GODOT ÜZERİNE BİR KARŞILAŞTIRMA

Dünya edebiyatındaki zirve eserler, taklit veya zeyl yoluyla yeniden oluşturulmaktadır. Samuel Beckett'in Godot'yu Beklerken isimli absürt oyunu Türk edebiyatında uyumsuz tiyatro oyunları olarak kaleme alınır. Cahit Atay'ın kaleme aldığı Godot'yu Beklerken kurgu, mekân, zaman ve şahıs kadrosu açısından değerlendirildiğinde birçok unsur bakımından benzerlikler gösterir. Türk edebiyatında Ferhan Şensoy'un da eser verdiği bu alanda, Cahit Atay temel kurguda değişiklik yapmaz. Fakat ayrıntıya baktığımızda Beckett eserini Godot'yu bekleme üzerine kurarken Atay, Godot'yu beklerken çok da gerekli bir unsur olarak ele almaz. Atay'a göre beklense de olur beklenmese de; Beckett'da ise Godot kesinlikle beklenmesi gereken bir unsur olarak ele alınır. Her an gelmesi beklenen Godot etrafa korku salmaktadır. Ne olduğu, ne getireceği, ne götüreceği, nasıl bir tip olduğu belli değildir. Atay'da ise insani özellikler gösteren bir varlık olarak çizilir. Portresi çizilebilen bir varlık olsa da Atay'ın Godot'u da muğlak bir yapı ortaya koyar. Mekân açısından farklı unsurlar içeren eserlerde ortak mekân yabancı bir kişinin mülkü üzerine kuruludur. Özel anlamda ise farklı kültür ve medeniyet unsurlarını içerisinde barındıran iki eserde mekânlar farklılaşır. Atay, betonlaşan çevreye kadar günümüz meselelerine değinir. Şahıs Kadrosunda ise isim değişiklikleri yapılmakla birlikte karakterlerin ruh dünyası ve olaylar karşısındaki tutumu korunmuştur

A COMPARISON ON GODOT SUMMARY

The top works in world literature are composed by the way of imitation or endorsement (zeyl) Samuel Beckett’s absurd theatre “waiting for Godot” is called as incongruous theatres in Turkish Literature. ”Waiting for Godot” which was written by Cahit Atay resembles in many ways when compared about fiction, place, time and characters. In Turkish Literature Ferhan Şensoy also writes about this topic, but Cahit Atay doesn’t change the things about basic fiction. But when looking at the basic difference, Beckett’s work is based on thewaiting for Godot, while Atay doesn’t care about the fact of waiting for Godot. For Atay it doesn’t matter you can wait or not, but for Beckett Godot is an important thing to be waited. Godot who is waited to come in any time frightens people. It isn’t clear that who is Godot, what kind of things Godot bring or take away and what kind of character is Godot. For Atay, Godot is figured as a character which carries humanistic features. Even if you can draw the portrait of Godot, Atay’s Godot is also an abstract character. In the Works which include different facts about places, the common place is based on the property of a foreign person. For special meaning in two Works which include different cultures and civilizations place differs. Atay talks about different thing like concrete? Environment and the matters of our time. About characters, he changes the names of them but he doesn’t change the mood and the attitudes of them.

___

  • ATAY, Cahit, Godot’yu Beklemezken, Gerçek Sanat Yayınları, İstanbul, 1994.
  • BECKETT, Samuel, Godot’yu Beklerken (2 Perdelik Trajikomedi), Çevirenler: Uğur Ün-Tarık Günersel, Kabalcı Yayenevi, İstanbul, 2002.
  • BİRLİK, Nurten, Godot’yu Operasyonlarını: Epistemolojik Kategorilerin Sorunsallaştırması, Hacettepe Edebiyat Yearbook Dergisi.", 28, (2011), s. 21-38.
  • BOYACIOĞLU, Fuat, Geleneksel Tiyatro ve Uyumsuzluk Tiyatrosu, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.11, 2004, s. 205-219.
  • ÇALIŞLAR, Aziz: Tiyatro Adamları Sözlüğü, Mitos Boyut Yayınlar, İstanbul 1993.
  • ÇAVUŞ, Burcu Yasemin, Yapmamayı Tercih Ederim, Godot’yu Beklerken ve Bartleby’de Varoluş Endişesinin Sonu: Apati, İstanbul Üniversitesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi, 2005, Sayı:7, s.137-161.
  • ESSLİN, Martinn, (Çev: Güler Siper), Absürd Tiyatro, Dost Kitapevi, Ankara,1999.
  • GÖRMEZ, Aydın, Contradictions In Waiting For Godot And Endgame, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 8, 2011, s. 11-17.
  • KOCAMAN, Şengül, Beklenen ve Uğurlanan Godot’lar Üzerine Karşılaştırmalı Edebiyat Çalışması: Samuel Beckett/Godot’yu Beklerken, Ferhan Şensoy/Güle Güle Godot, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, 2007,s.429-444.
  • ÖĞÜNÇ, Yüksel, “Godot’yu Beklerken” Oyununda Göstergelerin Kullanımı, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi, Isparta,2010,s.1-6.
  • ÖZKAN, Seçkin, Cahit Atay’ın Yapıtları, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya,2011.
  • ÖZLEK, Sinem, "Oyun İçinde Oyun " Kullanımı Merkezinde Shakespeare'in "Hamlet", Beckett'in "Godot'yu Beklerken" ve Stoppard'ın "Rosencrantz ve Guildenstern Öldüler" Metinleri, İstanbul Üniversitesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergisi, 2003, 87-108.
  • ÖZSOYSAL, Fakiye, Tiyatromuzda Epik ve Absürd Uyarlamalarda Düşünsel Tasarım ve Üretilen Görme Biçimi Üstüne Eleştirel Bir Okuma Modeli, 91 Tiyatro Araştırmaları Dergisi, 28:2009-2 • ISSN: 1300-1523,s.91-116.
  • TÖRE, Enver, "Godot Beklenmeli mi?", Ülke, Y.2, nr.2, Aralık 1997.
  • TÖRE, Enver, (2009), “Türk Tiyatrosunun Kaynakları: Turkish Studies International Periodical For the Languages”, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4 /1-II Winter, p.2181-2348.
  • ÜNLÜ AYCIL, Nil, Grotesk Anlatım ve Türk Oyun Yazarlığında Kullanımı," A.Ü, D.T.C.F, Tiyatro Araştırma Dergisi, Ankara, Aralık 2003,s.68-84.
  • YÜKSEL, Ayşegül, Samuel Beckett Tiyatrosu, Habitus Kitap, İstanbul,2012.