Döne AYHAN, ELMAS AKIN ALTINCI, DEMET AKARÇAY ULUTAŞ

MATTISON AFFLUENZA ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇEYE UYARLAMA ÇALIŞMASI

Bu çalışma, tüketimin aşırı halinin bireysel ve toplumsal açıdan öneminin vurgulandığı ve bireyleri kendi yaşamları üzerinde karar verebilmelerine kadar varan olumsuz etkilerinin konu edildiği sosyal psikoloji, psikiyatri, sosyoloji, sosyal hizmet literatürü ışığında, Mattison Affluenza Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması amacıyla yürütülmüştür. Ölçeğin Türkçeye uyarlanması amacıyla öncelikle çeviri sürecinde 13 uzman görüşünden hareket edilerek ölçek maddelerine son hali verilmiştir. 820 üniversite öğrencisi arasında yürütülen çalışmada, ölçeğin güvenilirlik düzeyine Crobanch Alpha katsayısına bakılarak karar verilirken, geçerlilik düzeyi için ise açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri prosedürleri SPSS Amos programı aracılığıyla izlenmiştir. Ayrıca, ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliliğini incelemek amacıyla Vandecasteele ve Geuens (2010) tarafından geliştirilen, Özoğlu ve Bülbül (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan Güdülenmiş Tüketici Yenilikçiliği Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin Türkçe çevirisi için görüşü alınan uzmanların verdikleri yanıtların uyumunu ölçümlemek amacıyla Kendall W analizi yapılarak etki boyutu orta düzey olarak belirlenmiştir. KaiserMeyer- Olkin değeri .83 ve Bartlett testi sonucunda (p=.000) anlamlı bulunmuş ve faktör analizi için uygunluğu saptanan veri seti ile yapılan açıklayıcı faktör analizi sonucunda özdeğeri 1'in üzerinde olan dağılımın % 57'sini açıklayan 7 faktör belirlenmiştir. Orijinal hali 25 madde ve 8 boyuttan oluşan ölçeğin, 7 faktörlü yapısı doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiş ve 7 faktörlü 19 maddeden oluşan ölçeğin son hali ile iyi uyum değerlerine ulaşılmıştır. Tüm ölçeğe ait Cronbach Alpha katsayısı .78 olarak bulunmuş ve alt boyutlara ait katsayıların ise .41 ile .80 arasında değiştiği gözlenmiştir. Çalışma sonunda, Türkçeye uyarlaması yapılan ölçeğin aşırı tüketim eğiliminin ölçümlenmesi ve buna bağlı gelişen tutum ve davranışların birey, aile ve toplum üzerindeki etkilerine yönelik yordamalar beklenmektedir. noktasında önemli bir katkı sağlaması

TURKISH ADAPTATION OF MATTISON AFFLUENZA SCALE

The objective of this study is to adapt Mattison Affluenza Scale to Turkish, in light of social psychology, psychiatry, sociology and social work literature that express the importance of over-consumption for individuals and society and its negative consequences that cause to challenge the individual control on life. The scale was evaluated by 13 expertises in the field of social work and sociology in order to obtain Turkish translation. The reliability was determined by Cronbach Alpha Coefficient and validity was analyzed by following confirmatory and explanatory factor analyses procedures via SPSS AMOS program within in the study that was conducted among 820 university students. Moreover, Motivated Consumer Innovativeness Scale that was developed by Vandecasteele and Geuens (2010) and was adapted into Turkish by Özoğlu ve Bülbül (2013) was used to examine criterion- related validity. The effect size was determined as medium level as to Kendall W analysis that was performed in order to measure compatibility of expertises’ responses for Turkish translation of the scale. Kaiser- Meyer- Olkin value was found as .83 and the result of Bartlett Test was statistically significant (p=.000), also as a result of performing explanatory factor analysis of data set that was observed as appropriate for factor analysis, 7 dimensions, which explain 57% of distribution and eigenvalue was over 1, were determined. The scale with 7 dimensions, which original version was consisted of 25 items and 8 dimensions, was analyzed with confirmatory factor analysis and the final version of the scale with 7 dimensions and 19 items demonstrated goodness of- fit. Cronbach Alpha coefficient of the scale was found as .78 and this coefficient was observed for sub-dimensions as between .41 and .80. As a conclusion, it is expected to measure over-consumption tendency with this scale that was adapted to Turkish and contributes in the view of evaluating the effects of attitudes and behaviors, which are progressed by over- consumption on individual, family and society

