KARANLIK LİDERLİK: OTEL İŞLETMELERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Liderlik Liderlik konusuna olan ilgi her geçen gün daha da artmaktadır. Bunun nedeni ise liderlerin, bütün sosyal ve ekonomik yapılarda çok önemli roller oynamasıdır. Liderlerin davranış ve kararlarının işletmelerde ve diğer sosyal yapılarda, başarılı veya başarısız olmalarında belirleyici olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle liderlik, araştırmacılar için önemli bir çalışma konusu olmuştur. Liderlik çalışmalarına bakıldığında; araştırmacıların genelde lideri başarılı kılan olumlu özelliklerin ne olduğu ile ilgilendiği ve lideri başarısız kılan olumsuz özellikleri incelemeyi ihmal ettikleri görülmektedir. Karanlık liderlik araştırmaları liderliğin etkilerine farklı bir bakış açısı ile tersten bakmakta ve liderin kişiliğindeki olumsuz özelliklerin, onun davranış ve kararlarını olumsuz etkilemesi ile ilgilenmektedir. Bu çalışmanın amacı; otel çalışanlarının, liderlerinin karanlık taraflarını nasıl algıladıklarını ve bu algının demografik değişkenlere göre farklık gösterip göstermediğini belirlemektir. Veriler, ‘Karanlık Liderlik Ölçeği’nin içinde olduğu bir anket ile uluslararası bir otel zincirinin 604 çalışanından toplanmıştır. İlgili ölçeğin, güvenilir olduğu ve Türk kültüründe de kullanılabileceği görülmüştür. Yapılan açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonuçlarına göre, söz konusu ölçeğin 5 boyutlu orijinal halinden farklı boyutlandığı ve çalışanların liderlerinin karanlık taraflarını; “pasif- agresif liderlik, narsis liderlik, paranoyak liderlik ve zorlayıcı liderlik” olarak 4 boyutta algıladıkları belirlenmiştir. Ayrıca, araştırma sonucunda; karanlık liderlik ile çalışanların yaşı (r= 0,122, p

DARK LEADERSHIP: A CASE STUDY IN HOTEL BUSINESSES

Leadership The interest in leadership is increasing day by day. The reason for this is that leaders play a very important role in all social and economical structures. In particular, the behavior and decisions of the leaders are thought to be decisive in either the enterprises or other social structures, whether they are successful or unsuccessful. Therefore, leadership has been an important topic for researchers. Considering the studies in the field; that researchers are generally interested in what are the positive characteristics that make the leader successful but neglected to examine the negative characteristics that make the leader fail. Dark leaderships researches concern leadership effectiveness studied from the reverse angle and deal with the dysfunctional personality of leaders and its effects on his/her decisions and behavior negatively. The purpose of the study is to reveal the dark leadership’s perceptions of hotel employees and whether this perception differs according to demographic variables. The data were collected from an international hotel chain 604 employees by a questionnaire including the ‘Dark Leadership Scale’. The scale was found to be reliable and could be used in Turkish culture. According to the results of the explanatory and confirmatory factor analyzes; the scale is differentiated from the original 5-dimensional state and hotel employees perceived the dark sides of their leaders in 4 dimensions as passive aggressive leadership, narcissistic leadership, paranoid leadership, and compulsive leadership. Furthermore, as a result of the research; it was found that there were significant and low level of relationships between dark leadership and employee age (r= 0,122, p

