalite Yönetimi Çalışmalarının Öğretmen ve Yönetici Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Tufan, M., Mızrak, Ş. ve Çelik, D. (2007). Mesleki Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi ve Model Önerisi. Journal of Azerbaijani Studies, 10 (3-4), 27-40.
  • Ünal, S. (2000). Toplam Kalite Yönetiminde Eğitim Örgütleri Yöneticilerinin Sorumlulukları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (22), 261-268.
  • Yıldız, E. (2006). İlköğretim Okullarında Toplam Kalite Yönetimi İskenderun Örneği. (Yüksek Lisans Tezi), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.