MAX WEBER’DE ETİK-SİYASET İLİŞKİSİ

Günümüz toplumlarının en önemli sorunlarından biri, etik sorunudur. Etik probleminin ahlaki birtakım kaygılardan yola çıkarak düşünülmediği ya da ahlaki problemlere ilişkin kaygıların çok da ciddiye alınmadığı toplumlarda çözülmesi kolay değildir. Etik sorunu, toplumsal sistemde ve daha da önemlisi meşru güç kullanma tekelini elinde bulunduran bir iktidarda söz konusu ise daha büyük sorunlarla karşılaşılabilir. Politikacıların etik olmayan davranışlardan sakınmaları ya da genel manada siyasi yolsuzlukların üstesinden gelinebilmesinde en etkili araç ise şüphesiz siyasal etiktir. Siyasal etik bağlamında, Max Weber'in 1919 yılında Meslek Olarak Siyaset adlı eserinde yapmış olduğu etik sınıflamaları ve etiğin siyasi işlevleri konusundaki açıklamaları, özellikle günümüz politikacılarının okumaları ve davranış modeli olarak benimsemeleri gereken ve halen güncelliğini koruyan önemli bir eserdir. Nitekim bu makalede, öncelikle Weber'in etik kavramını nasıl tanımladığı ve Weber'e göre etik ve siyaset arasındaki ilişkinin nasıl kurulduğu üzerinde durulmaktadır. Daha sonra siyasete girenlerin nasıl hareket etmeleri gerektiğine ilişkin bilgilere yer verilmekte ve bu bağlamda etik ve siyaset ilişkisinin açıklanmasında önemli yer tutan ve Weberyan etik sınıflaması olan inanç etiği ve sorumluluk etiği kavram çiftine değinilmektedir

THE RELATIONSHIP OF ETHICS-POLITICS IN MAX WEBER’S WORKS

One of the most important problems of current societies is the problem of ethics. It is not easy to solve this ethics problem in societies where it is not considered in terms of certain moral concerns orconcerns about moral problems are not seriously considered. If the problem of ethics is present in a societal system or, more importantly, in a rulership which has the monopoly of using legitimate powers, more serious problems can be faced. Undoubtedly, the most effective tool for politicians to avoid unethic behavior or overcoming corruption in a general sense is political ethics. In the sense of politic ethics, Max Weber’s work “Politics as a Vocation” in the year 1919 where in Weber made ethic classification and explanations on political function of ethics is an important work which should especially be read by current politicians and still keeps its currency. As a matter of fact, in this declaration, the foundation is, firstly, how Weber defines the concept of “ethics”, and how the relationship between ethics and politics is established according to Weber. Information is provided as to how political newcomers should be acting, and in this sense, the duo of “ethics of belief” and “ethics of responsibility”, which holds an important place on how explanation of the relationship between ethics and politics, is touched upon.

