İkinci yeni söyleminin öncüsü, ikinci yeni Şiiri’nin Gönülsüzü: Sezai Karakoç

1950‟lerin ilk yıllarında yayımlanan şiirleriyle edebiyat dünyasına giren Sezai Karakoç, modern Türk şiirinin önemli şairlerindendir. Karakoç‟un, 1950‟lerde başlayıp 1960‟ların ilk yıllarında tamamlanan “İkinci Yeni Şiiri” içinde dikkate değer bir rolü vardır. Bu rol, şiirlerinden çok yazılarıyla belirginleşir. Kendisinin çıkardığı Şiir Sanatı dergisinde, bu şiir hareketini haber veren yazıları yayımlanmış; ayrıca dergi, bir “arkadaş buluşması”nın kısa ömürlü yayın organı da olmuştur. Bu arkadaş buluşması, Pazar Postası gazetesinin “Sanat-Edebiyat” sayfalarında, İkinci Yeni Şiiri‟nin söylemini belirginleştirmiştir. Pazar Postası‟nda yayımlanan poetik, polemik ve eleştiri yazılarıyla Sezai Karakoç, İkinci Yeni söyleminin öncülerinden biri olarak görünmüştür. Bu yazıda, önce 1950‟lere girerken modern Türk şiirinde etkili ve popüler olan iki şaire kısaca dikkat çekilecek, sonra Sezai Karakoç‟un İkinci Yeni Şiiri içindeki rolü, etkinliği ve etkisi, 1950‟lerdeki süreli yayınlardan hareketle değerlendirilecek ve onun İkinci Yeni Şiiri içindeki yeri belirginleştirilecektir.

Pioneer of Second New Discourse, Unwilling of Second New Poetry: Sezai Karakoç

Sezai Karakoç who entered into the literary world with his poems published in the early 1950‟s is one of the significant poets of modern Turkish poetry. Karakoç has a remarkable role in the trend called “Second New Poetry” starting from 1950‟s and ending in the early 1960‟s. This role becomes distinct with his essays rather than with his poems. He published essays announcing this poetry movement in the periodical titled Şiir Sanatı (Art of Poetry) issued by himself. Additionally, this periodical became short-lived media organ of a “meeting of friends”, as well. This meeting of friends set the discourse of Second New Poetry on the “Art and Literature” pages of the Pazar Postası journal (Sunday Post journal). Sezai Karakoç was seen as pioneer of the discourse of Second New Poetry with his articles on poetics, his polemics and his critiques published in the Sunday Post. In this article, first, it is intended to briefly draw attention to the two poets who became influential and popular in the modern Turkish poetry on the eve of 1950‟s; then Sezai Karakoç‟s role, effectiveness and influence within Second New Poetry will be evaluated with reference to the periodicals in the 1950‟s and his place within Second New Poetry will be made clear.

