OSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ, OKUL YÖNETİCİLERİNDE OLMASI GEREKEN DEMOKRATİK TUTUM VE DAVRANIŞLARA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Eğitimin işlevlerinden biri çocuğun kişiliğini oluşturma ve geliştirmedir. Bu işlemin son amacı çocuğa öncelikle demokrasinin gereksinim duyduğu özgür düşünebilen, hareket edebilen yurttaşlık kimliği kazandırmaktır. Çocuğa bu kimliği kazandırmada öğretmenlere büyük görev düşmektedir. Özellikle demokratik birey yetiştirmeyi temele alan sosyal bilgiler dersi öğretmenlerinin sorumluluğunu bir kat daha arttırmaktadır. Eğitim fakültelerinde de öğrenim gören öğretmen adaylarının bu bilinçle yetiştirilmesi gerekir. Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okullarında görev yapan okul yöneticilerinde olması gereken demokratik tutum ve davranışların sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesidir. Okullarda demokratik bir yönetim biçimi, idarecilerde demokratik kişiliklerin var olmasına dayanır. İdarecilerde olması gereken demokratik kişilik, okul yöneticilerinin tutum ve davranışlarını etkilemektedir. Yapılandırmacı öğrenme kuramının uygulandığı ülkemizdeki her eğitim kademesinde görev yapan yönetici veya idareci vasfını taşıyan bireylerin her türlü davranışı okulda yer alan bireyler için model teşkil edip, bireylerin okula bakış açısı üzerinde etkili olmaktadır. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşleri doğrultusunda okul yöneticilerinde olması gereken demokratik anlamdaki niteliklerin değerlendirilmesi çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Çalışma da nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup, çalışma sonucunda elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile analiz edilip, elde edilen veriler sayısallaştırılarak sunulmuştur. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının, okul yöneticilerinde olması gereken demokratik tutum ve davranışlara ilişkin görüşleri, yedi maddelik yapılandırılmış görüşme formuyla belirlenmiştir. Görüşme formunda yer alan açık uçlu sorular uzman görüşü alınarak hazırlanmıştır.

SOCIAL STUDIES TEACHERS, SCHOOL PRINCIPALS' OPINIONS ON SHOULD THE DEMOCRATIC ATTITUDES AND BEHAVIORS

One of the functions of education to create and develop the child's personality. The purpose of this process is the last child needs free thinking primarily of democracy, civic identity that can move to win. This is a great role for teachers in gaining the identity of the child. Teachers of social studies, especially on the base of democratic responsibility of the individual to raise an extra layer increases. That teacher candidates studying at faculties of education must be grown in this awareness. The purpose of this study, school managers working in primary schools should be in accordance with democratic attitudes and behaviors to evaluate the opinions of social studies teachers. Schools in a democratic form of government, the executive is based on the existence of democratic personalities. Administrators need to be a democratic personality, attitudes and behaviors affect school administrators. Constructivist learning theory is applied in our country who work each educational level behavior of all kinds of individuals who qualify as an administrator or administrator at the school as a model for the individuals and the individuals point of view are effective on the school. Social studies teachers' views of school managers should be in line with the study of democratic sense is the basis of assessment of qualifications. Qualitative research methods were used in the study, the data obtained as a result of work will be analyzed by content analysis technique, the obtained data are digitized. Social studies teachers, school managers should have views on democratic attitudes and behavior, the seven-item structured interview form was determined. Open-ended questions in the interview form prepared by expert opinion.

