Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın öykülerinde toplumsal eleştiri

Yeni Türk Edebiyatının önemli yazarlarından olan Hüseyin Rahmi Gürpınar; roman, öykü, piyes, mektup, eleştiri gibi türlerde çok sayıda eser vermiştir. Daha çok romanlarıyla ön plana çıkmış olan Gürpınar, yayınladığı dokuz öykü kitabıyla, hem nitelik hem de nicelik anlamında öykücülüğümüze de önemli katkılarda bulunmuştur. Gürpınar’ın diğer eserlerinde olduğu gibi öykülerinde de toplumsal eleştirinin ön plana çıktığı görülmektedir. Devleti idare edenlerden halkımıza, din adamlarından toplumdaki ahlaki çözülmeye kadar pek çok alanda eleştirel bir tavır takınan yazar, eleştirilerini zaman zaman doğrudan dile getirmekte, zaman zaman öykünün dramatik anlatımı içinde daha dolaylı olarak sunmaktadır.

Social critique in the shorth stories of Hüseyin Rahmi Gürpınar

Hüseyin Rahmi Gürpınar, one of the important authors of the New Turkish Literature, wrote a great number of works in some genres such as novel, short story, drama, letter, critiques etc. Gürpınar who came to the forefront mostly with his novels made important contributions to our storytelling with his nine short story books both in the sense of quality and quantity. It is seen in short stories of Gürpınar that social critique came to the forefront as well as in his other works. Author who assumed a critical attitude toward from state administrators to our public and from religious functionaries to moral disintegration ,sometimes expressed his critiques directly and sometimes presented within the dramatic expression of short story, but more indirectly.

PDF

___

AKTAŞ Şerif, Büyük Türk Klasikleri, C. 10, Ötüken-Söğüt Yay., İstanbul, 1990.
GÖÇGÜN Önder, Hüseyin Rahmi Gürpınar, KB Yay., Ankara, 1990.
GÖÇGÜN Önder, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanları ve Romanlarında Şahıslar Kadrosu, KB Yay., Ankara,1993.
GÖÇGÜN Önder, “Hüseyin Rahmi Gürpınar”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ans., C. 14, İstanbul, 1996.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, Kadınlar Vaizi, 1. bs., Kitabhane-i Hilmi, İstanbul, 1336/1920.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, Katil Puse, 1. bs., Hilmi Kitaphanesi, İstanbul, 1933b.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, Cadı Çarpıyor/Şakâvet-i Edebiyye, Özgür Yay., İstanbul, 1998.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, İki Hödüğün Seyahati, 1. bs., Hilmi Kitaphanesi, İstanbul, 1933c.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, Namusla Açlık Meselesi, 1. bs., Hilmi Kitaphanesi, İstanbul, 1933a.
GÜRPINAR Hüseyin Rahmi, Tünelden İlk Çıkış, 1. bs., Hilmi Kitaphanesi, İstanbul, 1934.
GÜRTUNCA Neriman, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Küçük Hikâyeleri, İÜ, EF, Lisans Tezi, İstanbul,1954.
HARMANCI Abdullah, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Öyküleri ve Öykücülüğü, SÜ, SBE, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya, 2010.
KAPLAN, Mehmet, Hikâye Tahlilleri, 4. bs., Dergâh Yay., İstanbul, 1992.
KAPLAN Mehmet, Edebiyatımızın İçinden, Dergah Yay., İstanbul, 1978.
KAPLAN Mehmet, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar 1, 2. bs., Dergah Yay., İstanbul, 1992.
KUTLUER İlhan, “Pozitivizm”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ans., C. 34, İstanbul, 2008.
LEVEND Agah Sırrı, Hüseyin Rahmi Gürpınar, TDK Yay., Ankara, 1964.
MORAN Berna, Türk Romanına Eleştirel Bakış I, 4.bs., İletişim Yay., İstanbul, 1994.
SEVENGİL Refik Ahmet, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Hilmi Kitabevi, İstanbul, 1944.
SEVGİ Ahmet - ÖZCAN, Mustafa, Ali Canip Yöntem’in Yeni Türk Edebiyatı Üzerine Makaleleri, 2. bs., Tablet Yay., Konya, 2005.
SEVİNÇLİ Efdal, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Arba Yay., İstanbul, 1990.
TANRININKULU Abdullah, Hüseyin Rahmi Gürpınar, 2. bs., Toker Yay., İstanbul, 1998.
TANSEL Fevziye Abdullah, “Hüseyin Rahmi Gürpınar”, İslam Ans., C. 5/I, İstanbul, 1988.
TÜRK Ferhan, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın 1918-1923 Yıllarında Yazdığı Roman ve Hikâyeler, İÜ, EF, Lisans Tezi, İstanbul, 1970.
ZEKÂ Semih, Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Roman ve Hikâyelerinde Mizah, İÜ, SBE, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 2004.