İDEOLOJİLERİN GÖLGESİNDE ADALET ARAYIŞI: “ADALET YÜRÜYÜŞÜ” ÖZELİNDE FELSEFÎ-SİYASÎ BİR TAHLİL

Bu makalede siyaset tarafından kurulan ve bir araca dönüştürülen adalet olgusu ve mefhumu üzerinde durulmaktadır. Adalet, siyasi bir ideal, hukuki bir olgu ve ahlaki bir erdem olmasına rağmen, modern ideolojilerden daha önceki zamanlarda en azından metinlerde öncelikle ahlaki bir erdemdir. Bu anlamda, adalet mefkuresi ve erdemi geleneksel anlamından önemli oranda değer ve anlam kayması yaşamıştır. Bu dönüşümün çeşitli sebepleri vardır ve bunlar arasında öne çıkan en bariz olanı, adaletin başka bazı durumlar için araçsallaşmasıdır. Modern zamanlarda adalet, siyaset için ne ahlaki bir mefkure ne de erdemdir. Öyle ki adalet, yeni siyaset tarafından kurulmakta ve araçsallaştırılmaktadır. Söz konusu siyaset türü endüstriyel siyaset olarak isimlendirilir. Bu makalede, ayrıca fikri bakımdan oluşan adalet anlayışı ve onun tezahürleri de değerlendirilmektedir. Bunları daha iyi izah edebilmek için özellikle Türkiye’de Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’nin öncülük ettiği “adalet yürüyüşü” örnek olarak kullanılmıştır. Bunun için diğer tamamlayıcı örnek ise Fettuşilik (FETÖ’nün ideolojisi) olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda sırasıyla aşağıdaki konular işlenmiştir: İlk olarak siyaset felsefesi ve siyasal ideoloji arasındaki farklar irdelenmektedir. İkinci olarak bir ideoloji taşıyıcısı olan modern devlet ele alınmaktadır. Üçüncü olarak makalede, “adalet yürüyüşü”ne yönelik genel bir çerçeve oluşturularak onu da değerlendirebilecek bir adalet düşünce çerçevesi belirlenmektedir. Bu durumda dördüncü değerlendirme konusu ise adaletin ne olduğu sorunudur. Son olarak adalet ve “adalet yürüyüşü” ile ideolojiler arasındaki ilişki tartışılmaktadır.

SEARCHING FOR JUSTICE IN THE SHADOW OF IDEOLOGIES: A PHILOSOPHICAL-POLITICAL ANALYSIS OF “JUSTICE MARCHING”

This article focuses on the concept and phenomenon of justice that is transformed an instrument and founded by politics. Although the justice is a political ideal, legal phenomenon and moral virtue, it was initially moral virtue at least in texts before modern ideologies. In this respect, the idea and virtue of justice is exposed to semantic shift and value from traditional meaning. There are some reasons for this transformation. There is a prominent reason for this transformation that justice is an instrument for other states. In the modern times, justice is not moral idea and virtue for the politics, however, it is founded and instrumentalized by new politics. The politics is named as industrial politics. In this article, the ideal justice perspective and its manifestations are evaluated. It has been used some current events such as Justice Marching guided by Republican People’s Party (CHP) in Turkey. Other sample is Fettushism (the ideology of FETO) argued in this paper. In the context the following topics are respectively discussed: First one is explained differences between political philosophy and political ideology. Second one is determined the place of state as a modern political institution. Third one is submitted a general framework for “justice marching”. Then, forth one is evaluated the question what justice is. Finally, justice and “justice marching” is discussed relations with ideology.

___

  • Aristoteles, Nikomakhos’a Etik. çev. Saffet Babür), Ankara, Ayraç Yayınları, 1998.
  • Aristoteles, Politika. çev. Mete Tunçay, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1993.
  • Gazzâlî, Ebu Hamid (1985). İhyâu Ulûmi’d-Din III. (Çev. A. Serdaroğlu). İstanbul: Bedir Yayınevi.
  • Gulbenkian Komisyonu (2012). Sosyal Bilimleri Açın. (Çev. Şirin Tekeli). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Güriz, Adnan (2001). Adalet Kavramı. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
  • Hadduri, Macid (1991). İslâm’da Adalet Kavramı. (Çev. Selahattin Ayaz). İstanbul: Yöneliş Yayınları.
  • İbn Miskeveyh (2013). Tehzîbu’l-Ahlâk (Ahlâk Eğitimi). (Çev. A. Şener vd.). İstanbul: Büyüyen Ay Yayınları.
  • J. V. Kempski, ‘Siyaset Felsefesi’, Günümüzde Felsefe Disiplinleri, der/ çev. Doğan Özlem, İnkılap Kitabevi, İstanbul 1997
  • Kesgin, Ahmet (2011). Sömürgecilikten Küreselleşmeye Siyasetin Pragmatik Temelleri. Ankara: Phoenix Yayınları.
  • Kesgin, Ahmet (2016). Endüstriyel Siyaset ve Ahlâk. Antalya: Otorite Yayınları.
  • Kesgin, Ahmet (2018). Haşhaşilikten Makyavelizme Modern Bir İdeolojinin Doğuşu. Uluslararası 15 Temmuz ve Darbeler Sempozyumu. Cilt 3. Kocaeli: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Daire bşk. Yayınları.
  • Kınalızâde, Ali Efendi ( Tarihsiz). Ahlâk-ı Alâ-i. (Baskıya hazırlayan, Hüseyin Algül). Tercüman 1001 Temel Eser.
  • Mıller, Eugane F., ‘Leo Starauss, Siyaset Felsefesinin Yeniden Canlanışı’, Çağdaş Siyaset Felsefecileri, der.A. De.Crespingy- K.R. Minogue, çev. Alaaddin Şenel, Remzi Kitapevi, İstanbul 1994
  • Strauss, Leo, An Introduction to Political Philosophy, Wayne State Universty Press, Detroit 1989
  • Platon, Devlet, çev. Sabahattin Eyüboğlu-M. Ali Cimcoz, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları, 2000.
  • Erişim tarihi: 20.04.2018. http://www.dunyabulteni.net/genel/105761/yargidaki-kadrolasmayi- baslatan-isim-mehmet-mogultay