1950 yılından başlamak üzere ülkemizde ve dünyada hız kazanan, daha önce de denenmiş olan özel yatırımcıya yol açma ve destekleme kararları alınarak 1960 yılına kadar sürecek olan II. Liberal döneme geçilmiştir. Dünya’da Marshall Yardımları olarak bilinen yardımlardan ülkemize de kaynaklar sağlanmıştır. 1950-1960 yıllarında ekonomi politikaları içerisinde tarım başta gelir. Tarımın başta geldiği bu dönemde kırsal alanda bazı sorunlar ortaya çıkmıştır. Ortaya çıkan sorunlara çözüm bulmak adına ilk olarak tarım teşkilatı düzenlenerek tarımın etkin ve modern bir yapıya kavuşturulması amaçlanmıştır. İkinci olarak Sanayileşmeyi özel sektöre bırakmak amaçlanmıştır. Bu amaçla yeni özel tesislerin kurulmasına ve genişletilmesine yardımcı olacak yerli-yabancı ortaklık biçiminde kurulan sanayi işletmeleri desteklenmiştir. Üçüncüolarak dış ticarette liberalizasyon amaçlanmıştır. Liberalizasyon ’da yeni ekonomik fırsatları değerlenmek için serbest dış ticaret öne çıkarıldı. Oluşan yeni ekonomik düzen ülkemizde tam olarak oturmadan çıkan bazı siyasi sıkıntılar nedeniyle 1960 yılına doğru her alanda istikrarsızlık ortaya çıkmayabaşlamıştır. 1960 yılında askeri darbeyle karşılaşan Türkiye’de sivil iktidarın tekrar hâkimiyet kazanmasıyla ülkede ekonomik anlamda kaybedilen ve sarsılan faaliyetleri yeniden canlandırmak için 1963-1967 yıllarını kapsayan I. Beş Yıllık Kalkınma Planı yapılmıştır. Makalenin konusunu oluşturan Muş ili, Muş ovasının güney kenarı ile bu ovanın güneyini izleyen Güneydoğu Toroslar dizisinin temas sahasında eğimli bir yüzey üzerinde bulunur. Bu dönemde Muş’un ekonomik hayatında çok önemli bir gelişmeye sahip olan 1948 yılında inşaatına başlanan Elazığ-Muş Demiryolu inşaatı sona ermiş ve 25 Ekim 1955 yılında hizmete açılmıştır. Aynı yıl insanların konut ve işyeri ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Muş Yapı Kooperatifi kurulmuştur. Muş ili ekonomisinin temeli hayvancılıktır. Besi hayvancılığından ziyade, mera hayvancılığı en geniş olanıdır. Yayla ve platolar hayvancılık için çok müsaittir. Bu amaçla 1956’da merkezi Muş’ta olmak üzere Muş bölgesi Damızlık Kasaplık Hayvan Yetiştirici ve Besleyicileri İstihsal Kredi ve Satış kooperatifinin kurulmasına izin verildi. 1959 da Muş Ovasında kurulacak örnek köyün yapımına başlandı. Örnek Köy Projesi ile köylerde yaşayan az sayıdaki insanın modern imkânlara erişebilecekleri bir köy ortamı oluşturmayı ve bayram, tatil ve düğün gibi nedenlerle köylerini ziyaret eden insanların köylerinde onların kentlerde yaşama kararlarını sorgulatacak değişimleri gerçekleştirmeyi hedeflemekteydi. 1960 da Muşta Bilir, Dazikom, Kızılağaç, köylerinde pek çok madene işletme ruhsatı verildi. Aynı dönemde sağlık hizmetlerinin sosyalleştirilmesi hususunda halkın ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde sürekli, yaygın ve entegre olarak sunulması amacıyla uygulanacak olan projenin uygulanmasına rehber olmak üzere Muş ili kılavuz bölge olarak tespit edildi.1963 yılında su baskınından zarar gören 66 aileye devlet tarafından yardım yapıldı.1964’deBirleşmiş Milletler Teşkilatı ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO)’nun Muş ili Köy Yolları Projesi için yardım anlaşması imzalandı. Aynı kapsamda Toprak Komisyonu belirlenerek ilde topraksız olan köylülere toprak dağıtmak amacıyla faaliyetler başladı.

Starting in 1950 and accelerated in our country and in the world, which has been tried before the decision to support the private investor and support to take until the 1960s to continue. Liberal period has been passed. In the world, resources have been provided to our country from the help known as Marshall Aid. In the 1950-1960 period, agriculture was the first in its economic policies. In this period of agriculture, some problems arose in rural areas. In order to find solutions to the emerging problems, the first aim was to organize an agricultural organization and to ensure an effective and modern structure of agriculture. Secondly, it is aimed to leave industrialization to the private sector. To this end, industrial enterprises established in the form of domestic and foreign partnerships to support the establishment and expansion of new private facilities were supported. Thirdly, liberalization in foreign trade is aimed. In liberalization, free foreign trade was highlighted in order to appreciate new economic opportunities. Due to some political problems in our country, the new economic order has begun to emerge in all areas towards instability in 1960. In 1960, military coup in the country in the face of lost economic sense to regain the dominance of civil power, and Turkey, covering the years 1963 to 1967 to revitalize the First Five Year Development Plan, crippling operations were performed. Muş province, which is the subject of the article, is located on a sloping surface in the contact area of the southeastern Taurus series following the southern edge of the Muş plain and the south of this plain. In this period, the construction of Elazığ-Muş Railway, which started to be constructed in 1948, which had a very important development in the economic life of Muş, was completed and was put into service on 25 October 1955. In the same year, Muş Building Cooperative was established in order to meet the housing and workplace needs of people. The foundation of the Mus province economy is animal husbandry. Rather than livestock, livestock breeding is the largest. Plateaus and plateaus are very suitable for livestock. To this end, in 1956, the establishment of Muş region, which is located in Muş, was allowed to establish the Breeder Butchers and Breeders. In 1959 the construction of the sample village to be built on the Muş Plain was started. With the Example Village Project, it was aimed to create a village environment where few people living in villages could access to modern facilities and to realize the changes that would make the people who visited their villages for reasons such as holidays, holidays and weddings to question their living decisions in their villages. In 1960, Muşta Bilir, Dazikom, Kızılağaç, many mining operations were given in the villages. In the same period, the province of Muş was identified as a guide region to guide the implementation of the project, which will be implemented in a continuous, widespread and integrated manner in order to meet the needs of the public in the socialization of health services.In 1964, the United Nations Organization and United Nations Food and Agriculture Organization (FAO) 's Mush Village Roads Project was signed. In the same context, the Soil Commission was determined and activities started to distribute land to the landless villagers in the province.