HEDEFİNE ULAŞAN BİR ASKERİ DARBE GİRİŞİMİ VE İSPANYOL İÇ SAVAŞI (1936-39)

15 Temmuz askeri darbe kalkışması Türk halkının dirayetli duruşuyla bertaraf edildi. Ancak, bundan tam 80 yıl önce Temmuz ayında İspanya'da fitili ateşlenen bir askeri darbe, ülkeyi 3 yıl sürecek bir iç savaşa ve ardından gelen 36 yıllık bir diktatörlüğe sürükledi. Bir kısmı seçilmiş meşru hükümetin yanında duran, diğer kısmıyla darbeye kalkışan generalleri destekleyen toplum yapısı İspanya'da korkunç bir iç savaşın yaşanmasına yol açtı. 17 Temmuz'daki bu askeri darbe, İspanya'nın 1936 yılına kadar yaşadığı ilk darbe kalkışması değildir; öyle ki, İspanya tarihinin XIX. ve XX. yüzyılının ilk yıllarının sürekli bir siyasi ve sosyal karışıklık içerisinde geçtiği ve bir türlü istikrara kavuşamadığı söylenebilir. Ancak, o güne kadarki hiçbir teşebbüs bu kadar yıkıcı bir etki yaratmaz ve dahi ülkeyi ikiye bölen bir iç savaşa sebebiyet vermez. Bu nedenle, 17 Temmuz 1936 yılında başlayan askeri ayaklanma ile fitili ateşlenen İç Savaş ve sonrasında gelen Franco diktatörlüğü, darbelerin halka ödettiği ağır bedeli göstermesi açısından önemlidir. Bu makalede amacımız, İspanya'yı bir iç savaşa sürükleyen bu askeri darbenin ülkeye verdiği zararları gözler önüne sermektir. 17 Temmuz askeri kalkışması incelenirken, öncelikle bu askeri kalkışmaya zemin hazırlayan süreç aktarılacak, daha sonra darbe sonrası girilen İspanyol İç Savaşı'nın aşamaları anlatılacaktır. Böylece, gerek darbe öncesinde yaşanan sürecin, gerekse İç Savaş sonrasında kurulan Franco diktatörlüğünün ülke içinde yarattığı tahribatın boyutlarının daha iyi anlaşılabilmesi hedeflenmektedir

A SUCCESSFUL COUP ATTEMPT AND SPANISH CIVIL WAR (1936-39)

The July 15 military coup attempt was abolished because of the dignified position of the Turkish people. However, a military coup that flared up in Spain just 80 years ago in July, drove the country into a three-year civil war and a subsequent 36-year dictatorship. The Spanish community was divided into two major parts: the ones standing behind the legitimate government and others supporting the generals who attempted the coup. This situation led to a terrible civil war in Spain. This military coup on July 17 is not the first coup attempt of Spain to happen until 1936; it can be argued that the history of Spain in the first years of the XIX and XX centuries have gone through a constant political and social confusion and that they have not reached a certain level of stability. However, no attempt has caused such a devastating effect until that day and no attempt has resulted in a civil war that divides the country into two parts. For this reason, the Franco dictatorship that comes after the Civil War, which starts with the military uprising that starts on July 17, 1936 is important in terms of showing the heavy burden that the public has to endure. Our aim in this article is to show the damage that this military coup which drags Spain into a civil war. When studying the July 17th military coup; firstly the process leading to this military take-over will be explained, and then the stages of the Spanish Civil War will be described which started after the coup d'etat. Thus, it is aimed to be better understood the dimensions of both the stage that prevails before the coup and the damage caused by Franco dictatorship established after the Civil War in the country

___

  • Abellá, Rafael. (1985). La vida cotidiana en España bajo el régimen de Franco, Barcelona: Editorial Argos Vergara.
  • Carr, Raymond. (1998). España: de la Restauración a la democracia. 1875-1980, Barcelona: Editorial Ariel.
  • Crozier, Brian. (1969). Franco. Historia y biografía, Madrid: Editorial Magisterio Español.
  • Fernández Almagro, Melchor. (1972). Historia política de la España contemporánea, Madrid: Alianza Editorial.
  • Fusi, Juan Pablo. (2001). España: Sociedad, Política y Civilización (Siglos XIX-XX), Madrid: Editorial Debate.
  • Işık, Gül. (2012). İspanya: Bir Başka Avrupa, İstanbul: Metis Yayınları.
  • Jover, Jóse María ve Gómez-Ferrer, Guadalupe. (2001). España: Sociedad, Política y Civilización Siglos XIX-XX, Madrid: Editorial Debate.
  • Lacomba, Juan Antonio. (1970). La crisis española de 1917, Madrid: Ciencia Nueva.
  • Lapierre, Dominique ve Collins,Larry.(2012).Yasımı Tutacaksın, (Çev.Ayda Düz), İstanbul: Payel.
  • Marías, Julian.(1996). España ante la historia y ante sí misma (1898-1936), Madrid: Espasa Calpe.
  • Orwell, George. (2012). Katalonya’ya Selam, (Çev.Julide Ergüder), İstanbul: Bgst Yayınları.
  • Pereira Castañares, Juan Carlos. (2013). “De una guerra a otra: la política exterior del franquismo (1936-1945)”, Cruzados de Franco. Propaganda y diplomacia en tiempo de guerra (1936- 1945), Koor: A.C. Moreno Cantaro, Gijón: Editorial Trea, 13-34.
  • Tuñon de Lara, Manuel. (1970). Historia del movimiento obrero español, Barcelona: Nova Terra.
  • ______(1985). Tres claves de la Segunda República, Madrid: Alianza Editorial.