PDF

___

Andrew, D. P. S., Pedersen, P. M., & McEvoy, C. D (2011) Research Methods and Design in Sport Management. the USA, Human Kinetics,s. 202.
Aslay, F., Ünal, S., & Akbulut, Ö (2013) Materyalizmin Statü Tüketimi Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma.Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2), 43-62.
Auerbach, C., & Beckerman, N. L (2011) HIV and PTSD: A Confirmatory Factor Analysis of the PCL Screening Instrument. Journal of Social Service Research, 37(2), 152–164.
Aytaç, M., & Öngen, B (2012) Doğrulayıcı Faktör Analizi ile Yeni Çevresel Paradigma Ölçeğinin Yapı Geçerliliğinin İncelenmesi. İstatistikçiler Dergisi, 5, 14-22.
Bahadır, A (2002) Modernitenin Yıkıcı Etkileri Karşısında Savunmasız İnsan. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13(13), 129-142.
Bandura, A (1995) Self- Efficacy in Changing Societies. Cambridge: Cambridge University Press, s.
Bauman, Z (2010)Etiğin Tüketiciler Dünyasında Bir Şansı Var Mı?, (Çev. F. Çoban & İ. Katırcı, Trans.). Ankara: De Ki Yayınları,s. 54.
Baumgartner, H., & Homburg, C. (1996) Applications of Structural Equation Modeling in Marketing and Consumer Research: A Review. International Journal of Research in Marketing, 13(2), 139-161.
Bayhan, V. (2011) Tüketim Toplumunda Bireyin Ontolojik Mottosu: “Tüketiyorum Öyleyse Varım”. Sosyoloji Konferansları Dergisi(43), 221-248.
Bocock, R. (1997)Tüketim (İ. Kutluk, Trans.). Ankara: Dost Kitabevi, s.58.
Brown, P. M., & Cameron, L. D. (2000) What can be done to reduce overconsumption? Ecological Economics, 32, 27-41.
Childers, C. (2000) All the Right Stuff; Affluenza; Escape from Affluenza. Teaching Sociology, 28(3), 278-280.
Çıplak Coşkun, N, Zöhre, H. (2014). Küreselleşme ve Tüketim Kültürünün Yaygınlaşması Bağlamında Türkiye’de Cadılar Bayramı, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/3 Winter 2014, p. 497- 506, ISSN: 1308-2140,www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6435, ANKARA-TURKEY
Eckenroth, D. (2015) Wealthy “Justice”: The Role Wealth Plays in Sentencing and in the Affluenza Defense. New Eng. J. on Crim. & Civ. Confinement, 41, 443-461.
Fettahlıoğlu, S., Yıldız, A., & Birin, C. (2014) Hedonik Tüketim Davranışları: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ve Adıyaman Üniversitesi Öğrencilerinin Hedonik Alışveriş Davranışlarında Demografik Faktörlerin Etkisinin Karşılaştırmalı Olarak Analizi. The Journal of Academic Social Science Studies(27), 307-331.
Freedman, J. L., Sears., D. O., & Carlsmith, J. M. (2003)Sosyal Psikoloji (A. Dönmez, Trans. 4. Baskı ed.). Ankara: İmge Kitabevi, s. 94.
Gözüm, S., & Aksayan, S. (2003) Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması için Rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 1, 3- 14.
Graaf, J. D., Wann, D., & Naylor, T. H. (2014)Affluenza. California: Berrett- Koehler Publishers, s. 2-147.
Gracht, H. A. (2008) The Future of Logistics: Scenarios for 2025. Wiesbaden: Gabler Verlag, s. 59.
Hamilton, C., & Denniss, R. (2005)Affluenza: When Too Much is Never Enough. Avustralya: McPherson's Printing Group, s. 7-15.
Kaplan, J. (2008) The Gospel of Consumption. Orion Magazine, May/June, 1-16.
Karasakal, Ş., (2014). Tüketim Kültürü ve Yarım Hurmanın Sırrı, Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Valume 9/5 Spring 2014, p. 1251-1268, ISSN:1308:2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.6876, ANKARA-TURKEY.