PDF

___

AKTAN, Coşkun Can (1993), “Siyasal Ahlak Sorunu ve Çözüm Önerileri”, Türker Alkan (ed.), Siyasal Ahlak ve Siyasal Ahlaksızlık, Bilgi Yayınevi, İstanbul, 429-433.
AKYÜZ, Ünal (2009), “Siyaset ve Ahlak“, Yasama Dergisi, 11, 93-129.
ALKAN, Türker (1993), Siyasal Ahlak ve Siyasal Ahlaksızlık, Türker Alkan (ed.), Bilgi Yayınevi, İstanbul.
ATEŞ, Hamza ve ORAL, Bülent (2003), “Kamu Yönetiminde Etik: Kültürel Temeller ve Örgütsel Ruhçuluk Kuramı Ekseninde Bir Analiz”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 55-71.
BAYRAM, A. Kemal (2005), “Modern Etik ve Siyaset“, 2. Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Sakarya Üniversitesi İ.İ.B.F., 43-55.
BAYRAM, A. Kemal (2013), “Modern Zamanlarda Etik ve Siyasal Değerler“, İnternet Adresi: www.dem.org.tr/dem_dergi/5/dem5mak3.pdf, Erişim Tarihi: 12.01.2013. BPB (2013),„„Verantwortungsethik‟‟, İnternet Adresi: http://www.bpb.de/nachschlagen/lexika/politiklexikon/18389/ Erişim Tarihi: 10.02.2013. verantwortungsethik,
CEVİZCİ, Ahmet (2008), Etiğe Giriş, İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
ENDERLE, G. (2008), “The Ethics of Conviction Versus the Ethics of Responsibility: A False Antithesis for Business Ethics”, Journal of Human Values, 13(2), 83-94.
GIDDENS, Anthony (1999), Max Weber Düşüncesinde Siyaset ve Sosyoloji, (Çev. Ahmet Çiğdem), Ankara: Vadi Yayınları.
FAZ (Frankfurter Allgemeine Zeitung) (2005), „„Max Weber für Einsteiger. Die fünf wichtigsten Thesen‟‟, einsteiger-die-fuenf wichtigsten-thesen-1280555.html, Erişim Tarihi: 30.03.2013. Adresi: http://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/max-weber-fuer
JAHNE, Klaus (2001), “Ethik und Moral, Verantwortung, Verantwortungsethik”, İnternet Adresi: http://klaus.jaehne.de/papers/verantwortungsethik/, Erişim Tarihi: 22.03.2013.
KARAKOÇ, Yusuf (2012), “Hukuk-Etik İlişkisi”, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi, Prof. Dr. Adnan Güriz Anısına, “Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar – V” Sempozyumu, Hayrettin Ökçesiz, Gülriz Uygur ve Saim Üye (haz.), İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 91-95.
KARASOY, H. Alpay (2009), “Max Weber’de Bilim, Bilim Adamı ve Siyasal Liderlik Konusu”, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(18), 487-506.
KILAVUZ, Raci (2002), “Yönetsel Etik ve Halkın Yönetsel Etik Oluşumuna Etkileri”, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 255-266.
KUÇURADİ, Ioanna (2011), Etik, Ankara: Türk Felsefe Kurumu. LEİCHT, R. (1999), „„Heilige brauchen http://www.zeit.de/1999/19/199919.t_berg6_.xml, Erişim Tarihi: 01.04.2013. keine Ethik‟‟, İnternet Adresi:
MACLVER, R. M. (1909), “Ethics and Politics”, International Journal of Ethics, 20(1), 72-86.
MAHMUTOĞLU, Abdülkadir (2009), “Etik ve Ahlak: Benzerlikler, Farklılıklar ve İlişkiler”, Türk İdare Dergisi, 463-464, 225-249.
MAHMUTOĞLU, Abdülkadir (2011), “Yönetim, Çevre ve Etik Hakkında Bir Değerlendirme”, Nagehan Talat Arslan (ed.), Kamu Yönetimi Üzerine İncelemeler, Bursa: Alfa Aktüel, 221-258.
PIEPER, Anniemarie (2009), Etiğe Giriş, (çev. Veysel Atayman-Gönül Sezer), İstanbul :Ayrıntı Yayınları.
POTTER, A. (2006), “Political Ethics and Responsible Government”, Denis Saint-Martin and Fred Thompson (ed.), Public Ethics and Governance: Standarts and Practices In Comparative Perspective, Research In Public Policy Analysis and Management, Amsterdam, 14, 71- 91.
SAM, Raci (2010), Siyasi Değer ve Siyasi Etik, Bursa: Ezgi Kitabevi.
SAYLAM, Görkem (2007), “Kamu Yönetiminde Etik Çalışmalar ve Türkiye‟deki Son Gelişmeler”, Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
SCHÖPF, A. (1997), “Gesinnung”, Otfried Höffe (ed.), Lexikon der Ethik, Beck Verlag, München, 103–104.
SCHMİDT, Helmut (2002), Toplumda Ahlak Arayışı, Yeni Yüzyılın Eşiğinde Almanya, (çev. Fatma Artunkal), İstanbul: Sabancı Üniversitesi Yayınları.
SPAEMANN, R. (2013), “Wer hat wofür Verantwortung? Kritische Überlegungen zur Unterscheidung von Gesinnungsethik und Verantwortungsethik”, İnternet Adresi: http://www.kath-info.de/verantwortungsethik.html, Erişim Tarihi: 31.03.2013.
ŞAYLAN, Gencay (1981), Çağdaş Siyasal Sistemler, Ankara: TODAİE.
ŞENEL, Alaeddin (1993), “Siyahsal Ahlak: Kapsamı-Açmazları-Tipolojisi”, Türker Alkan (ed.), Siyasal Ahlak ve Siyasal Ahlaksızlık, İstanbul: Bilgi Yayınevi, 257-272.
TATAROĞLU, Muhittin (2002), “Kalkınma Sürecindeki Toplumlarda Politikacının Ahlaki Çıkmazı”, Amme İdaresi Dergisi, 35(3), 75-89.
TORUN, İshak (2002), “Kapitalizmin Zorunlu Şartı “Protestan Ahlak“, Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 89-98.
ÖZEN, Yener (2011), “Etik Mi? Ahlak Mı? Modernite Mi? Medeniyet Mi? (Değerler Eğitimine Sosyal Psikolojik Bir Yaklaşım)”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 63-87.
ÖZTÜRK, Namık Kemal (2004), “Machiavelli-Weber Perspektifinde Siyasal Liderlik Etiği”, Amme İdaresi Dergisi, 32(2), 13-30.
USTA, Aydın (2010), “Kamu Görevlisinin Etik Amaç ve Ahlaki Yükümlülüğüne Yönelik Bir Değerlendirme”, Türk İdare Dergisi, 468, 159-179.
USTA, Aydın (2011), “Kuramdan Uygulamaya Kamu Yönetiminde Etik ve Ahlak”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 39-49.
VERSTRAETEN, J. (1995), „„The Tension Between 'Gesinnungsethik' and 'Verantwortungsethik' : A Critical Interpretation of the Position of Max Weber in Politik als Beruf’‟, Ethical Perspectives, 2(4), 180-187.
WEBER, Max (2006), Meslek Olarak Siyaset, (çev. Afşar Timuçin ve Mehmet Sert), İstanbul: Çiviyazıları Yayınevi.
WEBER, Max (2009), Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu, (çev. Zeynep Gürata), Ankara: Ayraç Yayınları.
WEBER, Max (2011a), Sosyoloji Yazıları, (çev. Taha Parla), İstanbul: Deniz Yayınları.
WEBER, Max (2011b), Bürokrasi ve Otorite, (çev. H. Bahadır Akın), Ankara: Adres Yayınları.
YARAN, Cafer Sadık (2010), Ahlak ve Etik, İstanbul: Rağbet Yayınları.
YOLDAŞ, Yunus (2007), “Max Weber’in (Siyasi) Sorumluluk Etiği Anlayışı”, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 12(2), 199-218.