PDF

___

Abdo Saleh H. G., Hu W., Abdo Hassan H.M. & Khudaykulova M. (2018). Dark leadership impact on psychological well-being and work-family conflict: Implications for project success of Bahrain companies. Journal of International Business Research and Marketing, 3(3): 32-39.
Arnulf, J. K., Glasø, L., Andreassen, A. K., & Martinsen, Ø. L. (2016). The dark side of leadership development: An exploration of the possible downsides of leadership development. Scandinavian Psychologist, 3.,e-18. https://psykologisk.no/sp/2016/12/e18/ (Erişim tarihi, 13 Kasım 2018).
Ballı, E., & Çakıcı, A. (2016). Karanlık liderliğin örgütsel bağlılık ve örgütsel sessizlik üzerine etkisi: Otel çalışanları üzerinde bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 167-180.
Başar, U., Sığrı, Ü. & Basım, N. (2016). İş yerinde karanlık liderlik. İş ve İnsan Dergisi, 3(2), 65-76.
Bayram, N. (2010). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. Bursa: Ekin Kitabevi.
Benson, M.J. & Campbell, J.P. (2007) To be or not to be linear: an expanded representation of personality and its relationship to leadership performance. International Journal of Selection and Assessment, 15(2), 232-249
Bentz, V. J. (1985). Research findings from personality assessment of executives. J. Management Derailment H. Bernardin ve D. A. Bownas (Eds.), Personality assessment in organizations içinde (82-144). New York: Praeger.
Bray, D.W. & Howard, A. (1983). Longitudinal studies of adult psychological development. New York: Guilford Press.
Braun S, Kark R & Wisse B (2018). Fifty Shades of Grey: Exploring the Dark Sides of Leadership and Followership. Front. Psychol. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2018.01877/full
Brown, R. P., & Bosson, J. K. (2001). Narcissus meets Sisyphus: Self-love, self-loathing, and the never-ending pursuit of self-worth. Psychological Inquiry, 12(4). 210-213.
Browne, M. W. & Gudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen, & J. S. Long (Eds.), Testing structure equation models (pp. 136– 162). Newbury Park, CA: Sage.
Cohen, A. (2018). Counterproductive work behaviors: Understanding the dark side of personalities in organizational life. London: Routledge Conger, J.A. (1990) The dark side of leadership. Organisation Dynamics, 19(2), 44-55.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Davies, M. R. (2004). Unlocking the value of exceptional personalities. R. B. Kaiser (Ed.), The perils of accentuating the positive içinde. Tulsa, OK: Hogan Press.
Erkorkmaz Ü., Etikan İ., Demir O.,Özdamar K. & Sanisoğlu S.Y. (2013). Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Türkiye Klinikleri J Med Sci, 33(1):210-223.
Furnham A. & Trickey, G. (2011). Sex differences and dark side traits. Personality and Individual Differences, 50, 517–522.
Furtner, M. R., Maran, T. & Rauthmann, J. F. (2017). Dark leadership: The role of leaders‘ Dark Triad personality Traits. In M. Clark, Craig, W., Gruber (Eds.), Leader Development Deconstructed (pp. 75-99). Cham: Springer International Publishing (Annals of Theoretical Psychology, 15).
Gillaspie: M. (2009). The impact of dark leadership on organizational commitment and turnover. Unpublished master thesis, Emporia State University, USA.
Harms, P.D, Spain S. M. & Hannah, S. T. (2011). Leader development and the dark side of personality. The Leadership Quarterly, 22, 495-509.
Haynes K. T., Hitt M. A. & Campbel J. T. (2015). The Dark Side of Leadership: Towards a Mid‐ Range Theory of Hubris and Greed in Entrepreneurial Contexts. Journal of Management Studies, 52 (4), 479-505.
Higgs, M. (2009). The good, the bad and the ugly: leadership and narcissism. Journal of Change Management, 9(2), 165-178.
Hogan, R. & Hogan, J. (1997). Hogan development survey manual. Oklahama: Hogan Assessment Systems.
Hogan, R., & Hogan, J. (2001). Assessing leadership: a view of the dark side. International Journal of Evaluation and Assessment, 9, 40-51.
Hooper D, Coughlan J. & Mullen MR. (2008). Structural equation modelling: guidelines for determining model fit. EJBRM,6(1):53-60.
Kayalar M., & Arslan E.T. (2011). Karanlık liderliğin örgütsel bağlılığa etkisi: Isparta perakende sektöründe bir araştırma. Çanakkale Üniversitesi 19. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 410-414, Çanakkale.
Kesken, J.,& Ayyıldız, N. A (2011). Öteki liderlik. Ankara: Gazi Kitabevi.