Kırcı, H. (2014) Hedonik Tüketim Davranışları ve Toplumsal Etkileri. Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 10(1), 80-100.
Küçükbezirci, Y., (2013). Bilinçaltı Mesaj Gönderme Teknikleri Ve Bilinçaltı Mesajların Topluma Etkileri, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/9 Summer 2013, p. 1879-1894, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4826, ANKARA- TURKEY.
Liu, Y. C. (2011) An Empirical Study of Building Social RElationship within Virtual Teams. In N. Kock (Ed.), E-Collaboration Technologies and Organizational Performance: Current and Future Trends (pp. 271-291). USA: IGI Global, s. 33.
Mattison, M. (2012)Emancipation from Affluenza: Leading Social Change in the Classroom. (Doktora Tezi), Antioch Üniversitesi, Antioch, s. 1-55.
McGregor, S. L. T. (2007) Consumerism, the Common Good, and the Human Condition. Journal of Family and Consumer Sciences, 99(3), 15-22.
Miller, M. K. (2009) Nonparametric Statistics for Social and Behavioral Sciences. Alabama: CRC Press, s. 191.
Odabaşı, Y. (2006). Tüketim Kültürü- Yetinen Toplumdan Tüketen Topluma (2. Baskı ed.). İstanbul: Sistem Yayıncılık, s. 16.
Önler, E., & Saraçoğlu, G. V. (2010) Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeğinin Güvenilirlik ve Geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(2), 78- 85.
Özoğlu, B., & Bülbül, H. (2013) Güdülenmiş Tüketici Yenilikçiliği ve Algılanan Risk Ölçeklerinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 5(3), 131-139.
Pickett, K. E., & Wilkinson, R. G. (2010) Inequality: an underacknowledged source of mental illness and distress. The British Journal of Psychiatry, 197(6), 426-428.
Pock, A. v. (2006)Strategic Management in Islamic Finance. Wiesbaden: GWV Fachverlage GMBH, s. 90.
Princen, T. (1999) Consumption and Environment: Some Conceptual Issues. Ecological Economics, 31, 347-363.
Richards, D. A., & Suckling, R. (2008) Improving access to psychological therapy: The Doncaster demonstration site organisational model. Clinical Psychology Forum, 181, 9-16.
Rogers, C. R. (1959) A theory of thearpy, personality and interpersonal relationships as developed in the client-centered framework. In S. Koch (Ed.), Psychology: Tlie Study of Science: Vol.3, Formulations of the Person and the Social Contexts. New York: McGraw Hill.
Rosenberg, M. (1965)Society and the adolescent self-image. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Schermelleh-Engel, K., & Moosbrugger, H. (2003) Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures Methods of Psychological Research Online, 8(2), 23-74.
Schwartz, B. (2004)The Paradox of Choice: Why More is Less. USA: HarperCollins Publishers.
Şimşek, Ö. F. (2007)Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları, s. 19.
Teater, B. (2015. Sosyal Hizmet Kuram ve Yöntemleri: Uygulama için Bir Giriş (S. A. Özden, Trans.). Ankara: Nika Yayınevi, s. 26.
Veblen, T. B. (2015)Aylak Sınıfın Teorisi (E. Kırmızıaltın & H. Bilir, Trans.). Ankara: Heretik Yayınları, s. 54-71.
Yanıklar, C. (2006)Tüketimin Sosyolojisi. İstanbul: Birey Yayıncılık, s. 21.
Yurdagül, H. (2005)Ölçek Geliştirme Çalışmalarında Kapsam Geçerliği için Kapsam Geçerlik İndekslerinin Kullanılması. Paper presented at the XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli, s. 2