SEVAL EMİNOĞLU KÜÇÜKTEPE, AYŞE MÜNİRE ERDEN

İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİNİN MESLEKİ ETKİLİLİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin öz yeterlik algılarını etkileyen değişkenleri incelemektir. Bu amaçla öğretmenlerin öz yeterlik algı düzeylerinin cinsiyet, çalıştıkları kurum türü, mezun oldukları okul, kıdem ve branşlarına göre farklılaşma durumları incelenmiştir. Araştırma, betimsel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Araştırmanın evrenini, İstanbul'da resmi ve özel ilköğretim okullarında görev yapan sınıf öğretmenleri ile 6.-8. sınıflarda görev yapan Türkçe, Matematik, Sosyal Bilgiler, Fen ve Teknoloji, Müzik, Resim, Beden Eğitimi, Yabancı Dil, Bilgisayar, Sosyal Bilgiler, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi, İstanbul'daki resmi ve özel ilköğretim okullarında çalışan gönüllü öğretmenlerden, oransız kademeli örnekleme yöntemine göre örneklem seçme formülü kullanılarak belirlenmiştir. Örneklem tayini için kullanılan formüle göre, örneklem sayısı 1536 olarak tespit edilmiştir. Ölçekleri eksiksiz yanıtlayan 1691 öğretmen örneklem olarak kabul edilmiştir. Araştırmada veri toplamak amacıyla kullanılan birinci ölçek, öğretmenlerin öz- yeterliklerini saptamak amacıyla Gibson ve Dembo (1984) tarafından geliştirilen ve daha sonra Guskey ve Passaro (1994) tarafından yeniden gözden geçirilen "Öğretmen Yeterlik Ölçeği" dir. Ölçeğin Türkçe uyarlaması, yapı geçerliği ve güvenirlik çalışması Diken (2005) tarafından yapılmıştır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı .71 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada öğretmenlerin kişisel bilgilerini saptamak amacıyla kullanılan bir diğer veri toplama aracı da "Kişisel Bilgi Formu"dur. Araştırma sonucunda, ilköğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları cinsiyet bakımından kadın öğretmenlerin lehine, okul türü bakımından özel okulda çalışan öğretmenlerin lehine anlamlı farklılık bulunmuştur. Mesleki kıdeme göre ise öğretmenlerin mesleki kıdemleri arttıkça öz- yeterlik algılarının da arttığı saptanmıştır. Öğretmenlerin özyeterlik algıları ile mezun oldukları okul türü ve branşları arasında anlamlı farklılık bulunamamıştır.

INVESTIGATION OF VOCATIONAL EFFECTIVENESS PERCEPTION OF ELEMENTARY SCHOOL TEACHERS

The aim of this study is to investigate the factors affecting professional effectiveness perception elementary school teachers. Within this scope, whether self-efficacy perception levels of elementary school teachers differ in terms of gender, institution type they are working, schools they graduated, seniority and their subject is examined. This study is designed as descriptive survey model. Population of this study consists of Turkish, Mathematics, Social Sciences, science and technology, Music, Ars, Physical Education, Foreign Language, Computer and religious culture and moral knowledge teachers who worked in private and public schools for 6.-8th grades in Istanbul. The sample, however, is determined by disproportionate stratified sampling. A formula is generated based on this sampling method. The sample consisted of volunteer teachers from private and public schools in İstanbul. The sample is determined as 1536 according to the formula used. Teachers who completed the scales without any missing information is chosen for sample which are 1691 teachers. The first scale, Teacher Efficacy Scale, was used to define selfefficacy of teachers. It was developed by Gibson & Dembo (1984) and revised by Guskey & Passaro (1994). Turkish adaptation, validity and reliability analysis were done by Diken (2005). Coefficient consistency value is .71. The order to define personal information of teachers, Personal Information Sheet was also used. The result of the study showed that, perception of self-efficacy of elementary school teachers is different in terms of gender, kind of school and vocational seniority. There is no meaningful difference between perception of self-efficacy and kind of graduated school, the major

PDF

___

Açıkgöz-Ün, K. (1998). Etkili öğrenme ve öğretme. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Yayınları.
Ada, S., Ünal, S. (2004). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Marmara Üniversitesi Döner Sermaye İşletmesi Teknik Eğitim Fakültesi Matbaası.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood: NJ: Prentice-Hall.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Büyükkaragöz, S. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. Konya: Mikro Basım- Yayın.
Brouwers A., Tomic, W. (2000). A longitudinal study of teacher burnout and perceived self-efficacy in classroom management. Teaching and Teacher Education, 16, 238-254.
Diken, İ H. (2005). Öğretmen yeterlik ölçeği Türkçe uyarlaması, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eurasian Journal of Educational Research, 16, 102-112.
Ekinci, H. (2013). Öğretmen adaylarının özyeterlik algıları: Müzik, resim ve beden eğitimi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/3.189-196.
Erden, M. (2005). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
Gökdağ, M. (1996). Temel eğitim öğretmenleri ile öğrencilerin güdü düzeyleri ve öğrenci-öğretmen özellikleriyle ilişkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversite Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Kenneth, J.B, Schoon, W, J. (1999). Self-efficacy of preservice elementary teachers and alternative conceptions of science. Misconceptions to Constructed Understanding, 18, 345-370.
Küçükahmet, L. (2000). Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Nobel Yayınları.
Pajares, F. (1996). Self-efficacy believes in achievement settings. Review of Educational Research,66, 543-578.
Tschannen-Moran, M., Woolfolk-Hoy, A.. (2001). Teacher Efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education,17, 784- 804.
Tschannen-Moran, M., Woolfolk-Hoy, A.. (2002). The influence of resources and support on teachers’ efficacy beliefs. American Educational Research Association, 13, 1-8.
Tschannen-Moran, M., Woolfolk-Hoy, A. & Hoy, W, K.. (1998). Teacher efficacy: Its meaning and measure. Review of Educational Research, 68, 202-248.
Üredi, L. (2006). İlköğretim I. Ve II. kademe öğretmenlerinin öğretim stili tercihlerine göre öğretmenlik mesleğine ilişkin algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Woolfolk-Hoy, A. (2000). Changes in teacher efficacy during the early years of Teaching. American Educational Research Assoociation, 43, 1-20.
Woolfolk-Hoy, A., & Hoy, W. K. (1990). Prospective teachers’ sense of efficacy and beliefs about control. Journal of Educational Psychology. 82.