___

  • AĞIROĞLU Bakır, A. (2007). Sergiledikleri Demokratik Tutum ve Davranışlar Açısından İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Değerlendirilmesi, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi).
  • BALCI, A. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Yöntem, Teknik ve İlkleler, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • BALCI, A. (2007). Etkili Okul Okul Geliştirme, Ankara: Pegem Yayınları.
  • BALOĞLU,N., Karadağ,E., Yalçınkayalar, P.(2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65-82.
  • BORN, D.(1998).” Fransız Eğitim Sisteminde Tarih, Coğrafya ve Yurttaşlık Bilgisi Tasarımı ve Bu Tasarımın Yurttaşın Oluşumuna Katkısı" Dersimiz Yurttaşlık (Çev. Turhan İlgaz) İstanbul: Kesit Yayıncılık.
  • BURSALIOĞLU, Z.(2008). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • CÜCELOĞLU, D. (2000). İçimizdeki Biz. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • DEMİRBOLAT, A.(1997) "Eğitim-Demokrasi İlişkisi. Demokrasi ve İnsan Hakları" Eğitim Bilimine Giriş, Ankara: Gazi Kitapevi Yayınları.
  • DEMİRCİOĞLU, İ. H. (2008). “Türkiye’de Tarih Öğretimi Aktif Vatandaşlık Eğitimini Des- teklemekte Midir? Tarih Öğretmenlerinin Görüşleri”, 21. Yüzyılda Kimlik, Vatandaşlık ve Tarih Eğitimi (Ed. M. Safran ve D. Dilek), İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
  • DEMİREL, Y. (2007). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Branş Öğretmenlerini Motive Etmede Kullandıkları Yöntemlere İlişkin yönetici ve Öğretmen Görüşleri, İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • DERBEDEK, H. (2008). İlköğretim Okul Müdürlerinin Öğretimsel Liderlik Özelliklerinin Öğretmenlerin Öz Yeterlilikleri Üzerindeki Etkileri (Bursa İli Örneği), Denizli: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • DUMAN, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutum ve Davranışlarına İlişkin Görüşleri, Malatya: İnönü Üniversitesi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı.
  • GORDON, T. (1998). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. (Çev. E. Aksoy),İstanbul: Yapa Yayınları.
  • GÖMLEKSİZ, M. N. & Çetintaş, S. (2011). Öğretmen adayların demokratik tutumları, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-14.
  • GÜLTEKİN, A. (2007). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretmenleri Etkileme Davranışlar. İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • KARADAĞ, E & Baloğlu, N & Yalçınkayalar, P. (2006). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Öğretmenler Tarafından Algılanan Demokratik Tutumları ile Öğretmenlerin Demokratik Değerleri Üzerine İlişkisel Bir Araştırma, Değerler Eğitimi Dergisi,(12).
  • KARSLI, M. (2006). Etkili Okul Yöneticiliği, İstanbul: Morpa Yayınları.
  • OKUTAN, M. (2003), Okul Müdürlerinin İdari Davranışları, Milli Eğitim Dergisi, (157).
  • ÖZAN, M.B., Türkoğlu, Z., Şener, G. (2010). Okul Yöneticilerinin Sergiledikleri Demokratik Tutum ve Davranışlarının Öğretmenlerinin Motivasyonuna Etkisi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,20,(1), 275-294.
  • ÖZDEN Özcan, H. (2008), İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Okuldaki Disiplin Yaklaşımları İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • SAĞLAM, H. İ. (1997). “İlköğretim Okullarında Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretiminin Değerlendirilmesi.”Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi.
  • SCHNAPPER, D.(1995) Yurttaşlar Cemaati Modern Ulus Fikrine Dair (Çev. Özlem Okur) İstanbul: Kesit Yayıncılık.
  • SÖNMEZ Ektem, I., Sünbül, A.M.(2011). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumu Üzerine Bir Araştırma. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi 31, 159-168.
  • TAÇMAN, M.(2006). İköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları,http://world- educationcenter. Tarihi: 18/03/2013). (Erişim
  • TANİLLİ, S. (1982). Devlet ve Demokrasi, 3. Basım, İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
  • TOURAİNE, A. (1997) Demokrasi Nedir? (Çev. Olcay Kunal) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • ÜNAL, S. (1991). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Okullarında Motivasyonu Sağlama Etkinlikleri, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (7),144-153.
  • YAĞCI, E. (1998). Demokrasi ve Eğitim, Eğitim ve Bilim Dergisi, 22(107), 15-22.
  • YILDIRM, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • YURDAKUL, R. (2007). Büyükçekmece İlçesi Ortaöğretim Kurumları Yöneticilerinin Liderlik Özelliklerinin Çalışanların Motivasyonlarına Etkisi, İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Turkish Studies (Elektronik)-Cover
  • ISSN: 1308-2140
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Mehmet Dursun Erdem