İŞ KAZALARI VE KÜLTÜR: İŞ KAZALARININ ÖNLENMESİNDE KÜLTÜREL YAKLAŞIM

Sanayileşme ile beraber insan emeğinin yerini makineler almaya başlasa da aradan geçen zaman içerisinde insan emeği hala üretimde önemli bir yer teşkil etmektedir. İş güvenliği ve işçi hakları ile ilgili çeşitli düzenlemeler yapılmasına rağmen günümüzde hayatını idame ettirebilmek amacıyla alın teri döken işçiler hayatlarını kaybetmeye devam ediyorlar. ILO verilerine göre her yıl yaklaşık 317 milyon iş kazası meydana gelmekte ve gerek bu kazalar sonucu gerekse çalışma hayatından kaynaklanan hastalıklar nedeniyle her yıl yaklaşık 2.3 milyon işçi hayatını kaybetmektedir (ILO, 2014a). İster belirli bir iş alanında faaliyet gösteren işçilerden oluşan bir örgüt şeklinde olsun, isterse de daha farklı bir amaç için bir araya gelen insanlardan oluşsun, tüm gruplar zaman içinde kendine özgü kültürlerini yaratırlar. Ortaya çıkan bu kültürü anlamak, "güvenlik kültürü"nün (safety culture) "örgüt kültürü"nün (organizational culture) bir parçası haline getirilmesi ve işçilere "insanca iş" (decent work) tanımına uygun iş imkânlarının açısından oldukça önemlidir. Bu ise ancak örgütü sadece mal üreten/hizmet sağlayan bir yapı olarak görmeyip, onun üyeleriyle etkileşim içerisinde olan bir kültürü ifade ettiği gerçeğinden hareket eden kültürel yaklaşımla ele alınması ile mümkün olabilir. Bu hedefe ulaşılabilmesi için sorunun, kültürün değiştiğini/değişebildiği göz önünde bulundurularak, kültürün farklılıklarını dikkate alan ve onunla uyumlu bir şekilde bütüncül bir yaklaşımla ele alınması en uygun yol olacaktır

OCCUPATIONAL ACCIDENTS AND CULTURE: THE CULTURAL APROACH IN PREVENTION OF OCCUPATIONAL ACCIDENTS

Although machines have replaced human labour following the industrialization period, in the meantime human labour has still an important role in production. Despite various regulations enacted on occupational safety and workers' rights, workers today continue to lose their lives in order to sustain their lives. According to data by ILO, each year approximately 317 million occupational accidents occur and as a result of either these accidents or occupational diseases each year, about 2.3 million workers are losing their lives (ILO, 2004a). Whether in the form of an organization consisting of workers in a particular business area or consisting of people coming together for a different purpose, all groups create their own culture over time. Understanding this culture is very important to make the “safety culture” become a part of the “organizational culture” and create jobs which are in line with the definition of "decent work". This can only be possible with the cultural approach which considers the organization as not only a structure that manufacturing goods / providing service but rather it states a culture which interacts with its members. In order to achieve this goal, the most appropriate way is to handle the issue in a manner based on a holistic approach by taking into account the diversity of cultures and keeping in mind that the culture changes or can be changed

