KIBRIS TÜRK TİYATRO YAZINININ İLK YILLARI VE SAFA

Kıbrıs Türk Tiyatro edebiyatının ilk izlerine, Osmanlı, kendi imparatorluk topraklarına kattıktan sonra Ada"ya iskan için gönderdiği ve kendi yaşasyış biçimlerini, inanış, kültür ve geleneklerini de beraberlerinde taşımış olan insanların Ada"da yeni bir toplum oluşturmaya çalıştıkları zamanla birlikte rastlanmaktadır. Karagöz, ortaoyunu ve meddah da bu kültürün ve geleneğin bir parçasıydı. 300 yıl kadar idaresinde bulundurduğu Kıbrıs"ı Osmanlı, 1878"de İngilize önce kira ile bırakmış, sonra 1914"te de tamamen devretmiştir. Ada"da gazeteler bu dönemde 1890"lardan itibaren yayınlanmaya başlandı. Diğer edebi türler gibi tiyatroya ait ilk örnekler de gazetelerde görülür oldu. Ahmet Tevfik Efendi"nin çıkarmış olduğu ilk mizah gazetesi "Kokonoz"da kendisinin bazı yazıları teatral özellikler taşımaktaydı. İkinci çıkardığı mizah gazetesi "Akbaba"da ise yarım kalmış bir tiyatro çalışmasının yayını vardı. L. Şişmanyan adlı şahsın üç sayı süren çalışması "Namus İntikamı Yahut Dilenci" idi. Yayınlanmış ilk tiyatro eseri olarak şimdilik, Kaytaz-zade Nazım"ın "Safa yahut Netice-i İbtila" adlı eseridir. 1909" da Lefkoşa"da Mirat-ı Zaman matbaasında basılan eserin konusu, Meşrutiyet yıllarında İstanbul"da geçen bir aşk macerasına dayanmaktadır. Cariyesine aşık, meşrutiyet yanlısı olması nedeniyle hapse düşmüş olan paşa çocuğu Safa"nın, ailesinin karşı koyması, müdahil olması sonucu sevgilisi ile birlikte yaşadıkları acı son anlatılmaktadır. Eser, Kıbrıs Türk Edebiyatı ve tiyatrosu açısından ilk olması nedeniyle oldukça önem arz etmektedir.

Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic

The first signs of Cyprus Turkish Theatre Literature were encountered when Ottomans added Cyprus within their Empire boundaries. They sent settlers to the island who brought their own way of life, beliefs, culture and traditions together with them; thus forming a

___

AKYÜZ Kenan (1995). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, İstanbul:. İnkılâp Kitabevi..

ERSOY Yaşar (1998). Kıbrıs Türk Tiyatro Tarihi, Lefkoşa..

FEDAİ Harid (1993). Rûh-i Mecrûh, Kaytaz-zâde M. Nazım, Lefkoşa.

KONUR İsmet (1938). Kıbrıs Türkleri. İstanbul: Burhaneddin (yayıncı)..

NESİM Ali. (2007). Suya Düşen Sancak,. (Ed.Nihat Öztoprak ): İstanbul.

ÖZÖN Mustafa (1947). Zavallı Çocuk, (Namık Kemal): İstanbul..

PARLATIR İsmail,.Vd.(1997). Recaizade M. Ekrem Bütün Eserleri: İstanbul. Milli Eğitim Basımevi.