Khoo, H. S., & Burch, G. S. J. (2008). The ‘dark side’of leadership personality and transformational leadership: An exploratory study. Personality and individual differences, 44(1), 86-97.
Kızıldaş, E. (2017). Kültürel değerlere göre karanlık lider algısının çalışan iş performansı etkisi üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
Klotz, A. C., & Neubaum, D. O. (2016). Article commentary: Research on the dark side of personality traits in entrepreneurship: Observations from an organizational behavior perspective. Entrepreneurship Theory And Practice, 40(1), 7–17.
Larsen E. & Goodsen J. (2003). Who's driving your bus?. Sandiago: PfeifferveCo.
Leslie, J.B. & Van Velsor, E. (1996). A look at derailment today: North America and Europe. Greensboro, NC: Center for Creative Leadership.
Lindberg, J. T. (2006). The relative and incremental validity of the Big Five and maladaptive personality characteristics for predicting leadership effectiveness. Doctoral dissertation, North Carolina State University, USA.
Lynam D.R. & Widiger T.A. (2007). Using a general model of personality to identify the basic elements of psychopathy. Journal Personal Disorder, 21, 160-178.
MacCallum, R. C., Browne, M. W., & Sugawara, H. M. (1996). Power analysis and determination of sample size for covariance structure modeling. Psychological Methods, 1(2), 130–149.
Marsh, H. W. & Hocevar, D. (1988). A new more powerful approach to multitrait ultimethod analyses: Application of second order confirmatory factor analysis. Journal of Applied Psychology, 73, 107.
Marsh, H. W., Balla, J. R., & McDonald, R.P. (1988). Goodness of fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391.
McCall, M. & Lombardo, M. (1983). Off the track: why and how successful executives get derailed. Technical Report 21. Center for Creative Leadership, NC: Greensboro.
McIlduff, E. & Coghlan, D. (2000). Understanding and contending with passive-aggressive behaviour in teams and organizations. Journal of Managerial Psychology, 15 (7), 716-736.
McIntosh, G. & Rima S. D. (1997). Overcoming the dark side of leadership-the paradox of personal dysfunction. Grand Rapids, MI: Baket Books.
McKee V., Waples e.P. & Tullis K. J. (2017) A Desire for the Dark Side: An examination of individual personality characteristics and their desire for adverse characteristics in leaders, Organization Management Journal, 14:2, 104-115.
Mischel, W. (1977). The interaction of person and situation. D. Magnusson, N.S. Endler (Edt.), Personality at the crossroads: Current issues in interactional psychology, içinde (333–352) NJ: Erlbaum, Hillsdale.
Morf, C. C. & Rhodewalt. F.(2001). Unraveling paradoxes of narcissism: A dynamic self-regülatory processing model. Psychological Inguiry, 12,177-196.
Moscoso S. & Salgado J. F. (2004). Dark side, personality styles as predictors of task, contextual, and job performance. International Journal Of Selection and Assessment, 12(4), 356-362.
Neilson, G. L., Pasternack B. A. & Van Nuys K. E. (2005). The passive-aggressive organization. Harvard Business Review, 11,1-13.
Ostendorf, F.(2000). Personality disorders and the five-factor model of personality - a meta-analysis. European Psychiatry Medicales Elsevier, 15, 226 – 227.
Özdamar K. (2004). Tabloların oluşturulması, güvenirlik ve soru analizi. paket programlarla istatistiksel veri analizi (5. Bsk). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Özdamar, K. (2011). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Schumacker RE. & Lomax RG. A. (2004). Beginner's guide to structural equation modeling. 2nd ed. New Jersey: Lawrance Erlbaum.
Sperry, L. (2003). Handbook of diagnosis and treatment of dsm-ıv-tr personality disorders. New York: Brunner-Routledge.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş: Temel ilkeler ve LISREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks.
Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
Torregiante, J. (2005). Destructive personality traits and leadership performance: A pattern-oriented approach. Unpublished doctoral dissertation, North Carolina State University, USA.
Tuna, M., Konaklıoğlu, E., & Kızanlıklı, M. (2010). Karanlık liderliğin çalışanların işten ayrılma eğilimine etkisi. Çukurova Üniversitesi 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 619- 629, Adana.
Windsor D. (2017). The Dark Side of Leadership Practices: Variations across Asia. In: Muenjohn N., McMurray A. (eds) The Palgrave Handbook of Leadership in Transforming Asia. Palgrave Macmillan, London.