___

  • ACARI Hâlis (1958a). “Bir Materyalist Şair”, Pazar Postası, S. 33, 17 Ağustos, s. 10-13.
  • ACARI Hâlis (1958b). “Statistique Değil Stylistique! „Elma Şarabı Kimin İçin Çalışıyor‟ ”, Köprü, S. 3, s. 1-3.
  • ACARI Hâlis (1958c). “Boş Tüfek”, Dost, S. 15, s. 36-37.
  • AND Metin (1958). “Dışardan Birisi”, Pazar Postası, S. 43, 26 Ekim, s. 7-8.
  • AYHAN Ece (1989). “Ayağa Kalkarak „İkinci Yeni‟ ”, Argos, No.: 6, s. 143-144.
  • BEYATLI Yahya Kemal (1948). “Endülüs‟te Raks”, Aile, S: 5, s. 2-3.
  • Cemal Süreya, (1956). “Oktay Rifat‟ın Şiirlerinde Fırsat Rantı”, Pazar Postası, S.2, 8 Ocak, s. 7/11.
  • Cemal Süreya (1958a). “Şiiri Unutanlar”, Pazar Postası, S. 34, 24 Ağustos 1958a, s. 7.
  • Cemal Süreya (1958b). “Statistique Yani Stylistique!”, Köprü, S. 4, s. 1.
  • CÖNTÜRK Hüseyin (1958), “Bir Eleştirel Usul”, Pazar Postası, S. 35, 31 Ağustos, s. 9.
  • ERDOST Muzaffer (1957). “Şiirimizi Götürenler”, Pazar Postası, S. 42, 27 Ekim, s. 6.
  • ERDOST Muzaffer (1958). “Üvercinka ile Gelenler”, Pazar Postası, S: 7, 12.
  • EROĞLU Ebubekir (1981). Sezai Karakoç’un Şiiri, İstanbul: Bürde Yayınları.
  • HAYBO Ömer (1958). “Dergiler Pazarı-Posta Pazarı”, Dost, S. 13, s. 48-50.
  • İLHAN Attilâ (1957). “Anlamsızlar Sirki ya da Şiirimizi Götürenler”, Dost, S. 3, s. 16-19.
  • [KARAKOÇ Sezai] (1955a). “Başlangıç”, Şiir Sanatı, S: 1, s. 3.
  • KARAKOÇ Sezai (1955b). “Yeni Türk Şiirinin Yönü”, Şiir Sanatı, S: 1, s. 4-5.
  • KARAKOÇ Sezai (1955c). “Yeni Türk Şiirinin Yönü II”, Şiir Sanatı, S: 2, s. 4-5.
  • KARAKOÇ Sezai (1955d). “Ataç‟ın Yazısı İçin”, Şiir Sanatı, S: 2, s. 24-25/33.
  • KARAKOÇ Sezai (1956). “Suç Folklorda Değil”, a Aylık Sanat Gazetesi, S. 8, s. 1-2/8.
  • KARAKOÇ Sezai (1957a). “Pergünt Üçgeni”, Pazar Postası, S. 41, 20 Ekim, 6/11.
  • KARAKOÇ Sezai (1957b). “Pergünt Piramidi”, Pazar Postası, S. 46, 24 Kasım, s. 6/11.
  • KARAKOÇ Sezai (1957c). “Şiirde İnsan”, Pazar Postası, S. 51, 29 Aralık, s. 6.
  • KARAKOÇ Sezai (1958a). “Şiir ve Mantık”, Pazar Postası, S. 11, 16 Mart, s. 6/11.
  • KARAKOÇ Sezai (1958b). “Dişimizin Zarı”, Pazar Postası, S. 26, 29 Haziran, s. 7-8.
  • KARAKOÇ Sezai (1958c). “Bir Materyalist Şiir”, Pazar Postası, S. 17, 27 Nisan, s. 8.
  • KARAKOÇ Sezai (1958d). “Bir Materyalist Şiir”, Pazar Postası, S. 18, 4 Mayıs, s. 8.
  • KARAKOÇ Sezai (1958e). “Tilki”, Pazar Postası, S. 32, 10 Ağustos, s.7-8.
  • KARAKOÇ Sezai (1958f). “Mösyö İstatistik”, Pazar Postası, S. 42, 19 Ekim, s. 7-8.
  • KARAKOÇ Sezai (1958g). “Cemal Süreya‟nın Çıkışı”, Pazar Postası, S. 27, 6 Temmuz, s. 7-8.
  • KARAKOÇ Sezai (1958ğ). “Sorumlu”, Pazar Postası, S. 44, 2 Kasım, s. 9.
  • KARAKOÇ Sezai (1986). Edebiyat Yazıları II, İstanbul: Diriliş Yayınları.
  • KARAKOÇ Sezai (1989a). “Hatıralar”, Diriliş, S: 49.
  • KARAKOÇ Sezai (1989b). “Hatıralar”, Diriliş, S: 51.
  • KARATAŞ Turan (1998). Doğu’nun Yedinci Oğlu Sezai Karakoç, İstanbul: Kaknüs Yayınları.
  • OKTAY Ahmet (1982). “Resmi İdeoloji Tarafından Dışlanan – Yazınsal İktidarı Dışlayan Bir Şair: Sezai Karakoç”, FDE, S. 9, s. 14-24.
  • TAMER Ülkü (1958a). “Karakoç‟un Yanıldığı”, Pazar Postası, S. 28, 13 Temmuz, s. 10.
  • TAMER Ülkü (1958b). Karakoç Kendine Karşı”, Pazar Postası, S. 34, 24 Ağustos, s. 11.
  • YEL Doğan (1964). “Şahdamar”, Türk Dili, S. 149, s. 319.
  • YÜCEL Can (1958). “Balıklama”, Dost, S. 12, s. 60