PDF

___

6. KAYNAKÇA
BENEDİCT, Ruth. 2011 (1946). Krizantem ve Kılıç, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
BOAS, Franz. 1996(1920). Anthropological Theory: An Introductory History, içinde, “The Methods of Ethnology”, California: Mayfield Publishing Company.
CREHAN, Kate. 2002. Gramsci Kültür Antrpoloji, İstanbul: Kalkedon Yayınları. DOĞAN Ebru Şengül. 2013. Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık, İstanbul: Türkmen Kitabevi.
ERDIL, 2014. “Neden İmzalamadık!”, Radikal 15.05.2014, Erişim 15 Mayıs 2014, http://www.radikal.com.tr/turkiye/neden_imzalamadik-1192127
ERKMEN, Turhan. 2010. Örgüt Kültürü, İstanbul: Beta.
EU-OSHA (European Agency for Safety and Health at Work). 2011. “Occupational Safety and Health Culture Assessment - A Review of Main Approaches and Selected Tools”, Luxembourg: Publications Office of the European Union.
GHAI, Dharam. 2006. Decent Work: Objectives And Strategies, Cenevre: International Labour Office.
GIDDENS, Anthony. 2000. Sosyoloji, Ankara: Ayraç Yayınevi.
GÜRSOY, Akile. 2007. “Sağlık ve Sosyal Bilimler: Nasıl Bir Kesişme Alanı?”, Toplumbilim.
GÜVENÇ, Bozkurt. 1985. Kültür Konusu, Remzi Kitabevi: Ankara.
GÜVENÇ, Bozkurt. 1999. İnsan ve Kültür, İstanbul: Remzi Kitabevi.
HINSHELWOOD, R. D. 2008. “Systems, Culture and Experience: Understanding the Divide Between the Individual and the Organization”, Organisational & Social Dynamics 8/1 (2008): 63–77.
HOFSTEDE, Geert, Bram Neuijen, Denise Daval Ohavy, Geert Sandars. 1990. “Measuring Organizational Cultures: A Qualitative and Quantitative Study Across Twenty Cases”, Administitrative Science Quarterly, 35/2 (Haziran 1990): 286-316.
ILO, 1923. “Methods of Statistics of Industrial Accidents: Report Prepared for the International Conference of Labour Statisticians (29 October to 2 November 1923)”, Erişim 18 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/global/statistics-and-databases/meetings-andevents/international-conference-of-labour-statisticians/WCMS_221512/lang-- en/index.htm
ILO, 1982. “Statistics of Occupational Injuries: Report Prepared for the Thirteenth International Conference of Labour Statisticians (Geneva, 18-29 October 1982”, Erişim, 18 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/global/statistics-and-databases/meetings-and-events/internationalconference-of-labour-statisticians/WCMS_221500/lang--en/index.htm
ILO, 1996. “Recording And Notification Of Occupational Accidents And Diseases. An ILO Code Of Practice”, Erişim 18 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/safework/info/standards-andinstruments/codes/WCMS_107800/lang--en/index.htm
ILO, 1998. “Statistics of Occupational Injuries: Sixteenth International Conference of Labour Statisticians (Geneva, 06-15 October 1998”, Erişim, 18 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/global/statistics-and-databases/meetings-and-events/internationalconference-of-labour-statisticians/WCMS_214177/lang--en/index.htm
ILO, 1999. “Report of the Director-General: Decent Work”, 87’inci Oturum Cenevre, Haziran 1999, Erişim, 25 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/public/english/standards/relm/ilc/ilc87/rep-i.htm.
ILO, 2000. “Current International Recommendations On Labour Statistics, 2000 Edition”, Erişim, 18 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/global/statistics-and-databases/meetings-andevents/international-conference-of-labour-statisticians/WCMS_214177/lang--en/index.htm
ILO, 2008. “Cases of Injury With Lost Work Days, By Economic Activity”, Erişim 18 Mayıs 2014, http://laborsta.ilo.org/STP/guest
ILO, 2014a. “Safety and Health at Work”, Erişim 18 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/global/topics/safety-and-health-at-work/lang--en/index.htm
ILO, 2014b. “Decent work”, Erişim 25 Mayıs 2014, http://www.ilo.org/global/topics/decentwork/lang--en/index.htm.
INSAG (International Nuclear Safety Advisory Group). 1992. “The Chernobyl Accident: Updating Of INSAG-1: INSAG-7“, International Atomic Energy Agency, Vienna.
MALINOWSKI, Bronislaw. 1961. The Dynamic of Cultural Change, Yale University Pres.
OECD, 2002. “Glossary of Statistical Terms: Occupational Accident”, Erişim 18 Mayıs 2014, http://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=3563
PALAZ, Serpil. 2005. “Düzgün İş (Decent Work) Kavramı ve Ölçümü: Türkiye ve OECD Ülkelerinin Bir Karşılaştırması”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 50 (2005): 479-505.
PEARSON, Karen. 2009. “The Causes and Incidence of Occupational Accidents and Ill-Health Across The Globe”, Erişim 16 Mayıs 2014, https://www.britsafe.org/sites/default/files/editor/The_Causes_and_Incidence_of_Occupati onal_Accidents_and_Ill-Health_Across_the_Globe.sflb.pdf
PETTIGREW, Andrew M. 1979. “On Studying Organizational Cultures”, Administrative Science Quarterly, 24/4 (Aralık 1979): 570-581.
ROSMAN, Abraham ve PAULA G. Rubel. 1998. The Tapestry of Culture: An Introduction to Cultural Anthropology, McGraw Hill: Boston
Safe Work Australia (Australn Goverment National Occupational Health and Safety Commision). 2004. “Fatal Ocupational Injuries: An Overseas Comparison”, Erişim 16 May 2014, http://www.safeworkaustralia.gov.au/sites/SWA/about/Publications/Documents/45 1/Fatal_Occupational_Injuries_International_Comparison.pdf
SOARES, Ana Maria, Mino Farhangmehr, Aviv Shoham. 2007. “Hofstede’s Dimensions of Culture in International Marketing Studies”, Journal of Bussines Research, 60 (2007): 277- 284.
SGK, 2014. “Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllıkları, (2007-2012)”, Erişim 18 Mayıs, 2014, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/tr/kurumsal/istatistikler/sgk_istatistik_yilliklari
ŞEN, Sabahattin. 2009. “İnsanca İş ve İş Denetimi Boyutuyla Ölçülebilirliği”, Uluslararasi Sosyal Haklar Sempozyumu 22-23 Ekim, 2009 Akdeniz Üniversitesi/Antalya, Ankara: Belediye-İş Sendikası Yayını.
TAKALA, Jukka. 1999. “Global Estimates of Fatal Occupational Accidents”, Epidemiology, 10/5 (Eylül 1999): 640-646.
TMMOB Türkiye Maden Mühendisleri Odası. 2010. “Madencilikte Yaşanan İş Kazaları Raporu”, Erişim 15 Mayıs 2014, http://www.maden.org.tr/resimler/ekler/9bd3e8809c72d94_ek.pdf?tipi=5&turu=R &sube=0.
TUİK, 2014. “İş Kazaları ve İşe Bağlı Sağlık Problemleri: Araştırma Sonuçları”, 2013 , Erişim 18 Mayıs 2014, http://www.tuik.gov.tr/jsp/duyuru/upload/yayinrapor/2013_ISKAZALARI_VE_SAGL IK_PROBLEMLERI_RAPORU.pdf.
TUİK, 2014. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, Erişim 18 Mayıs 2014, http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul
TÜZ, Melek Vergiliel. 2001. Japon ve Amerikan Yönetim Modeli, İstanbul: Alfa.
TYLOR, Sir Edward Burnett. 1996 (1871). Anthropological Theory: An Introductory History, içinde, “The Science of Culture”, California: Mayfield Publishing Company.
WULF, Christoph. 2009. Tarihsel Kültürel Antropoloji, Ankara: Dipnot Yayınları.